«Τώρα είναι μια καλή περίοδος για τον εμβολιασμό έναντι της γρίπης», τονίζουν οι ειδικοί γιατροί, ενόψει της έναρξης της εποχικής έξαρσης της νόσου περί τα τέλη Δεκεμβρίου και προκειμένου να μην επαναληφθεί η περυσινή σοβαρή επιδημία όπου καταγράφηκαν 197 θάνατοι. Ο επιστημονικός συνεργάτης του ΚΕΕΛΠΝΟ, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας-Λοιμώξεων στο ΕΚΠΑ Σωτήρης Τσιόδρας, μιλώντας στην «Κ» υπενθυμίζει παράλληλα τη λήψη μέτρων προφύλαξης, όπως η κάλυψη του στόματος και της μύτης κατά τον βήχα και το φτάρνισμα, προειδοποιώντας ότι ο καθένας από εμάς μπορεί να είναι «σούπερ μεταδότης» της γρίπης.
– Κύριε Τσιόδρα, πώς εξελίσσεται φέτος η γρίπη σε Ελλάδα και Ευρώπη;
– Αυτή τη στιγμή η δραστηριότητα της γρίπης είναι από χαμηλή έως ανύπαρκτη. Εχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες όπως σε Δανία, Ουγγαρία και Βουλγαρία. Στην Ελλάδα έχουν εμφανιστεί σποραδικά κρούσματα, όμως περιμένουμε την έναρξη της εποχικής γρίπης τέλος Δεκεμβρίου με αρχές Ιανουαρίου.
– Πόσο σοβαρή θα είναι φέτος η επιδημία;
– Εξαρτάται από το στέλεχος του ιού που θα επικρατήσει. Σε ευρωπαϊκές χώρες, όπου έχει ξεκινήσει η εποχική έξαρση της νόσου, φαίνεται να επικρατεί η γρίπη Α Η3Ν2. Αυτός ο υπότυπος είχε κυκλοφορήσει ευρέως στην Ελλάδα την περίοδο 2014-2015 και τότε η επιδημία ήταν ηπιότερη σε σχέση με πέρυσι, που επικράτησε η Α Η1Ν1. Ωστόσο η γρίπη είναι πάντα μια σοβαρή νόσος, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, ανεξαρτήτως στελέχους.
– Πέρυσι καταγράφηκε ένας μεγάλος αριθμός σοβαρών περιστατικών και θανάτων από γρίπη. Τι πρέπει να γίνει για να μην επαναληφθεί αυτή η «εικόνα»;
– Τα μηνύματα από την περυσινή επιδημία πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη, ειδικά σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό. Το 80% όσων ασθενών με γρίπη νοσηλεύθηκαν πέρυσι στην Εντατική ανήκε σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, αλλά μόλις το 6% αυτών ήταν εμβολιασμένο. Για να μην επαναληφθεί αυτή η τραγική κατάσταση θα πρέπει τα άτομα υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση να εμβολιαστούν και παράλληλα όλοι να λαμβάνουμε μέτρα προφύλαξης από τη νόσο, όπως η αναπνευστική υγιεινή (κάλυψη του στόματος και της μύτης κατά τον βήχα και το φτάρνισμα αντίστοιχα) και το συχνό πλύσιμο των χεριών.
– Πότε και ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν;
– Τώρα είναι μια πολύ καλή περίοδος για τον εμβολιασμό έναντι της γρίπης. Συνιστάται σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, σε άτομα με χρόνια νοσήματα (πνευμονοπάθειες, καρδιακή νόσο, ανοσοκαταστολή, νεφροπάθεια κ.ά.), εγκύους, παχύσαρκους, εργαζομένους σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και κλειστούς πληθυσμούς (προσωπικό ιδρυμάτων, ειδικών σχολείων κ.ά.).
– Είμαι υγιής και δεν αρρωσταίνω. Εχει νόημα να εμβολιαστώ;
– Ναι, εφόσον υπάρχουν στο στενό περιβάλλον άτομα ευπαθών ομάδων πληθυσμού. Εάν κάποιος μένει με ηλικιωμένους, που όπως έχει αποδειχθεί επιστημονικά αναπτύσσουν χαμηλότερα επίπεδα αντισωμάτων με τον εμβολιασμό έναντι των νέων ατόμων, τους παρέχει μία επιπλέον ασπίδα προστασίας από τη γρίπη εφόσον εμβολιαστεί. Το ίδιο ισχύει και για όσους έρχονται σε στενή επαφή με μικρότερα των 6 μηνών παιδιά.
– Αρρωσταίνω παρότι εμβολιάστηκα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
– Αφενός το εμβόλιο χρειάζεται 15 ημέρες για να λειτουργήσει, αφετέρου ακόμα και μετά το διάστημα αυτό δεν προστατεύει 100%, αλλά σε ένα ποσοστό της τάξης του 50%-70%. Επιπλέον, μπορεί να μη φταίει η γρίπη για την ασθένεια, αφού κυκλοφορούν παράλληλα τουλάχιστον επτά διαφορετικά είδη ιών (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, παραϊνφλουέντζα, ρινοϊοί, αδενοϊοί, μεταπνευμονοϊός, μπόκα ιός, εντεροϊοί) με πολλαπλούς υπότυπους, που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα. Αλλωστε κάθε άνθρωπος «δικαιούται» τέσσερα περιστατικά κρυολογήματος τον χρόνο, που μπορεί να αυξηθούν στα 8 με 10 εάν έχει παιδιά.
– Πώς μεταδίδεται η γρίπη;
– Aπό το ένα άτομο στο άλλο, όταν ο ασθενής βήχει, φταρνίζεται ή μιλάει και διασπείρει τον ιό στον αέρα με τη μορφή πολύ μικρών σταγονιδίων. Μάλιστα πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έχουν καταδείξει ότι ορισμένα άτομα έχουν πολύ μεγαλύτερη ποσότητα του ιού στις εκκρίσεις τους. Αυτοί ονομάζονται σούπερ μεταδότες.
– Εχω συμπτώματα γρίπης. Τι κάνω;
– Εφόσον αυτά είναι ήπια, τα ενδεδειγμένα μέτρα είναι παραμονή στο σπίτι, ξεκούραση, λήψη υγρών και αντιπυρετικών. Οταν μπει για τα καλά η περίοδος της γρίπης ή εφόσον τα συμπτώματα επιμένουν και είναι μεγάλης έντασης (π.χ. δύσπνοια, διαταραχές νευρολογικού συστήματος), τότε ο ασθενής πρέπει άμεσα να τεθεί υπό ιατρική επιτήρηση.