Αν ρωτήσει κανείς έναν μέσο Βορειοευρωπαίο γιατί θα ερχόταν διακοπές στην Ελλάδα, το πιθανότατο είναι πως θα του αναφέρει τρία πράγματα: ήλιος, θάλασσα, καλό φαγητό. Κι όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά. Δεν είναι μυστικό πως η χώρα μας, και ειδικά τα νησιά της με τις ιδιαίτερες γευστικές τους επινοήσεις, μπορεί να προσφέρει στον επισκέπτη αξέχαστες εμπειρίες και στο γαστριμαργικό πεδίο. Στον σύγχρονο τουρισμό, ωστόσο, όπως και στην τέχνη της μαγειρικής, δεν αρκούν τα καλά πρώτα υλικά για να πετύχει το αποτέλεσμα. Χρειάζεται και το ανάλογο… μαγείρεμα, τουτέστιν εξειδίκευση, προβολή, τελειοποίηση των πρακτικών και των προϊόντων προκειμένου να κερδηθεί το στοίχημα του θεματικού τουρισμού. Από αυτή την άποψη, είναι σημαντική η τελετή απονομής που έγινε χθες στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία», κατά την οποία η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ανακηρύχθηκε Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης 2019.
«Η Περιφέρειά μας είναι υπεύθυνη για το 1/3 του τουριστικού προϊόντος της χώρας. Ο τουρισμός δίνει θέσεις εργασίας, εισόδημα, χαμόγελο και η γαστρονομική του διάσταση είναι εξίσου σημαντική με τις υπόλοιπες», ανέφερε στην τοποθέτησή του ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος, ο οποίος είναι και πολιτικός επικεφαλής της κίνησης που έφερε και τη χθεσινή διάκριση.
«Το Νότιο Αιγαίο συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών με μεγάλη παράδοση στη γαστρονομία. Η διάκριση της Περιφέρειάς μας είναι η δική μας εξωστρεφής και αισιόδοξη απάντηση σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας. Τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου, ως προμετωπίδα του ελληνικού τουρισμού, μπορούν με τον καλύτερο τρόπο να υπηρετήσουν και να υποστηρίξουν τον τίτλο της Ευρωπαϊκής Γαστρονομικής Περιφέρειας» συνέχισε ο ίδιος, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στους ανθρώπους των νησιών που καθημερινά ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα της παραγωγής. Είναι εκείνοι που «όταν οι άλλοι κοιτούσαν δυτικά, έμειναν πιστοί στα παραδοσιακά προϊόντα και στις πρακτικές που κάνουν τον τόπο μας μοναδικό».
Οπως αναφέραμε και παραπάνω, η μεγάλη σύγχρονη πρόκληση, στην οποία απαντά και το συγκεκριμένο πρόγραμμα, λέγεται θεματικός τουρισμός. Αυτό επιβράβευσε και το Διεθνές Ινστιτούτο Γαστρονομίας, Πολιτισμού, Τεχνών και Τουρισμού (IGCAT), αναδεικνύοντας το σχέδιο των ανθρώπων του Νοτίου Αιγαίου με την ονομασία «Taste the Seasons» ως εξαιρετικά υποσχόμενο.
Για να μιλήσουμε με δεδομένα, αυτό το τελευταίο εδράζεται σε μία σειρά από βασικούς πυλώνες: την καθιέρωση του Νοτίου Αιγαίου ως γαστρονομικού προορισμού –σε συνδυασμό με τις αναρίθμητες γιορτές και φεστιβάλ που γίνονται ακόμα και στα πιο μικρά νησιά του–, την επέκταση της τουριστικής περιόδου, την προώθηση των μοναδικών τοπικών προϊόντων, τη συστηματική εκπαίδευση των ντόπιων κοινωνικών ομάδων (από την παραγωγή ώς τη φιλοξενία) με βάση τις αρχές της ποιοτικής και βιώσιμης γαστρονομικής ανάπτυξης.
Κι αν η ανταγωνιστικότητα και η επιχειρηματικότητα, που ανέφερε στον χαιρετισμό της και η υπουργός Τουρισμού κ. Ελενα Κουντουρά, αποτελούν λέξεις-κλειδιά, η έννοια της βιωσιμότητας είναι ίσως στην προκειμένη περίπτωση ακόμα πιο σημαντική. Αλλωστε, καρδιά της αιγαιοπελαγίτικης γευστικής ταυτότητας είναι το απλό, το φυσικό· το λίγο και πολύτιμο, που αν παραχθεί μαζικά και δίχως ποιοτικούς περιορισμούς θα χάσει τελείως την αξία του.
Είναι κυρίως η (δύσκολο να περιγραφεί) αίσθηση που μπορεί ο καθένας να αποκομίσει σήμερα, απολαμβάνοντας ολόφρεσκα ψαρικά σε ένα ουζερί της Καλύμνου ή ντόπια κρεατικά και τυριά σε κάποιο ορεινό χωριό της Νάξου. Γιατί όπως εύστοχα το συνόψισε στον λόγο του και ο κ. Χατζημάρκος «ένα πιάτο που φεύγει από το πάσο της κουζίνας για να σερβιριστεί, περιέχει εκτός των άλλων κουλτούρα, ιστορία, ανθρώπινο μόχθο και περηφάνια».