Μπορεί να κέρδισαν την παγκόσμια εκτίμηση για τη διάσωση και υποδοχή εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων την περασμένη χρονιά, αλλά έχασαν τεράστιο μέρος του διεθνούς αερομεταφερόμενου τουρισμού.
Αρνητικά επέδρασε στην προσέλευση τουριστών η δημοσιότητα για την έκταση των προσφυγικών ροών, ενώ και οι μεγάλες τουριστικές εταιρείες (tour operators) κινήθηκαν ανάλογα. Το αποτέλεσμα ήταν να μειωθούν σε δραματικό βαθμό οι τουριστικές πτήσεις – τσάρτερ και οι ξένοι τουρίστες προς Λέσβο, Χίο και άλλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Τον Ιούνιο η μείωση των εισερχόμενων επιβατών με διεθνείς πτήσεις έφτασε το 63% στη Λέσβο, το 39% στη Σάμο και το 18% στην Κω. Τον Ιούλιο η πτώση στη Λέσβο ήταν 62,8%, καθώς στο νησί έφτασαν 6.841 ξένοι τουρίστες με 47 πτήσεις, όταν τον αντίστοιχο μήνα του 2015 είχαν φτάσει 18.373 άτομα με 130 πτήσεις. Σημειωτέον πως στη Λέσβο από το 2004 και μετά οι αφίξεις τουριστών με τσάρτερ τον Ιούλιο ποτέ δεν έπεσαν κάτω από τις 10.000. Η χειρότερη επίδοση ήταν του Ιουλίου του 2012, όταν οι αφίξεις έπεσαν στις 10.767. Αντίστοιχα, στη Χίο τον Ιούλιο καταγράφηκε μείωση 71,6% στις αεροπορικές αφίξεις εξωτερικού, 535 επισκέπτες με 18 πτήσεις φέτος, έναντι 1.887 τουριστών με 50 πτήσεις πέρυσι. Στη Σάμο, η αντίστοιχη μείωση διαμορφώθηκε στο 16%.
Με την Τουρκία
Σαν να μην έφτανε αυτό, αρνητική επίδραση στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είχε το πραξικόπημα και οι εξελίξεις στην Τουρκία. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ο ολιγοήμερος αλλά αρκετά γαλαντόμος τουρισμός κατοίκων της Τουρκίας στα κοντινά ελληνικά νησιά. Μετά το πραξικόπημα, ανεστάλησαν όλες οι άδειες δημοσίων υπαλλήλων στην Τουρκία, ενώ μέχρι πριν από μία εβδομάδα δεν επιτρεπόταν το ταξίδι στο εξωτερικό για ορισμένες κατηγορίες Τούρκων πολιτών. Σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα που επικρατούσε στη γειτονική χώρα, το αποτέλεσμα ήταν να μειωθούν οι επισκέψεις από την Τουρκία κατά περίπου 20%. Το τουριστικό έλλειμμα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου έγινε προσπάθεια να καλυφθεί από Ελληνες επισκέπτες. Επρόκειτο κατ’ αρχήν για δύσκολο εγχείρημα, γιατί τα νησιά αυτά είχαν βγει εκτός του τουριστικού ορίζοντα μεγάλου μέρους των Ελλήνων την εποχή της κρίσης και των εισοδηματικών περικοπών, λόγω των αυξημένων εξόδων (ακριβά ακτοπλοϊκά εισιτήρια κ.λπ.). Για την προσέλκυση εγχώριων επισκεπτών έγιναν σημαντικές προσφορές, κυρίως από τους κατοίκους των νησιών (δυνατότητα για ποιοτικό δίκλινο με 30 ευρώ την ημέρα σε περιζήτητους τουριστικούς προορισμούς στη Λέσβο), αλλά και από τις ακτοπλοϊκές εταιρείες. Πολιτική προσφορών και «ευκαιριών» έχουν εξάλλου σε ετήσια βάση και οι αεροπορικές εταιρείες. Υπήρχαν αποτελέσματα από την προσπάθεια αυτή, η έκτασή τους όμως θα υπολογισθεί με το τέλος της τουριστικής περιόδου. Για παράδειγμα, στο αεροδρόμιο της Χίου καταγράφηκε τον Ιούλιο αύξηση των αφίξεων εσωτερικού κατά 7,36%, από 10.724 πέρυσι σε 11.513 φέτος.
Ανοδος στην επικράτεια
Η πτώση στις διεθνείς αφίξεις στα νησιά που σήκωσαν το βάρος των προσφύγων καταδεικνύεται και από την άνοδο που καταγράφεται στην εναέρια επιβατική κίνηση τον Ιούλιο. Συγκεκριμένα, στα αεροδρόμια της επικράτειας διακινήθηκαν τον Ιούλιο 8.479.942 επιβάτες, καταγράφοντας αύξηση 9,7% στους επιβάτες εξωτερικού και 7,9% στους επιβάτες εσωτερικού. Τα αεροδρόμια με τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση τον Ιούλιο 2016 ήταν των Αθηνών (2.368.903 επιβάτες), του Ηρακλείου (1.288.906), της Ρόδου (974.965), της Θεσσαλονίκης (698.036) και της Κέρκυρας (598.183).
Βεβαίως, η άνοδος των μετακινήσεων εσωτερικού τον Ιούλιο πραγματοποιείται σε σύγκριση με τον περυσινό Ιούλιο του τραπεζικού ελέγχου και του δημοψηφίσματος, που ανέκοψαν τις τουριστικές αναχωρήσεις των Ελλήνων. Δεν διασκεδάζει την εικόνα σύμφωνα με την αντιστροφή του γνωστού συνθήματος των Ολυμπιακών Αγώνων: πιο κοντά, πιο λίγο, πιο χαμηλά! Δηλαδή, ταξίδι όσο το δυνατόν πιο κοντά (κοντινές οδικές αποστάσεις και κοντινά νησιά), πιο λίγες ημέρες, πιο χαμηλά σε έξοδα, κυρίως μέσω φιλοξενίας, φαγητό στο σπίτι κ.λπ. Αυτή είναι η εικόνα και από τα εισιτήρια της ακτοπλοΐας: «Ο αριθμός των επιβατών το 2016 παραμένει περίπου ίδιος με πέρυσι, ενώ αύξηση 15% παρουσιάζεται στις μετακινήσεις Ι.Χ. αυτοκινήτων, λόγω των σημαντικών μειώσεων και προσφορών στο κόστος μεταφοράς», είπε στην «Κ» ο Μιχάλης Σακέλλης, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας.