Στα τέλη Αυγούστου, όταν τα μέσα ενημέρωσης κατέκλυσε ο τυφώνας «μπουρκίνι», μια γυναίκα έκανε το μπάνιο της σε μια ήσυχη παραλία νότια της Κομοτηνής. Οσο και να προσπαθούσε, δεν καταλάβαινε τον θόρυβο που είχε προκληθεί. Είναι περίπου 20 χρόνια που κάνει μπάνιο με μπουρκίνι, αν και μόλις πρόσφατα έμαθε ότι το λένε έτσι.
Η Τζαχιντέ Χασεκί έχει σπουδάσει Θεολογία, εργάζεται σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, καπνίζει και κατέχει μαύρη ζώνη στο καράτε. Και ήταν από τις λίγες γυναίκες που όταν πριν από λίγα χρόνια η φωτογράφος Πέπη Λουλακάκη βρέθηκε στην περιοχή για να καταγράψει την καθημερινότητα στα χωριά της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, δεν χρειάστηκε άδεια από τον σύζυγό της για να ποζάρει στον φακό. Η Τζαχιντέ φοράει μαντίλα από τα 15 της, εδώ και 25 χρόνια δηλαδή. «Φοράω κι εγώ τέτοιο μαγιό, γιατί δεν μπορείς αλλιώς να κάνεις μπάνιο. Δεν μπορείς να είσαι καλυμμένη στην καθημερινότητά σου και με μπικίνι στην παραλία», λέει στην «Κ». «Τέτοια μαγιό κυκλοφορούν πολλά χρόνια, απλώς δεν ήταν τόσο συνηθισμένα».
Πράγματι, ολόσωμα μαγιό που αφήνουν ακάλυπτα μόνο το πρόσωπο, τα χέρια και τα πέλματα, κυκλοφορούν στο εμπόριο από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Ωστόσο το μπουρκίνι, με τη συγκεκριμένη ονομασία δηλαδή, εμφανίστηκε το 2004 από την Αυστραλο-Λιβανέζα σχεδιάστρια Aheda Zanetti, που έφτιαξε ένα μαγιό με το οποίο οι μουσουλμάνες μπορούσαν να κολυμπήσουν και να κινηθούν πιο άνετα.
Μετά τα γεγονότα στη Γαλλία, οι πωλήσεις του μαγιό εκτοξεύθηκαν (παραδόξως έχει γίνει μόδα και ανάμεσα σε μη μουσουλμάνες), αλλά ο διχασμός συνεχίζεται. Το μπουρκίνι έχει χαρακτηριστεί από σύμβολο του ισλαμικού εξτρεμισμού μέχρι σύμβολο της γυναικείας καταπίεσης. «Δεν είναι ενδυματολογική επιλογή», υποστηρίζει στην «Κ» η διευθύντρια του Marie Claire Greece, Γαλάτεια Λασκαράκη. «Είναι έκφραση μιας ιδεολογίας που θεωρεί τις γυναίκες πολίτες δεύτερης κατηγορίας, δικαιολογεί τον βιασμό και αρνείται να ζήσει στον 21ο αιώνα.
Ενδυματολογική επιλογή είναι ότι αν θέλω μπορώ να βγω από το σπίτι μου με μίνι φούστα και διάφανη μπλούζα ή να ανεβάσω γυμνή φωτογραφία μου στο Ιντερνετ επειδή οι φεμινιστικοί αγώνες ενός αιώνα και οι πολιτισμένες κοινωνίες μού εξασφάλισαν το δικαίωμα να διαχειρίζομαι το σώμα μου όπως θέλω».
Οταν πριν από δέκα χρόνια είχε επισκεφθεί τα εμιράτα, έβλεπε πιο ανάλαφρα το θέμα. «Με τη φίλη μου αγοράσαμε μάλιστα και παραδοσιακές αμπάγιες, τις οποίες φορέσαμε σε ένα δείπνο μας έξω, προς απογοήτευση του Αραβα φίλου που μας προτιμούσε με δυτικά ρούχα.
Φοβάμαι ότι ακόμη και τα ακριβά designer μπουρκίνι στη νότια Γαλλία δεν έχουν σχέση με τη δική μου φολκλόρ εμπειρία. Διότι το θέμα είναι σε τι επιστρέφεις την επόμενη μέρα: στην ελευθερία να έχεις όσα ρούχα και εραστές τραβάει η όρεξή σου ή σε μια μισή ζωή πίσω από τόνους σκοτεινών υφασμάτων και αντιλήψεων που οι γυναίκες έχουν ξεφορτωθεί εδώ και αιώνες; Ας φορούν ό,τι θέλουν οι γυναίκες στην παραλία, αλλά όταν στο Ιράν σε μαστιγώνουν επειδή φοράς μίνι, να μη λέμε ότι όλα είναι ωραία και καλά για τις γυναίκες στα φονταμενταλιστικά ισλαμικά καθεστώτα».
Η Τζαχιντέ διαφωνεί. «Καταπίεση υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες και σε όλες τις θρησκείες», τονίζει. «Μπορείς να δεις μια μοντέρνα γυναίκα να μην μπορεί να πάει για καφέ στη γειτόνισσα επειδή δεν της το επιτρέπει ο άνδρας της. Εγώ βλέπω στο μπουρκίνι ένα θέλημα της θρησκείας. Κι εφόσον κάποιος το φοράει για θρησκευτικούς λόγους, δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να ενοχλεί».