«Η συμμετοχή μου στο Θερινό Σχολείο Φυσικής ήταν μια από τις καλύτερες εμπειρίες που θα μπορούσα να έχω!», καταγράφει με ενθουσιασμό τις εντυπώσεις της η 16χρονη Αμαλία Ηλιοπούλου από τη Μεσσήνη, απόφοιτος Α΄ Λυκείου. Είναι μία από τους 50 μαθητές λυκείου απ’ όλη τη χώρα, οι οποίοι παρακολούθησαν το πενθήμερο πρόγραμμα με θέμα «Η τάξη των Φυσικών Επιστημών του Σχολείου του Αύριο», το οποίο διοργάνωσαν για 3η συνεχή χρονιά στη Μεσσήνη Μεσσηνίας η Ενωση Ελλήνων Φυσικών και η Ελληνογερμανική Αγωγή, με την υποστήριξη του Δήμου Μεσσήνης και του οργανισμού επικοινωνίας της επιστήμης ScienceView, που σχεδίασε για τους μαθητές σειρά δραστηριοτήτων οι οποίες συνδυάζουν την επιστήμη με την τέχνη. Μοναδικές προϋποθέσεις για τη συμμετοχή των μαθητών, το αυξημένο ενδιαφέρον για το αντικείμενο της Φυσικής και επιδόσεις άνω του 16.
Σύμφωνα με τον κ. Σοφοκλή Σωτηρίου, αστροφυσικό και υπεύθυνο έρευνας και ανάπτυξης της Ελληνογερμανικής Αγωγής, «στα καλοκαιρινά σχολεία που διοργανώνουμε κάθε χρόνο και απευθύνονται σε μαθητές λυκείου απ’ όλη την Ελλάδα, παρουσιάζουμε θέματα προχωρημένης Φυσικής. Επιπλέον, τα παιδιά απολαμβάνουν τα μπάνια τους αλλά και εκπαιδευτικές εκδρομές. Η συνεισφορά αυτών των συναντήσεων σε διακρίσεις, που φτάνουν έως την Ολυμπιάδα Φυσικής, είναι πολύ σημαντική. Πριν από μερικά χρόνια, μια κοπέλα από την Ηλεία, που συμμετείχε στο καλοκαιρινό σχολείο της Ολυμπίας, πήρε το χάλκινο μετάλλιο στην Ολυμπιάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής στη Βραζιλία. Η εμπλοκή των μαθητών σε τέτοιου είδους δραστηριότητες, “ανοίγει” το μυαλό τους».
Τη φιλοσοφία ότι όλα είναι αποτέλεσμα μιας διαδρομής και όχι μιας στιγμής, σε ό,τι αφορά ανάλογες διακρίσεις, έρχεται να ενισχύσει και η συμμετοχή του Θεοδόση Κατσαρά, 15 ετών, μαθητή της Ελληνογερμανικής, ο οποίος πρώτευσε στον φετινό πανελλήνιο διαγωνισμό Φυσικής. Ο νεαρός, που ασχολείται παράλληλα με τον αθλητισμό, παρακολούθησε αρχικά το θερινό σχολείο που διοργάνωσε η Ενωση Ελλήνων Φυσικών στην Ερέτρια και, στη συνέχεια, το συγκεκριμένο. Οι εντυπώσεις του; «Σε αντίθεση με το πρώτο, όπου είχε περισσότερο τη μορφή διαλέξεων, το σχολείο στη Μεσσήνη ήταν περισσότερο διαδραστικό. Οι ομιλητές ήταν εκπληκτικοί. Υπήρχαν άνθρωποι από το CERN, μας εξηγούσαν πώς λειτουργούν οι επιταχυντές… O,τι μας έλεγαν προϋπέθετε μια γενικότερη γνώση του αντικειμένου και την επιστράτευση της λογικής. Οσο για την επίσκεψη στο ερευνητικό κέντρο ΝΕΣΤΩΡ στην Πύλο… μοναδική».
Αλλά και για την Αμαλία, οι λόγοι που καταγράφει ως θετική την εμπειρία της, πολλοί: «Ολα τα παιδιά δεθήκαμε, ανταλλάξαμε σκέψεις και απόψεις. Αντίθετα με το σχολείο που οι καθηγητές “τρέχουν” για να βγάλουν την ύλη περιμένοντας τα υπόλοιπα από τα φροντιστήρια, οι καθηγητές στο σεμινάριο μας εξηγούσαν το κάθε τι με έναν καθημερινό τρόπο, χωρίς επιστημονικά λόγια, οπότε και οι πιο δύσκολες έννοιες γίνονταν κατανοητές. Μάθαμε πολλά πράγματα που στο σχολείο… ούτε κατά διάνοια. Ετσι, ένιωσα τη Φυσική πιο κοντά μου».
Ο συνδυασμός της επιστημονικής γνώσης με την ενθάρρυνση της δημιουργικής σκέψης των μαθητών βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των προτεραιοτήτων του θερινού σχολείου. Η μελέτη πολύπλοκων επιστημονικών ζητημάτων και ανακαλύψεων, όπως η εξέλιξη του σύμπαντος, η ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs, η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων ή ο σχεδιασμός τηλεσκοπίων νετρίνων, όπως και η εικονική επίσκεψη στο κέντρο πυρηνικών ερευνών CERN, συνδυάστηκαν με τη φαντασία των παιδιών, τα οποία δημιούργησαν τις δικές τους ιστορίες: «Το μαγικό χαλί του σύμπαντος», «Η λεωφόρος των στοιχειωδών σωματιδίων», «Νετρίνο, ο θεατρίνος του σύμπαντος» και το «Παλάτι της Κνωσού»… «Οι παρουσιάσεις των παιδιών, στο τέλος, ήταν κάτι εξαιρετικό – το πώς αντιλαμβάνονται και προσεγγίζουν τον μικρόκοσμο», σχολιάζει ο κ. Σωτηρίου. «Τον Σεπτέμβρη σκοπεύουμε να διοργανώσουμε ένα φεστιβάλ στην Ενωση Ελλήνων Φυσικών, όπου οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη δουλειά τους όχι μόνο στους πανεπιστημιακούς αλλά και στο ευρύ κοινό».
Στήριξη και εκδηλώσεις
Tο θερινό σχολείο υποστήριξαν διά της παρουσίας τους ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδος στο CERN Κωνσταντίνος Φουντάς, ο οποίος παρουσίασε στους μαθητές την ιστορία της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Ιωάννης Γκιάλας, ο οποίος ήταν ο οδηγός των μαθητών στην εικονική επίσκεψη στο CERN, ο ερευνητής του CERN Μιχάλης Κοραζίνος, που παρουσίασε το παρόν και το μέλλον των επιταχυντών, και η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Χριστίνα Κουρκουμέλη, η οποία μαζί με τους συνεργάτες της πραγματοποίησε εργαστηριακή άσκηση για την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs.
Στο πλαίσιο του θερινού σχολείου, οι διοργανωτές σχεδίασαν και δύο παράλληλες εκδηλώσεις: μία ενημερωτική εκδήλωση για τους κατοίκους της Μεσσήνης και της ευρύτερης περιοχής με θέμα το κυνήγι των υποατομικών σωματιδίων και ομιλητές την κ. Χριστίνα Κουρκουμέλη και τον κ. Σοφοκλή Σωτηρίου, αστροφυσικό και υπεύθυνο έρευνας και ανάπτυξης της Ελληνογερμανικής Αγωγής. Και ένα επιστημονικό καφενείο στο παραδοσιακό χωριό Βανάδα, όπου οι μαθητές αλλά και οι κάτοικοι συμμετείχαν σε μια μοναδική συζήτηση στην κεντρική πλατεία του χωριού, για τη Φυσική, την τέχνη και τη φιλοσοφία, με αφορμή το μοναδικό Φεστιβάλ Αστρονομίας που διοργανώνουν η Ενωση Ελλήνων Φυσικών και η Ελληνογερμανική Αγωγή τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.