Με τη βεβαιότητα, εκτός απροόπτου, ότι σήμερα η διάσκεψη της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας οδηγείται σε απόφαση για τη συνταγματικότητα ή μη του νόμου για τις τηλεοπτικές άδειες, τα σενάρια για τις συνέπειες της δικαστικής κρίσης απασχολούν την κυβέρνηση και το σύνολο των ενδιαφερομένων, καθώς η όποια απόφαση, δημιουργεί νέα δεδομένα.
Η διάσκεψη των ανώτατων δικαστών που έχει οριστεί για σήμερα το απόγευμα, όλα δείχνουν ότι θα είναι και η τελευταία στη δικαστική διαδρομή της υπόθεσης, που ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι με την εκδίκαση των προσφυγών των καναλιών και πέρασε από δοκιμασίες μέσα σε κλίμα που έχει φορτιστεί από καιρό, με αφορμή γεγονότα, χειρισμούς και δηλώσεις αρμοδίων και μη, με αποκορύφωμα την πρωτοφανή δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων για αντιπρόεδρο του ΣτΕ.
Οι ανώτατοι δικαστικοί, σύμφωνα με πληροφορίες, θα καταλήξουν σήμερα σε ψηφοφορία, πρώτα, για το μείζον θέμα που προβάλλεται ως αντισυνταγματικότητα του νόμου της κυβέρνησης για τις τηλεοπτικές άδειες και έχει να κάνει με τη συνταγματική διάταξη που δίνει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης τις αρμοδιότητες για τη ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου. Οι εκτιμήσεις έμπειρων δικαστικών πηγών αναφέρουν ότι δύσκολα το ανώτατο δικαστήριο θα αποστεί από προηγούμενες κρίσεις του σε ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ. Δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο, τονίζουν οι ίδιες πηγές, να κριθεί αντισυνταγματικός ο νόμος που έδωσε τις αρμοδιότητες για την αδειοδότηση των καναλιών στον υπουργό, ενώ τις εκτιμήσεις αυτές επιβεβαιώνουν πληροφορίες ότι κατά τη διάσκεψη της Δευτέρας πολλοί από τους μετέχοντες δικαστές επιχειρηματολόγησαν υπέρ αυτής της απόψεως, όπως βέβαια τοποθετήσεις υπήρξαν για την υποστήριξη της αντίθετης άποψης, ότι δηλαδή ο νόμος είναι συνταγματικός, θέση που εξέφρασε και ο εισηγητής κ. Γιώργος Παπαγεωργίου.
Αν τελικώς για τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ ο νόμος κριθεί αντισυνταγματικός, στο σκεπτικό της απόφασης δικαστικές πηγές εκτιμούσαν ότι μπορεί το δικαστήριο να περιλάβει σημαντικές αιτιολογίες. Οτι ο νόμος ναι μεν είναι αντισυνταγματικός και ο υπουργός κακώς είχε τις εν λόγω αρμοδιότητες, όμως αυτό έγινε διότι δεν υπήρχε Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Οι ίδιες πηγές δεν απέκλειαν και το ενδεχόμενο το δικαστήριο να ορίσει συγκεκριμένο χρόνο, κάποιους μήνες, προκειμένου να συγκροτηθεί το ΕΣΡ και να πραγματοποιήσει εκ νέου την όλη διαδικασία. Αν αντίθετα ο νόμος κριθεί συνταγματικός, με το σκεπτικό ότι δεν κατέστη εφικτή, παρά τις προσπάθειες, η συγκρότηση του ΕΣΡ, τότε η εφαρμογή του ισχύοντος νόμου θα προχωρήσει κανονικά, εκτός κι αν το Δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματική τη ρύθμιση για τις τέσσερις τηλεοπτικές άδειες.
Ο περιορισμός του «4»
Σε κάθε περίπτωση, το δικαστήριο για να φθάσει στο θέμα του αριθμού των αδειών, να κρίνει αν καλώς ή κακώς ετέθη ο περιορισμός για τις άδειες, θα πρέπει να έχει κρίνει προηγουμένως ότι ο νόμος είναι συνταγματικός, με το σκεπτικό ότι δεν γινόταν αλλιώς, αφού Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης δεν υπήρχε. Γιατί αν κρίνει αντισυνταγματικό τον νόμο για το ΕΣΡ δεν θα προχωρήσει στο θέμα των αδειών ή των άλλων θεμάτων που έχουν τεθεί.
Εκτιμήσεις από πολλές πηγές συνηγορούν στο ότι είτε η αντισυνταγματικότητα κριθεί για τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ είτε για τον αριθμό 4 των αδειών, ο ισχύων νόμος θα αντιμετωπίσει προβλήματα εφαρμογής και η ανάγκη νέων ρυθμίσεων θα καταστεί μονόδρομος, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται σε πολιτικό πεδίο αλλά και για τα επιχειρηματικά σχήματα που πήραν ή δεν πήραν άδεια.
Βεβαίως, η εκδοχή του να πέσει μαύρο στα μη αδειοδοτηθέντα κανάλια εάν η απόφαση του ΣτΕ είναι για κάποια αντισυνταγματικότητα –ΕΣΡ ή αριθμός αδειών– απομακρύνεται προς το παρόν οριστικά.
Σημαντικό επίσης εκτιμάται ότι θα είναι το σκεπτικό του δικαστηρίου σε ενδεχόμενη απόφαση για αντισυνταγματικότητα, σε σχέση με τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ, καθώς τυχόν αναφορά στην αδυναμία συγκρότησης της ανεξάρτητης αρχής και στην ανάγκη να συγκροτηθεί στο άμεσο μέλλον, δικαστικές πηγές θεωρούσαν ότι θα προσφέρει επιχειρήματα στην κυβέρνηση για την πολιτική διαχείριση του θέματος. Και επιπλέον, αν τεθεί χρονοδιάγραμμα για συγκρότηση του ΕΣΡ, οι ίδιες πηγές εκτιμούν πως θα πιεστεί, διά δικαστικής αποφάσεως πια, η αντιπολίτευση να προσέλθει και να προχωρήσει σε συναινέσεις και λύσεις.