«Η δημαγωγία είναι η μέγιστη αρετή της άμεσης δημοκρατίας»

«Η δημαγωγία είναι η μέγιστη αρετή της άμεσης δημοκρατίας»

2' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Η άμεση δημοκρατία επιδιώκει τη λήψη αποφάσεων χωρίς περίσκεψη και διαλογισμό», λέει στην «Κ» ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Σταύρος Τσακυράκης. «Οσο πιο πολλοί καλούνται να αποφασίσουν κάτι, τόσο πιο δύσκολο είναι να δημιουργηθούν συνθήκες ουσιαστικού διαλόγου. Αναγκαστικά τα ζητήματα παρουσιάζονται διλημματικά γι’ αυτό και η δημαγωγία είναι η μέγιστη αρετή της άμεσης δημοκρατίας. Νομίζω ότι αυτός ήταν ένας από τους λόγους που κανένα από τα μεγάλα πνεύματα της αρχαιότητας (Πλάτων, Αριστοτέλης, Θουκυδίδης) δεν συμπαθούσε τη δημοκρατία. Παρακολουθούσαν με τρόμο τους δημαγωγούς να παρασέρνουν τον λαό σε αποφάσεις για τις οποίες την επομένη κιόλας μετάνιωνε. Αντίθετα, το κοινοβούλιο ως αντιπροσωπευτικό σώμα του λαού έχει όλες τις δυνατότητες της αναγκαίας πολιτικής διαμεσολάβησης», επισημαίνει ο κ. Τσακυράκης.

«Το αμείλικτο μάθημα της Ιστορίας είναι ότι η εναλλακτική λύση στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν είναι η άμεση», είχε γράψει στην «Καθημερινή» πριν από λίγες εβδομάδες ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νίκος Κ. Αλιβιζάτος με αφορμή τις προτάσεις του Ελληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα για την αναθεώρηση του Συντάγματος και ειδικά για τον θεσμό του δημοψηφίσματος. Και συνέχιζε: «Στις μέρες μας, όπως έδειξε τον περασμένο Ιούνιο το Brexit και επιβεβαιώνει καθημερινά η συνεχιζόμενη δημοφιλία του Ντόναλντ Τραμπ, της Μαρίν Λεπέν και του Μπόρις Τζόνσον, ακόμη και οι ωριμότεροι λαοί είναι έτοιμοι να ενδώσουν στα απλοϊκά συνθήματα του λαϊκισμού. Δεν είναι λύση το να μιμηθούμε τέτοιου είδους πολιτικούς, προβάλλοντας τα “ορθά” τους συνθήματα αντί για τα ψεύτικα. Γιατί παίζοντας στο γήπεδό τους είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα χάσουμε τη μάχη. Η λύση, απεναντίας, βρίσκεται στο να εντοπίσουμε τα πραγματικά προβλήματα και να συμφωνήσουμε εκ των προτέρων, όχι βέβαια για τις λύσεις που πρέπει να δοθούν (αυτές κάθε άλλο παρά είναι δεδομένες), αλλά στον προσφορότερο τρόπο για να τις βρούμε: με διαβούλευση “μέχρις εσχάτων” ώστε, στο τέλος, με αμοιβαίες υποχωρήσεις, να καταλήξουμε στην ορθότερη. Με δημοψηφίσματα αυτό δεν επιτυγχάνεται», κατέληγε το άρθρο του κ. Αλιβιζάτου.

Διαδεδομένα αντεπιχειρήματα της αντίπερα όχθης είναι πως τα δημοψηφίσματα για την Ευρώπη δίνουν φωνή σε 500 εκατ. αποξενωμένους πολίτες, νομιμοποιούν την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ Βρυξελλών και λαών και τέλος, θεσμοθετώντας ελέγχους στις αποφάσεις πολιτικών και γραφειοκρατών, παράγουν πολιτικές που απηχούν καλύτερα τις ανάγκες των απλών πολιτών. Πολλοί Ευρωπαίοι αδιαφορούν πλήρως για τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες. Μόλις 42,6% ψήφισαν στις τελευταίες ευρωεκλογές, ενώ σε ορισμένες χώρες το ποσοστό συμμετοχής ήταν κάτω από 25%. Σύμφωνα με τους υποστηρικτές των δημοψηφισμάτων, η άμεση δημοκρατία μπορεί να ενεργοποιήσει την κοινή γνώμη και να εγγυηθεί την ενημέρωση των πολιτών για τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή