Ξεκινήσαμε με ήλιο και ένα «πενταράκι» αέρα. Το ξύλινο τρεχαντήρι του καπετάν Νικολάρα, όπως είναι γνωστός στο νησί, ακολουθούσε τη ναυτική «φλοτίλα» των μικρών πλοιαρίων που απέπλευσαν από το λιμάνι της Κέας με προορισμό τα σημεία των δύο ναυαγίων, που κλείνουν έναν αιώνα στον βυθό της θάλασσας, του γαλλικού «Burdigala» και του αγγλικού «Britannic» – το αδελφό πλοίο του «Τιτανικού». Την ώρα που ο δήμαρχος Κέας Ιωάννης Ευαγγέλου και ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος έριχναν τα τιμητικά στεφάνια στην επιφάνεια της θάλασσας, ο Δημήτρης Γκαλών, ο Λι Μπίσοπ, ο Ντερκ Ρέμερς, ο Γιάννης Τζαβελάκος και μία ομάδα δέκα συνολικά δυτών καταδύονταν σε βάθος περίπου 60 μέτρων για να εναποθέσουν τιμητική πλακέτα στο κατάστρωμα του «Burdigala». «Νιώθεις σαν να πετάς πάνω από ένα τεράστιο υπερωκεάνιο, περίπου 180 μέτρα μήκος. Είναι μια χρονοκάψουλα. Eίχαμε την ευκαιρία να γυρίσουμε πίσω στον χρόνο», τονίζει στην «Κ» ο κ. Ρέμερς.
Οι δύτες μάς περιγράφουν ένα εντυπωσιακό ναυάγιο σε πολύ καλή κατάσταση, βυθισμένο σε όρθια θέση που δίνει την αίσθηση ότι ακόμη «ταξιδεύει» έχοντας στραμμένη την πλώρη του προς την Κέα και με ορατές –όσο το επιτρέπει η θαλάσσια ζωή που αναπτύχθηκε γύρω του– λεπτομέρειες στα εξωτερικά του μέρη. Πρόκειται για ένα υπερπολυτελές υπερωκεάνιο που κατασκευάστηκε τον 19ο αιώνα για να διεκδικήσει ένα από τα δημοφιλή υπερατλαντικά δρομολόγια. «Είναι στη λίστα μου με τα δέκα καλύτερα ναυάγια του κόσμου. Βλέπουμε πολλά στοιχεία της εποχής», τονίζει στην «Κ» ο διακεκριμένος δύτης και ερευνητής ναυαγίων Λι Μπίσοπ.
Ωστόσο το «Burdigala», με το αρχικό του όνομα Kaiser Friedrich, έκανε λίγα μεγάλα ταξίδια γιατί, τελικά, δεν ήταν τόσο γρήγορο όσο απαιτούσε ο ανταγωνισμός. Παροπλίστηκε και έπειτα μετατράπηκε σε πολεμικό πλοίο μεταφοράς στρατιωτών και πολεμικού υλικού στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την ίδια περίοδο ο γιγαντιαίος «Βρετανικός» είχε μετατραπεί σε πλωτό νοσοκομείο. Με μία εβδομάδα διαφορά τον Νοέμβριο του 1916 τα δύο πλοία βυθίστηκαν από γερμανική νάρκη. Από την ανακάλυψή τους και μετά τα δύο ναυάγια έχουν προσελκύσει πολλές φορές εξειδικευμένους δύτες και μπορούν να αναδείξουν την Κέα ως καταδυτικό προορισμό, όπως υπογραμμίστηκε στο διεθνές συνέδριο «100 years Kea’s Shipwrecks» που διοργάνωσε ο Σύλλογος Φίλων Κέας με τον Δήμο και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Η συζήτηση για την αξιοποίηση των ελληνικών καταδυτικών προορισμών έχει «ναυαγήσει» πολλές φορές στο παρελθόν, ενώ άλλες χώρες προσελκύουν την καταδυτική κοινότητα στις θάλασσές τους. Είναι ενδεικτικό ότι η Μάλτα και η Κροατία, όπως ανέφερε στην ομιλία του ο ερευνητής δύτης Δημήτρης Γκαλών, έχουν καταστήσει επισκέψιμα περισσότερα από 45 ιστορικά ναυάγια συνολικά.
Πλέον έχει δημιουργηθεί το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα και ιδρύθηκαν πιλοτικά ορισμένοι επισκέψιμοι ενάλιοι χώροι, όπως στον όρμο Ναυαρίνου της Πύλου και στη νήσο Σαπιέντζα. Το μεγάλο στοίχημα είναι η δημιουργία του Πρότυπου Αιγαιακού Υποβρύχιου Μουσείου Κέας, στο οποίο αναφέρθηκε η προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων δρ Αγγελική Σίμωσι, ένα έργο το οποίο κατατέθηκε ως διασυνοριακή πρόταση χρηματοδότησης στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Interreg 2014 – 2020» από τον Δήμο Κέας, την Εφορεία, το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και φορείς της Κύπρου με αφορμή υποβρύχια ευρήματα στη Λάρνακα. Το έργο προβλέπει την ανάδειξη των δύο μεγάλων ναυαγίων και του ατμόπλοιου «Πατρίς» του 1868, καθώς και την ίδρυση εκθεσιακού και ερευνητικού κέντρου στο νησί.
Το συνέδριο ήταν αφιερωμένο στη μνήμη του Αγγλου δύτη Καρλ Σπένσερ, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή σε μια μεγάλη καταδυτική αποστολή το 2009 στο ναυάγιο του «Βρετανικού». Μια τιμητική πλακέτα έγραφε το όνομά του. Προχθές το πρωί οι δύτες και φίλοι του θα βουτούσαν στα 100 μέτρα για να κάνουν το καθήκον τους.