Είναι ωραία η αίσθηση να περπατάς στην ανοιξιάτικη Αποστόλου Παύλου και να ξέρεις ότι πίσω από κάποια παράθυρα υπάρχουν άνθρωποι που σκέφτονται την Αθήνα και σχεδιάζουν. Από το μπαλκόνι της οικίας Φυρού, στο Θησείο, η θέα είναι μοναδική καθώς η πόλη απλώνεται όσο πάει το βλέμμα. Στο αδιάκοπο πηγαινέλα στον πεζόδρομο, ανάμεσα σε καφενεία και εστιατόρια, το παρακείμενο Μουσείο Ηρακλειδών ξεχωρίζει σαν φάρος εδώ και 13 χρόνια. Αλλά το 2017 είναι η χρονιά του.
Είναι εντυπωσιακό πόσες ιστορίες ξετυλίγονται πίσω από κάθε ιδιωτικό όραμα, και η περίπτωση του Μουσείου Ηρακλειδών, με δύο αναστηλωμένα νεοκλασικά στο δυναμικό του και με πλήθος εκπαιδευτικών προγραμμάτων, είναι μοναδική. Στενή είναι η επαφή με την επιστημονική κοινότητα και η νέα, πλέον, γέφυρα συνεργασίας με την Κίνα, μια σχέση που το ωθεί όχι μόνο σε διεθνή δίκτυα αλλά και σε αποσαφήνιση της δικής του κατεύθυνσης, δίνει φτερά σε αυτό που από την αρχή επεδίωκαν ο Παύλος και η Μπελίντα Φυρού. Μοιράζοντας τον χρόνο τους ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ελλάδα, επιθυμούν να δώσουν στην Αθήνα χώρους πολιτισμού και σκέψης και να ανοίξουν τον διάλογο ανάμεσα στην επιστήμη και την κοινωνία. Ο Παύλος Φυρός αναζητούσε μαζί με τη σύζυγό του, ήδη από το 2000, ένα ακίνητο στην Αθήνα που «να έχει ωραία θέα». «Στην αρχή ψάχναμε σπίτι στην Πλάκα», αλλά ο θόρυβος τους έσπρωξε στο Θησείο και αρχικά στο σπίτι της Αποστόλου Παύλου 37, ένα νεοκλασικό του 1900, με ζωγραφισμένα ταβάνια, που απέκτησαν την πρότερη ομορφιά τους χάρη στη Μαρίζα και την Κατερίνα Αγγελοπούλου, οι οποίες έχουν εμπειρία από αρχοντικά της Σύρου.
Από τότε πέρασαν χρόνια και τελικά το Μουσείο Ηρακλειδών άνοιξε αρχικά σε ένα άλλο νεοκλασικό, στον γνωστό πλέον πυρήνα της οδού Ηρακλειδών 16, που επανήλθε στη ζωή από την αρχή, όπως λέει ο Παύλος Φυρός. «Η πρόσοψη είχε ξεκολλήσει στον σεισμό του 1999 και χτίσαμε το σπίτι από την αρχή». Η Αποστόλου Παύλου, ως «παράρτημα» πλέον, άργησε πολύ, καθώς η αδειοδότηση για πολιτιστική χρήση απαίτησε έξι χρόνια. Σήμερα, όμως, όπως λένε δικαίως ικανοποιημένοι ο Παύλος και η Μπελίντα Φυρού, το Μουσείο Ηρακλειδών έχει συνάψει μια εξαιρετική σχέση συνεργασίας με το Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Πεκίνου για ανταλλαγή εκθέσεων από το ερχόμενο φθινόπωρο. «Φέτος είναι το έτος φιλίας Ελλάδας – Κίνας», λέει ο Παύλος Φυρός, «και χάρη σε αυτή τη συγκυρία εκπροσωπούμε το σκέλος του πολιτισμού. Από την Κίνα θα εκθέσουμε 90 εκθέματα, εφευρέσεις του κινεζικού πολιτισμού, και αντιστοίχως εμείς θα στείλουμε εκθέματα αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας, που θα αποτελέσουν την έκθεση “Εύρηκα”».
Η συνεργασία με τον καθηγητή Θεοδόση Τάσιο ήταν καταλύτης. Με τη δική του επιστημονική επίβλεψη, το μουσείο απέκτησε μια υψηλής αξιοπιστίας ετοιμότητα για να ανταποκριθεί στον στόχο που είχε θέσει. Ο Παύλος Φυρός είναι σαφής: «Θέλαμε τα πάντα να είναι απολύτως τεκμηριωμένα, όπως λέει και ο καθηγητής κ. Θ. Τάσιος». Με την επιμέλεια της Κλαίρης Παλυβού και με τη συνεργασία του Μανόλη Κορρέ, και με βάση 24 ομοιώματα από την Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, το Μουσείο Ηρακλειδών ετοιμάζει άλλα 16, υψηλών επιστημονικών προδιαγραφών. «Απώτερος στόχος», λένε ο Παύλος και η Μπελίντα Φυρού, η μετατροπή του «παραρτήματος» της Αποστόλου Παύλου 37, σε Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας με εκθέματα που θα εναλλάσσονται. Αυτή την περίοδο, σε αυτό το κτίριο λειτουργεί η έκθεση «Πλεύσις» για την ελληνική ναυσιπλοΐα, με ειδική ενότητα «Ενας αρχαίος ελληνικός υπολογιστής».
Το Μουσείο Ηρακλειδών, που δουλεύει «ρολόι» με τους άξιους συνεργάτες του, θέτει και πάλι ψηλά τον πήχυ. «Δουλεύουμε με τους καλύτερους για το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα», λέει ο Παύλος Φυρός.