Πάνος Δημητρίου: Εκλεισε με τον θάνατό του ένας ιστορικός κύκλος για την ελληνική αριστερά

Πάνος Δημητρίου: Εκλεισε με τον θάνατό του ένας ιστορικός κύκλος για την ελληνική αριστερά

3' 3" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ένας ολόκληρος ιστορικός κύκλος έκλεισε για την ελληνική αριστερά με τον θάνατο σήμερα στη Θεσσαλονίκη, σε ηλικία εκατό χρόνων, του τελευταίου εν ζωή μέλους του Πολιτικού Γραφείου του ενιαίου ΚΚΕ και μεγάλου πρωταγωνιστή της σκληρής εσωκομματικής διαπάλης μεταξύ συντηρητικών και ανανεωτικών, που οδήγησε στην διάσπαση του 1968, Πάνου Δημητρίου.

Η πολυτάραχη διαδρομή του Πάνου Δημητρίου ακολούθησε την πορεία του ΚΚΕ. Ταυτίστηκε με αγώνες, φυλακίσεις, εξορίες, εμπλοκή σε «ανώμαλες εσωκομματικές καταστάσεις», αμφισβητήσεις της κομματικής «ορθοδοξίας» για να καταλήξει σε διακριτική αποστασιοποίηση τα τελευταία χρόνια της ζωής του, με τελευταία πολιτική και κομματική «στάση» στον χώρο της «Δημοκρατικής Αριστεράς».

Γεννημένος στην Θεσσαλονίκη το 1917, τις μέρες που η μεγάλη πυρκαγιά κατάκαιγε την πόλη-ο ίδιος δήλωνε χαριτολογώντας «παιδί της φωτιάς» – θα ενταχθεί από τα εφηβικά του χρόνια στη νεολαία του ΚΚΕ στην αρχή και στο κόμμα στην συνέχεια.

Η ενεργός εμπλοκή του στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες θα σηματοδοτήσει έναν κύκλο σκληρών διώξεων που θα κλείσει μόνο με την νομιμοποίηση του ΚΚΕ το 1974.

Φυλακίστηκε και βασανίστηκε άγρια, απέδρασε τρεις φορές από φυλακές και τόπους εξορίας διατέλεσε πολιτικός επιτροπής της σχολής αξιωματικών του «Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας» στον Γράμμο απ' όπου θα καταφύγει μετά την συντριβή του ΔΣΕ στις «Λαϊκές Δημοκρατίες».

Δραστήριο στέλεχος, με άρτια ιδεολογική κατάρτιση, θα πρωτοστατήσει στην αποκαθήλωση του Νίκου Ζαχαριάδη μετά τον θάνατο του Στάλιν και την επιχείρηση εκκαθάρισης του κόμματος από «Ζαχαριαδικούς», με αποκορύφωμα τα αιματηρά γεγονότα του Σεπτεμβρίου του 1955 στην Κ.Ο Τασκένδης του ΚΚΕ, όπου σε μάχες σώμα με σώμα μεταξύ εσωκομματικών αντιπάλων, οπαδός του Ζαχαριάδη του δάγκωσε και του έκοψε το αυτί.

Ακολουθώντας το ανανεωτικό ρεύμα που άρχισε να αναδύεται στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, ο Πάνος Δημητρίου ήταν από τους πρώτους που άρχισαν να μιλούν στο κόμμα για τα αδιέξοδα του σοβιετικου μοντέλου και θα πρωτοστατήσει στην εσωκομματική διελκυστίνδα μεταξύ ανανεωτών και φιλοσοβιετικών η οποία θα «σπάσει» το 1968 με την διάσπαση του ενιαίου ΚΚΕ στην πολύκροτη 12η Ολομέλεια στην Βουδαπέστη.

Εκεί, η υπέρμαχη της ανανέωσης και της αυτονόμησης από το ΚΚΣΕ τριάδα του Πολίτικου Γραφείου, Δημητρίου, Ζωγράφος, Παρτσαλίδης θα συγκρουστούν ανοιχτά με την αποτελούμενη από τους Γκροζο, Κολιγιάννης, Στρίγκο και Μαυρομάτη φιλοσοβιετική πλειοψηφία και θα διαγραφούν, για να συγκροτήσουν στην συνέχεια μαζί με το “Γραφείο Εσωτερικού” του κόμματος το ΚΚΕ εσωτερικού.΄

Αν και ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και του ΚΚΕ εσωτ στη συνέχεια, ο Πάνος Δημητρίου πίστευε πως από το κόμμα πρέπει να απαλειφθεί το «Κομμουνιστικό» και η πολιτική δράση να διεξάγεται από ευρύτερο και πιο ανοιχτό κομματικό φορέα παραμένοντας υπέρμαχος της ΕΔΑ και μετά την μεταπολίτευση δεν δίσταζε να ενθαρρύνει και να ενισχύει πρωτοβουλίες όπως η «Συμμαχία», η ΕΑΡ, ο ΣΥΝ αλλά και η «Δημοκρατική Αριστερά», τουλάχιστον στα πρώτα της βήματα.

Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ δεν τον έβρισκε σύμφωνο και άνθρωποι που ήταν δίπλα του έλεγαν πως όσο ακόμα είχε πολιτική κρίση εξέφραζε στις συζητήσεις την αποδοκιμασία του για την λανθασμένη και ανώριμη, όπως την θεωρούσε τακτική και στρατηγική του.

Άνθρωπος χαμηλών τόνων, σεμνός, αξιοπρεπής και ανιδιοτελής διάνυσε τα τελευταία του χρονιά ξεχασμένος από παλιούς συντρόφους του, δίχως ωστόσο να πάψει να ενημερώνεται και να ενδιαφέρεται για τα πολιτικά δρώμενα.

Μολονότι οπαδός του ιστορικού και διαλεκτικού υλισμού και από τα γεννοφάσκια του μέχρι τα βαθιά γηρατειά αριστερό πολιτικό ον , η οικογένειά του, η σύζυγος και ο γιος του, βρέθηκαν ενώπιον του διλήμματος εάν η κηδεία θα είναι πολιτική ή θρησκευτική

Αποφάσισαν να γίνει με το θρησκευτικό τελετουργικό «σαν των πολλών ανθρώπων τις κηδείες», που λέει ο στίχος του Νίκου Καβαδία, από τους αγαπημένους ποιητές του εκλιπόντος.

Η εξόδιος ακολουθία θα ψαλεί στη 1 αύριο το μεσημέρι στην κεντρική εκκλησία της Θέρμης Θεσσαλονίκης και σύμφωνα με πληροφορίες η οικογένεια θα επιτρέψει μόνο έναν χαιρετισμό από κάποιο «απλός συναγωνιστή του», ώστε να αποφύγει πιθανή κομματική εκμετάλλευση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή