Λίγο πριν λιώσουν τα χιόνια στα νησιά βρέθηκε τελικά λύση για την προσωρινή φιλοξενία των εκατοντάδων προσφύγων και μεταναστών που παρέμειναν επί πέντε ημέρες σε σκηνές βυθισμένες στο χιόνι στη Μόρια της Λέσβου. Χθες, έδεσε στο λιμάνι της Λέσβου το πολεμικό πλοίο «Λέσβος», στο οποίο αναμένεται να μεταβούν περίπου 500 άτομα, ενώ οι υπόλοιποι έχουν μεταφερθεί σε ξενοδοχεία και σε άλλες δομές στο νησί.
Το πλοίο που έφτασε στο νησί ως ύστατη λύση έχει εξοπλιστεί με κρεβάτια και θερμάστρες, ωστόσο η επιβίβαση των προσφύγων θα ξεκινούσε αργά χθες το βράδυ ή σήμερα το πρωί, καθώς απαιτούνταν προετοιμασία σύμφωνα με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Μετά την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, σοβαρά ερωτήματα εγείρονται πάντως σε σχέση με την αποτελεσματικότητα της υπηρεσίας πρώτης υποδοχής, η οποία αναδιοργανώθηκε πρόσφατα και στην οποία υπάγονται τα πέντε hotspots στα νησιά του Αιγαίου.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας Δημήτρης Βίτσας παραδέχθηκε χθες ότι η κακοκαιρία «μας βρήκε απροετοίμαστους» όσον αφορά το γεγονός ότι για έξι ημέρες χίλιοι πρόσφυγες και μετανάστες στη Λέσβο παρέμειναν στον χιονιά, παρά τις διαρκείς προειδοποιήσεις των προηγούμενων ημερών για ακραία καιρικά φαινόμενα. Επανέλαβε την άρνηση των ξενοδόχων του νησιού να φιλοξενήσουν πρόσφυγες έναντι αμοιβής για λίγες ημέρες, προσθέτοντας ωστόσο ότι αυτό δεν απαλλάσσει την κυβέρνηση από την ευθύνη.
«Στα νησιά είχαμε μεγάλο πρόβλημα και οι συνθήκες ήταν κακές και πριν από την κακοκαιρία και υπάρχουν λόγοι, αλλά αυτό δεν αναιρεί τις ευθύνες μου ως υπουργού», δήλωσε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας για το ίδιο θέμα. Και πρόσθεσε ότι «περιμέναμε περισσότερο από όσο έπρεπε ότι θα υποχωρούσε η τοπική κοινωνία», αναφερόμενος στη στάση της πλειονότητας των ξενοδόχων του νησιού. Την ίδια στιγμή, η Νέα Δημοκρατία τονίζει ότι ενώ υπάρχουν ελλείψεις, ευρωπαϊκά κονδύλια μένουν αναξιοποίητα.
Η ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Ελίζα Βόζεμπεργκ δήλωσε χθες ότι κονδύλια 70 εκατ. ευρώ για το προσφυγικό δεν έχουν δοθεί στην Ελλάδα «γιατί η κυβέρνηση δεν υπέβαλε στην Ε.Ε. τον προβλεπόμενο κατάλογο δαπανών».
Συμπλοκή
Το βράδυ της προηγούμενης Τρίτης, στο hotspot στη Μόρια σημειώθηκε συμπλοκή. Συγκεκριμένα δύο Ιρανοί 31 και 33 ετών χτύπησαν σοβαρά 36χρονο ομοεθνή τους για άγνωστη αιτία και στη συνέχεια συνελήφθησαν από την αστυνομία. Στη Χίο, όπου επίσης η Ενωση ξενοδόχων αρνήθηκε να φιλοξενήσει για λίγες ημέρες πρόσφυγες, οι κάτοικοι οργανώνονται προκειμένου να πιέσουν για την αποσυμφόρηση του νησιού από τον μεγάλο αριθμό προσφύγων και μεταναστών, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να δημιουργηθεί ένας ακόμα χώρος φιλοξενίας. Το Σάββατο, τη Χίο και τις εγκαταστάσεις τις ΒΙΑΛ θα επισκεφθεί ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς.
Σε σκηνές, παρά τη δυνατή χιονόπτωση, παραμένουν και 400 άτομα στο Ελληνικό, όπου όμως σύμφωνα με την απάντηση του υπουργείου υπάρχει θέρμανση.
Δρομολόγια προς Τουρκία
Τακτικά εβδομαδιαία δρομολόγια προς την Τουρκία, προκειμένου να μεταφέρει τους μετανάστες που θα επαναπροωθούνται από τα ελληνικά νησιά, δρομολογεί ο Frontex. Καθώς οι διαδικασίες για την εξέταση των αιτημάτων ασύλου για αρκετά μεγάλο αριθμό ατόμων έχουν προχωρήσει, ο οργανισμός πιθανότατα εκτιμά ότι θα χρειαστεί να οργανωθεί η όλη επιχείρηση των επαναπροωθήσεων σε περισσότερο σταθερή και «θεσμοθετημένη» βάση.
Σύμφωνα με σχετική προκήρυξη του οργανισμού, συνολικού κόστους 4 εκατομμυρίων ευρώ, αναζητούνται πλοία για να υπογράψουν σύμβαση με διετή διάρκεια, η οποία ωστόσο μπορεί να επεκταθεί, για την πραγματοποίηση ενός δρομολογίου την εβδομάδα Μυτιλήνη – Δικελί, δύο δρομολογίων εβδομαδιαίως Χίο – Τσεσμέ και ακόμα δύο Κω – Γκουλούκ. Τα πλοία πρέπει να έχουν χωρητικότητα τουλάχιστον 100 ατόμων το καθένα και να μπορούν να πιάσουν τους 10 κόμβους. Oι φάκελοι των προσφορών θα πρέπει να κατατεθούν έως τις 14 Φεβρουαρίου 2017, ενώ τα τακτικά δρομολόγια αναμένεται να ξεκινήσουν από τα τέλη Φεβρουαρίου. Από τη Λέρο και τη Σάμο όπου επίσης υπάρχουν hotspots φαίνεται ότι δεν θα πραγματοποιούνται απευθείας επαναπροωθήσεις στην Τουρκία, αλλά τα άτομα θα μεταφέρονται στα νησιά απ’ όπου θα ξεκινούν τα δρομολόγια.