«Υπηρετώντας την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης, δεν ήταν δυνατόν να παρακολουθούμε από απόσταση την κατάσταση στην Ελλάδα μένοντας αμέτοχοι. Επρεπε να κάνουμε κάτι». Αυτό ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσει το Kreuzberger Kinderstiftung (Ιδρυμα για τα Παιδιά του Kreuzberg), πριν από ένα χρόνο, να υποστηρίζει προγράμματα για νέους στη χώρα μας – χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερες σχέσεις με την Ελλάδα.
Παγωμένο πρωινό στο Βερολίνο. Τα κοκκινωπά τούβλα στο παραδοσιακό κτίσμα του 1890 σβήνουν στο τελείωμά τους από την πάχνη – ίδια με ιμπρεσιονιστικό πίνακα. Ζεστό τσάι και φιλόξενη ατμόσφαιρα, οι καλύτερες προϋποθέσεις για τη συνέντευξη με τον κ. Peter R. Ackermann, ιδρυτή και πρόεδρο του ιδρύματος. Από κοντά, ο στενός συνεργάτης του, κ. Felix Lorenzen, υπεύθυνος για τα προγράμματα στην Ελλάδα. «“Tι είναι αυτό που θα θέλατε να κάνετε σε επίπεδο εκπαίδευσης και πολιτισμού αλλά δεν μπορείτε λόγω οικονομικών δυσχερειών;” ήταν το αρχικό ερώτημα που απευθύναμε σε οργανισμούς στη χώρα σας. Ενα ανοιχτό κάλεσμα για υποβολή προτάσεων πρότζεκτ, που αφορούν Ελληνες 12-27 ετών, στο πλαίσιο του οποίου θέσαμε τις δικές μας παραμέτρους χρηματοδότησης και το ανώτατο όριό της. Κάποιοι μάλιστα από τους οργανισμούς τους οποίους χρηματοδοτούμε υποστηρίζονται επίσης είτε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είτε από ιδρύματα, όπως το “Νιάρχος” ή το “Μποδοσάκη”», αρχίζει να λέει ο κ. Ackermann.
Αποκλειστικά οικονομικοί οι λόγοι που επελέγη η Ελλάδα; «Οχι!», διευκρινίζει ο ιδρυτής. «Ανέκαθεν υπήρχαν ισχυροί δεσμοί μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας, ενώ τη θεωρούμε τη χώρα που συνδέεται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη με την ευρωπαϊκή κουλτούρα. Οι σημερινές εξελίξεις όμως διαμόρφωσαν ένα μάλλον εχθρικό κλίμα – γεγονός που πρέπει να διορθωθεί».
Αυτή τη στιγμή τρέχουν στην Ελλάδα οκτώ πρότζεκτ. «Το πεδίο δράσης μας είναι ευρύ: χρηματοδοτούμε επίσημες ΜΚΟ, αφού προηγήθηκε ενδελεχής έλεγχος. Μέσω ελληνικών συμβουλίων εκπαιδεύονται εθελοντές-πρόσφυγες, που με τη σειρά τους διοργανώνουν πολιτιστικές ή αθλητικές δραστηριότητες για τους συμπατριώτες τους, έτσι ώστε να γίνεται καλύτερη αξιοποίηση του χρόνου τους. Στη Λέσβο, σε συνεργασία με την οργάνωση Μετάδραση, σχηματίστηκαν ομάδες μαθητών οι οποίοι προσφέρουν ψυχαγωγία στους ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες, εμπλεκόμενοι έτσι σε σημαντική κοινωνική δράση. Αγκαλιάσαμε ένα πρότζεκτ στην Πελοπόννησο όπου, σε συνεργασία με τον τοπικό οργανισμό “Φιλοξενία”, διοργανώνονται πολιτιστικές δράσεις με περιεχόμενο τον χορό, τη ζωγραφική κ.ά., εστιάζοντας στις ντόπιες νέες, ώστε να διευκολυνθεί η ενσωμάτωσή τους στην τοπική κοινωνία, καθώς έως τώρα είναι κλεισμένες στα σπίτια τους λόγω στερεοτύπων. Ενα ακόμη παράδειγμα, το πρότζεκτ που τρέχει η ΜΚΟ Inter Alia στην Αρτα, με στόχο την ενθάρρυνση των νέων να λειτουργήσουν ως πολίτες της κοινωνίας, γίνονται επισκέψεις στα σχολεία θεμελιώνοντας “συμβούλια νεολαίας”, τα οποία θα υψώνουν τη φωνή τους καταθέτοντας προτάσεις στην πολιτεία».
Από το 2004
Τα συγκεκριμένα προγράμματα, ωστόσο, αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 10% της συνολικής δράσης του οργανισμού. Τα υπόλοιπα; «Από το 2004 που ξεκίνησε τη λειτουργία του το ιδρυμα, έχουμε χρηματοδοτήσει περίπου 500 προγράμματα. Βασικό μας πρόγραμμα, οι υποτροφίες που δίνονται σε μη προνομιούχους 16χρονους μαθητές επαγγελματικών σχολείων, οι οποίοι περνούν ένα χρόνο σε μια οικογένεια στο εξωτερικό, φοιτώντας παράλληλα σε σχολείο. Το 2016, πάνω από 100 άτομα πήγαν σε 30-40 χώρες σε όλο τον κόσμο και διατίθεται το ποσό των 5.000 ευρώ ανά κεφαλή. Η έκθεση των νέων σε διαφορετικές κουλτούρες τούς βοηθάει να αποκτήσουν μια νέα οπτική τόσο για τον εαυτό τους όσο και για τη χώρα τους», εξηγεί ο κ. Ackermann, ο οποίος είχε βιώσει αντίστοιχη εμπειρία στα 15 του, πηγαίνοντας στην Αμερική ως υπότροφος.
Δικηγόρος, επενδυτής σε εταιρεία software και με μια ζωή που δύσκολα χωράει σε ένα βιβλίο, δεν επαναπαύθηκε στην οικονομική του ευμάρεια. Στα 65 του ξεκινάει το ίδρυμα. Γιατί δεν προτίμησε τα ακριβά γιοτ ή αυτοκίνητα; «Μετά τη συνταξιοδότηση, αντί να αδρανείς συλλέγοντας γραμματόσημα, είναι νομίζω προτιμότερο να μοιράζεσαι τις εμπειρίες και τις αξίες σου. Αυτός δεν είναι ο πιο αξιόπιστος ορισμός της “καλής ζωής”;», αναρωτιέται.
«Θεωρώ πως έρχεται η οπισθοδρόμηση»
«Πεπεισμένος Ευρωπαίος», δηλώνει ο κ. Peter Ackermann, ο 77χρονος ιδρυτής και πρόεδρος του Kreuzberger Kinderstiftung. Πώς βλέπει ο ίδιος το μέλλον της Ευρώπης; «Μιλώντας από τη θέση κάποιου που διανύει την τελευταία 25ετία της ζωής του και βλέπει το αύριο σαν ένα κινούμενο στόχο, θεωρώ πως έρχεται η οπισθοδρόμηση. Η στροφή σε μια εθνικιστική προσέγγιση των κρατών-μελών. Η Γερμανία μπορεί να βρίσκεται σήμερα σε καλή οικονομική κατάσταση, όμως στόχος της –μεταξύ άλλων– είναι να τη σταθεροποιήσει παράλληλα με εκείνη των υπόλοιπων Ευρωπαίων εταίρων, παρά το γεγονός ότι αρκετά κράτη έχουν βιώσει στο παρελθόν την καταδυνάστευση από δικτατορικά καθεστώτα: η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ελλάδα. Σήμερα, βλέπουμε πως κυριαρχεί η αντίληψη του “πρώτα το έθνος μας και, μετά, υπάρχει και η Ευρώπη”. Ετσι, υπονομεύονται οι θεμελιώδεις αξίες της Ενωσης. Υπάρχει όμως και το “μετά”. Ευελπιστώ πως η αξία της ενωμένης Ευρώπης θα λάμψει και πάλι ως προφανής. Κι εγώ θα τα παρακολουθώ όλα αυτά από ένα ροζ σύννεφο εκεί ψηλά, ικανοποιημένος που οι ελπίδες και οι προσδοκίες μου εκπληρώθηκαν».
Θεωρεί ο ίδιος πως τα πρότζεκτ που τρέχουν στην Ελλάδα θα απέτρεπαν ώς ένα βαθμό τη φυγή των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό; «Δεν το γνωρίζω, αλλά θα το ήλπιζα. Οταν έχεις την ευκαιρία να κάνεις κάτι για τους δικούς σου ανθρώπους, συμμετέχοντας σε προγράμματα που δημιουργούνται από Ελληνες και απευθύνονται σε Ελληνες, ίσως εισπράξεις μια διαφορετική οπτική σχετικά με τις προοπτικές σου στην Ελλάδα. Φιλοσοφία μας είναι πως κάθε είδους εκπαίδευση βοηθάει τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν τη θέση τους στη ζωή. Κι αυτό ίσως είναι το ζητούμενο αποτέλεσμα».