Με μονόχρωμα πετσετέ φορέματα, ψάθινα καπέλα με μεγάλο γείσο και μεγάλες τσάντες θαλάσσης, από τις οποίες εξέχουν τα βατραχοπέδιλα, δεκάδες κυρίες αναμένουν υπομονετικά από τις 8.30 έως τις 9 το πρωί το πούλμαν να περάσει. Αν νομίζετε ότι σε λίγο θα ξεπροβάλει ο Μίμης Φωτόπουλος, γελιέστε. Η εικόνα δεν προέρχεται από ελληνική ταινία της δεκαετίας του ’70, τις παραπάνω κυρίες μπορείτε να τις συναντήσετε σε όλες τις γειτονιές της Αθήνας, αλλά και της Θεσσαλονίκης. Τα «θαλάσσια μπάνια» που οργανώνουν τοπικά ταξιδιωτικά γραφεία εδώ και δεκαετίες βιώνουν εσχάτως μεγάλες δόξες. Με «ταρίφα» από 2 έως 5 ευρώ μεταφέρουν άνετα και οικονομικά τους πελάτες τους σε κοντινές παραλίες. Λούτσα, Νέα Μάκρη, Ωρωπός, Πόρτο Ράφτη, Πόρτο Γερμενό, Βάρκιζα, Ανάβυσσος, Κινέτα και Αγιοι Θεόδωροι προσελκύουν τα περισσότερα ναυλωμένα λεωφορεία.
«Οι πελάτες μας, πάντως, δεν είναι αποκλειστικά συνταξιούχοι», σπεύδει να καταρρίψει το εν λόγω στερεότυπο ο κ. Χρήστος Πατάκης, δεύτερη γενιά ταξιδιωτικός πράκτορας στα Κάτω Πατήσια. «Τα τελευταία τέσσερα χρόνια εξυπηρετούμε και πολύ νεότερους», σημειώνει ο ίδιος, «πρόκειται για ανέργους που δεν έχουν τη δυνατότητα να πάνε διακοπές, αλλά και εργαζόμενους που είναι στην ίδια μοίρα». Μεγάλη συμμετοχή και των παιδιών, που άλλοτε συνοδεύονται από μη εργαζόμενη μητέρα και άλλοτε από τη γιαγιά. Στη συντριπτική πλειονότητα (80%) η πελατεία του κ. Πατάκη είναι γυναίκες. «Πολλοί συνταξιούχοι δεν μπορούν πια να διαθέσουν το αντίτιμο για όλο το καλοκαίρι, οπότε επιλέγουν ένα δεκαήμερο για τα μπάνια τους», λέει ο ίδιος στην «Κ». Για να ικανοποιηθούν όλα τα γούστα, υπάρχουν πρωινά δρομολόγια που δίνουν τη δυνατότητα στη μία το μεσημέρι να είναι κανείς πίσω, αλλά και απογευματινά για όσους δεν είναι του πρωινού ξυπνήματος.
Τα τηλέφωνα αρχίζουν να χτυπούν από τον Μάιο στο ταξιδιωτικό γραφείο mg travel στο Χαϊδάρι, καθώς οι ενδιαφερόμενοι αδημονούν να βουτήξουν στα δροσερά νερά. «Ειδικά φέτος που οι ζέστες ξεκίνησαν νωρίς», αναφέρει ο κ. Παναγιώτης Γασπαράτος, «το γραφείο μας οργανώνει τα θαλάσσια μπάνια πάνω από 40 χρόνια, είναι ένα κομμάτι που πραγματικά πάει στον “αυτόματο”». Οπως και ο συνάδελφός του στα Κάτω Πατήσια, διαπιστώνει «πτώση» του μέσου όρου ηλικίας. «Συνολικά, 20% είναι από 20 έως 30 ετών, 20% από 30 έως 45 ετών και οι υπόλοιποι είναι μεγαλύτεροι», διευκρινίζει, «η ανθρωπογεωγραφία αλλάζει». Η οικονομική κρίση, που έχει μετατρέψει την κατοχή και χρήση του αυτοκινήτου ένα «ακριβό» σπορ, φαίνεται ότι οδηγεί όλο και περισσότερους στη λύση των οργανωμένων ημερήσιων εκδρομών.
Πάντως, τα θαλάσσια μπάνια δεν προορίζονται απαραίτητα για τα χαμηλά βαλάντια. «Πούλμαν φεύγουν καθημερινά από το Κολωνάκι και την Κηφισιά, κυρίως βέβαια με ηλικιωμένους», υπογραμμίζει ο κ. Λύσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος των εν Ελλάδι τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων, επισημαίνοντας μια διόλου ευκαταφρόνητη παράμετρο – ότι οι συμμετέχοντες περνούν καλά στις καθημερινές αυτές αποδράσεις. «Αν δεν είναι ήδη σχηματισμένη η παρέα, γνωρίζονται στη διάρκεια των μπάνιων, μετά κάνουν συντροφιά και εκτός καλοκαιρινής σεζόν». Για τους μεγαλύτερους, που έχουν χάσει τον σύντροφό τους και τα παιδιά τους έχουν πάρει τον δρόμο τους, αυτό το καθημερινό «ραντεβού» σημαίνει πολλά. Οι οδηγοί των λεωφορείων μιλούν για ζωηρές συζητήσεις και καλαμπούρια των ηλικιωμένων καθ’ οδόν, που ξεπερνούν σε μπρίο ακόμα και αυτά των μαθητών. Στον γυρισμό, σύσσωμο το πούλμαν χαιρετά κάθε μέλος που αποχωρίζεται την παρέα και κατεβαίνει στην επόμενη στάση, με την υπόσχεση «τα λέμε αύριο».
«Τη δεκαετία του ’70 ο περισσότερος κόσμος πήγαινε με πούλμαν για μπάνιο – εκείνη την εποχή αναχωρούσαν τα πρωινά από το γραφείο μας μέχρι και 6 πούλμαν και το απόγευμα 4», θυμάται ο κ. Πατάκης. Η συνήθεια, βέβαια, δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ, απλώς ατόνησε την εποχή των παχιών αγελάδων. Εχει, όμως, ο καιρός γυρίσματα. «Τα μπάνια στη θάλασσα είναι η κόκκινη γραμμή μας», παρατηρεί ο κ. Πατάκης, «μου λένε “μου έκοψαν ένα σωρό πράγματα, αλλά τη θάλασσα δεν θα μου τη στερήσουν, θα πάω με οποιονδήποτε τρόπο”». Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι σεβασμό στα «μπάνια του λαού» δείχνουν ακόμα και οι πολιτικοί, που ουκ ολίγες φορές επαφίονται στην επίδρασή τους, προκειμένου ο λαός να ξεχάσει όσα συμβαίνουν στην επικαιρότητα ή να επανέλθει αποφορτισμένος στη φθινοπωρινή καθημερινότητα…