3.574 ασυνόδευτοι ανήλικοι…

3' 49" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Κανείς δεν ξέρει πώς ακριβώς ξεκίνησε ο διαπληκτισμός. Μπορεί, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, να οφειλόταν στην ταχύτητα με την οποία καταγράφηκε από τις Αρχές η μία ομάδα εφήβων έναντι της άλλης. Τα μεσάνυχτα της περασμένης Κυριακής πάντως, για μία ακόμη φορά, οι πτέρυγες του κέντρου πρώτης υποδοχής στη Μόρια της Λέσβου, όπου στεγάζονται ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες και μετανάστες, έγιναν πεδίο έντασης και συμπλοκών. Εσπασαν η περίφραξη και οι πόρτες του χώρου κράτησης των ανηλίκων, διαλύθηκε ένας οικίσκος και αρκετά παιδιά τραυματίστηκαν ελαφρά και διακομίσθηκαν στο νοσοκομείο.

Σχεδόν πέντε μήνες νωρίτερα, στα τέλη Απριλίου, πάλι από τον χώρο των ανηλίκων είχε ξεκινήσει εξέγερση που έληξε με την επέμβαση δυνάμεων των ΜΑΤ και χρήση δακρυγόνων. Τότε, κάποιοι έφηβοι μετανάστες είχαν πάρει τον έλεγχο των μικροφωνικών εγκαταστάσεων του κέντρου κράτησης φωνάζοντας «Ελευθερία, ελευθερία!». «Οταν ένας έφηβος είναι κλεισμένος σε ένα χώρο για μεγάλο χρονικό διάστημα, δημιουργούνται προβλήματα και είναι εύκολο να επεκταθεί μια διαμάχη», λέει στην «Κ» αστυνομικός που υπηρετεί στη Λέσβο.

Παρά τον περιορισμό των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών τους τελευταίους μήνες, το ζήτημα της προστασίας και της αξιοπρεπούς διαβίωσης των ασυνόδευτων ανηλίκων δεν έχει επιλυθεί από τις αρμόδιες Αρχές. Το τελευταίο διάστημα φιλοξενούνται στη Μόρια περισσότερα από 130 παιδιά κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Ορισμένα μάλιστα έχουν συμπληρώσει πέντε μήνες «προστατευτικής φύλαξης» εκεί. Η έλλειψη επαρκών χώρων σε μεταβατικές δομές φιλοξενίας, οι καθυστερήσεις στην οικογενειακή επανένωση και η απροθυμία άλλων ευρωπαϊκών κρατών να δεχθούν ασυνόδευτους ανήλικους εντείνουν αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες και εξαντλούν την υπομονή των παιδιών.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης –δομής του υπουργείου Εργασίας που χειρίζεται το θέμα φιλοξενίας αυτών των παιδιών– τους πρώτους οκτώ μήνες του 2016 καταγράφηκαν στην Ελλάδα 3.574 ασυνόδευτοι ανήλικοι, ενώ υπάρχουν μόλις 800 διαθέσιμες κλίνες σε ξενώνες και άλλες μεταβατικές δομές.

Το τελευταίο διάστημα κυβερνητικά στελέχη, φορείς και οργανώσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από το προσφυγικό ζήτημα εξετάζουν ως λύση αποσυμφόρησης τη δημιουργία «ασφαλών χώρων» για ανηλίκους σε κέντρα όπου ήδη φιλοξενούνται οικογένειες και ενήλικες πρόσφυγες και μετανάστες. Ως παράδειγμα φέρνουν αντίστοιχο χώρο που είχε δημιουργηθεί στον καταυλισμό της Ειδομένης. Ηδη 110 «ασφαλείς θέσεις» λειτουργούν σε κέντρα της Βορείου Ελλάδος.

Στελέχη MKO, πάντως, που δραστηριοποιούνται σε ζητήματα ασυνόδευτων ανηλίκων εκφράζουν στην «Κ» τις επιφυλάξεις τους για τη γενίκευση αυτού του μέτρου. Θεωρούν ότι η συνύπαρξη ανηλίκων με ενήλικες ενέχει κινδύνους. Παράλληλα, σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση του ΕΚΚΑ, σχεδιάζεται η δημιουργία επιπλέον 403 κλινών για παιδιά, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα παράδοσής τους.

Οπως φαίνεται και από τους αριθμούς, η συνδρομή άλλων ευρωπαϊκών κρατών στο θέμα των ασυνόδευτων ανηλίκων είναι μέχρι στιγμής ελάχιστη. Τον Σεπτέμβριο του 2015 εγκρίθηκε το σχέδιο μετεγκατάστασης περισσότερων από 60.000 προσφύγων από την Ελλάδα σε άλλα κράτη της Ε.Ε. Μέχρι στιγμής όμως μόνο 49 ασυνόδευτοι ανήλικοι έχουν βρει στέγη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η Βρετανία έχει εκφράσει την πρόθεσή της να δεχθεί ασυνόδευτους ανηλίκους από την Ελλάδα, θέτοντας όμως συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής. Βάσει αυτών θα γίνονται δεκτοί από τις αρχές της χώρας Σύροι και Ιρακινοί ανήλικοι οποιασδήποτε ηλικίας, και κάθε άλλης εθνικότητας μέχρι την ηλικία των 13 ετών, μόνο εάν έχουν συγγενείς στη Βρετανία. Ακόμη θα γίνονται δεκτά τα ορφανά παιδιά.

Κράτηση σε κελιά

Οσα παιδιά παραμένουν στην Ελλάδα μπορεί κάποιο διάστημα να καταλήξουν και σε κελιά αστυνομικών τμημάτων. Σύμφωνα με έρευνα της οργάνωσης Human Rights Watch , κάποιοι ανήλικοι κρατούνται έως και 45 ημέρες σε αστυνομικά τμήματα κατά παράβαση της νομοθεσίας. «Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Νιώθω μόνος εδώ, μακριά από την οικογένεια και τους φίλους μου. Πρέπει να βγω από αυτή την κόλαση», είπε στα μέλη της οργάνωσης ο 16χρονος Αφγανός Τζαβέντ Σ. έχοντας συμπληρώσει 52 ημέρες κράτησης σε αστυνομικό τμήμα.

Οπως διαπίστωσαν τα μέλη της Human Rights Watch, σε κάποιες περιπτώσεις τα παιδιά κοιμούνται στριμωγμένα σε κελιά, χωρίς στρώματα και με κακές συνθήκες υγιεινής. «Κοιμάμαι δίπλα σε αρουραίους», είπε στα μέλη της οργάνωσης ένας 15χρονος Αλγερινός που βρισκόταν στην Αμυγδαλέζα, ενώ ένας 17χρονος μετανάστης δήλωσε ότι τον είχαν βάλει στο ίδιο κελί με ενήλικες.

Οι ερευνητές της οργάνωσης επισκέφτηκαν τις εγκαταστάσεις της Αμυγδαλέζας και του Παρανεστίου, καθώς και δύο αστυνομικά τμήματα. Διαπίστωσαν ότι μόνο σε μία δομή υπήρχε πρόσβαση σε ψυχολογική υποστήριξη, αλλά και σε βιβλία ή παιχνίδια.

Βάσει της πιο πρόσφατης αναφοράς του ΕΚΚΑ, στις 8 Σεπτεμβρίου, 18 παιδιά βρίσκονταν υπό αστυνομική κράτηση μέχρι να βρεθεί κατάλληλος χώρος που θα μπορούσε να τα υποδεχτεί. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτά τα παιδιά είχαν εντοπιστεί από τις αρχές κατά την προσπάθειά τους να διαφύγουν από την Ελλάδα και να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη Δυτική Ευρώπη. Αλλα είχαν πιαστεί από την αστυνομία προσπαθώντας να διαφύγουν από νησί του Αιγαίου κρυμμένα σε φορτηγό.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή