Δεκάδες είναι τα τρωτά σημεία της σχεδιασμένης, κατά τα φαινόμενα «στο γόνατο», δημοπρασίας των τηλεοπτικών αδειών εθνικής εμβέλειας. Την περασμένη Πέμπτη έγινε η παρουσίαση του ηλεκτρονικού συστήματος της δημοπρασίας και από την παρουσίασή του, μάλλον γεννήθηκαν ερωτήματα, παρά δόθηκαν απαντήσεις.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, στο μόνο που απάντησε οριστικά η κυβέρνηση είναι ότι απαγορεύει πλέον, σε ένα γύρο υποβολής προσφορών, να υπάρξει μια χειρόγραφη προσφορά, η οποία θα μπορούσε να μην αντιστοιχεί στις προσφορές του ηλεκτρονικού συστήματος. Οσο και αν φαίνεται εξοφθάλμως περίεργο σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια και την αξιοπιστία του διαγωνισμού, η αρχική προκήρυξη προέβλεπε ότι ένας ενδιαφερόμενος θα μπορούσε σε κάθε γύρο να υποβάλει μία προσφορά σε χαρτί, η οποία όμως δεν θα αντιστοιχούσε στις προσφορές του ηλεκτρονικού συστήματος. Πλέον η κυβέρνηση ξεκαθάρισε ότι έγγραφες προσφορές, που δεν αντιστοιχίζονται με εκείνες του ηλεκτρονικού συστήματος, δεν θα γίνονται δεκτές.
Παρά όμως την αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης, ο διαγωνισμός εκχώρησης των τηλεοπτικών αδειών βρίθει κενών που ναρκοθετούν την αξιοπιστία και τη διαφάνεια της διαδικασίας. Τα πιο σημαντικά που προέκυψαν από την παρουσίαση του συστήματος της ηλεκτρονικής δημοπρασίας είναι τα εξής:
1. To λογισμικό της δημοπρασίας δεν είναι πιστοποιημένο. Η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι, αν και είναι πιστοποιημένη η εταιρεία SingularLogic, το λογισμικό δεν είναι πιστοποιημένο. Η SingularLogic πήρε δανεικό ένα λογισμικό από τη Business Exchange, αλλά η παραμετροποίηση που έκανε η ίδια είναι μη πιστοποιημένη. Η πιστοποίηση, σύμφωνα με τους ειδικούς, απαιτούσε μια διαδικασία περίπου 45 ημερών, αλλά η διαδικασία αυτή προσέκρουε στην πρόθεση της κυβέρνησης για τη διεξαγωγή του διαγωνισμού… εντός του Αυγούστου.
2. Το δίκτυο (υπολογιστών) δεν είναι πιστοποιημένο. Κανείς δεν γνωρίζει αν το δίκτυο που θα υποστηρίξει τη διαδικασία έχει «διαρροές». Επίσης, η κυβέρνηση αρνήθηκε να γίνει το λεγόμενο sweeping και jamming του χώρου, που πιθανόν να εντόπιζε παθητικές ηλεκτρονικές συσκευές, δηλαδή «κοριούς». Πάντοτε, πριν από τη διενέργεια αντίστοιχων δημοπρασιών, προκειμένου να διασφαλιστεί η αξιοπιστία του αποτελέσματος, εξειδικευμένοι φορείς, κοινής αποδοχής από τους διαγωνιζόμενους, αναλαμβάνουν το «χτένισμα» με ειδικές συσκευές και το σφράγισμα των σχετικών χώρων, εφόσον αυτοί είναι «καθαροί».
3. Ο νομικά υπεύθυνος της δημοπρασίας: Βασικό ζήτημα που προέκυψε κατά την παρουσίαση του συστήματος της δημοπρασίας, είναι ο υπεύθυνος της δημοπρασίας. Η κυβέρνηση απάντησε ότι νομικά υπεύθυνοι είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής Διενέργειας της δημοπρασίας και ο εντολέας της δημοπρασίας, δηλαδή η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, ο πρόεδρος της Επιτροπής και καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Χρήστος Δουληγέρης, απουσίαζε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης. Ο τελευταίος μάλιστα απέχει συστηματικά τον τελευταίο μήνα από τις διαδικασίες, ενώ καθήκοντα προέδρου ασκεί ο αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής και στέλεχος του υπουργείου Υποδομών, Θεοφάνης Αναγνωστόπουλος. Από την άλλη πλευρά, δεν διατυπώνονταν καθαρά ποιος από την πλευρά της ΓΓΕΕ είναι ο νομικά υπεύθυνος, δηλαδή το πρόσωπο κατά του οποίου θα στραφούν νομικά όσοι θεωρούν ότι αδικήθηκαν από τη διαδικασία.
4. Συνθήκες διεξαγωγής της δημοπρασίας: Κατά τη διάρκεια της δημοπρασίας, περίπου πέντε άτομα από κάθε φορέα θα βρίσκονται έγκλειστα σε ένα δωμάτιο, με τη διάρκεια παραμονής τους να κυμαίνεται από 12 έως 50 ώρες. Επίσης άλλο ένα ή δύο άτομα θα βρίσκονται στην αίθουσα της Επιτροπής Διενέργειας του διαγωνισμού και τα οποία θα υποστούν ανάλογους περιορισμούς. Η διαδικασία αυτή θεωρείται τουλάχιστον απάνθρωπη, όσο και αν επιστρατευθούν τα «ράντζα» του υπουργείου Επικρατείας. Επίσης, το δεύτερο θέμα που προκύπτει αφορά στον εξαναγκασμό συμμετοχής του μετόχου του ενδιαφερόμενου φορέα στην ομάδα συμμετοχής στη δημοπρασία. Καθώς οι έγκλειστοι δεν θα μπορούν να επικοινωνούν με τον έξω κόσμο, είτε οι ίδιοι θα λαμβάνουν αποφάσεις εκατομμυρίων ευρώ ερήμην των εργοδοτών τους, είτε οι τελευταίοι θα βρίσκονται μέσα στο συγκεκριμένο δωμάτιο. Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών, κατά τη δημοπρασία του «Ψηφιακού Μερίσματος», όπου ο ανταγωνισμός ήταν μικρότερος, είχε εγκαταστήσει κλειστά κυκλώματα επικοινωνίας μεταξύ εκείνων που τοποθετούσαν τις προσφορές με τους εργοδότες τους.
Επίδειξη, όχι δοκιμή
Παράγοντες πολύ κοντά στον διαγωνισμό παραδέχονται ότι, ενώ η κυβέρνηση υποσχέθηκε στους ενδιαφερόμενους μια προσομοίωση του συστήματος, στην πράξη η ίδια πραγματοποίησε μια επίδειξη ή παρουσίασή του. «Κατά βάση μας παρουσίασαν τη διεπαφή (interface) της εφαρμογής», αναφέρει αξιόπιστη πηγή. Ο στόχος θα ήταν να διεξαχθεί μια εικονική δημοπρασία που θα έδειχνε τα κενά και τις αδυναμίες του συστήματος. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, πριν η ΕΕΤΤ δημοπρατήσει το «Ψηφιακό Μέρισμα», πραγματοποιούνταν στις εγκαταστάσεις της επί 2,5 εβδομάδες εικονικές δημοπρασίες συχνοτήτων.
Τέλος, αξιόπιστες πηγές αναφέρουν ότι η κυβέρνηση αν ήθελε μια αξιόπιστη διαδικασία νοικοκυρέματος του τηλεοπτικού τοπίου, θα μπορούσε να αξιοποιήσει ακόμη και το σύστημα δημοπρασιών ΕΣΗΔΗΣ (Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων). Ωστόσο, όπως και με το σύστημα της ΕΕΤΤ και το ΕΣΗΔΗΣ απαιτούσε χρόνο προσαρμογής, κάτι που επικοινωνιακά πάλι δεν συνέφερε την κυβέρνηση.