Πούλιτζερ, μέσω Παναμά, με ελληνικό άρωμα

Πούλιτζερ, μέσω Παναμά, με ελληνικό άρωμα

2' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Νίκος Νεχαμάς δεν ενθουσιάστηκε αρχικά με την ιδέα της εμπλοκής του με τα Panama Papers, χάρη στα οποία η εφημερίδα του προχθές πήρε το βραβείο Πούλιτζερ επεξηγηματικής δημοσιογραφίας. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο Ελληνοαμερικανός δημοσιογράφος, η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ), αναζητώντας έναν Αμερικανό εταίρο για το επικό εγχείρημα της εξέτασης 11,5 εκατ. εγγράφων που ρίχνουν φως στον σκοτεινό κόσμο των εξωχώριων εταιρειών, κατέληξε στη McClatchy Newspapers, μητρική εταιρεία του εργοδότη του. Η McClatchy, στη συνέχεια, αποφάσισε να απευθυνθεί στη Miami Herald, «καθώς πολλά από αυτά τα βρώμικα χρήματα είχαν κατευθυνθεί στην αγορά ακινήτων του Μαϊάμι».

Ο κ. Νεχαμάς πίστευε ότι το θέμα του θα ήταν η φοροαποφυγή των πλουσίων. Γρήγορα όμως κατάλαβε ότι ήταν πολύ ευρύτερο. «Οι εταιρείες αυτές χρησιμοποιούνται από εμπόρους όπλων, ναρκωτικών, κάθε είδους εγκληματίες. Η εφημερίδα μου έδειξε ότι έχουν χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση της Κούβας για να παρακάμψει το αμερικανικό εμπάργκο. Αποκαλύψαμε ότι ένας πράκτορας της Βενεζουέλας που ήταν στη φυλακή στις ΗΠΑ άνοιξε εταιρεία-κέλυφος μέσα από το κελί του».

Πέρα από το περιεχόμενο, για τον 28χρονο κ. Νεχαμά, ο οποίος είναι πλέον μέλος της ομάδας ερευνητικής δημοσιογραφίας της Herald, ήταν αποκάλυψη και η διαδικασία της έρευνας γύρω από τα Panama Papers. Η επιτροπή των Πούλιτζερ, πέρα από την αμερικανική εφημερίδα και τη μητρική της εταιρεία, βράβευσε και την ICIJ. Η κοινοπραξία, που εδρεύει στη Ουάσιγκτον, συντόνισε τους περίπου 370 δημοσιογράφους από 100 και πλέον μέσα ενημέρωσης (μεταξύ των οποίων και ο Χάρης Καρανίκας από «Τα Νέα») που συμμετείχαν στη δωδεκάμηνη έρευνα. «Η συνεργασία και η εμπιστοσύνη που δείξαμε ο ένας στον άλλον ήταν εντυπωσιακές», σημειώνει ο κ. Νεχαμάς, αναφέροντας και τη συμβολή των εργαλείων κρυπτογραφημένης επικοινωνίας που παρείχε στους συμμετέχοντες η ICIJ. «Με κατέπληξε ιδιαίτερα ότι το εγχείρημα έμεινε μυστικό μέχρι τέλους».

Ως απόφοιτος της Σχολής Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Columbia στη Νέα Υόρκη, όπου παρακολούθησε το πρόγραμμα ερευνητικής δημοσιογραφίας, ο κ. Νεχαμάς είχε προετοιμαστεί ακριβώς για μια τέτοια συνεργασία. Η καθηγήτριά του, θυμάται, «μας έλεγε συνεχώς ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, θα πρέπει να συνεργαζόμαστε δημοσιογραφικά με ανθρώπους από άλλες χώρες και διαφορετικές κουλτούρες».

O κ. Νεχαμάς γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Νιου Τζέρσεϊ, όπου διδάσκει, στο Πρίνστον, ο πατέρας του, Αλέξανδρος Νεχαμάς. Το πρώτο του πτυχίο, πριν στραφεί στη δημοσιογραφία, ήταν Κλασικές Σπουδές στο Χάρβαρντ. «Ο Νίκος απομονώθηκε εντελώς για τουλάχιστον δύο μήνες και, με απόλυτη μυστικότητα, αφοσιώθηκε αποκλειστικά στη μελέτη και ανάλυση του υλικού που υποδείκνυε την ύπαρξη μιας σκοτεινής υπερ-οικονομίας που αποφεύγει κάθε έλεγχο», λέει στην «Κ» ο περήφανος πατέρας του.

Η Ελλάδα, παρότι δεν την επισκέπτεται με την ίδια συχνότητα όπως στο παρελθόν, είναι στην καρδιά του (ιδιαίτερα, από ό,τι φαίνεται, η εθνική ποδοσφαίρου). «Νιώθω σε πολύ σημαντικό βαθμό Ελληνας», επισημαίνει, αναφέροντας ότι παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις στην Ελλάδα, οι οποίες τον γεμίζουν θλίψη. «Ορισμένες φορές, δείχνουν απελπιστικά τα πράγματα», λέει, προσθέτοντας «πόσο άδικο» είναι να υποφέρουν οι Ελληνες πολίτες εξαιτίας των λαθών των ηγετών τους.

Παράλληλα, ωστόσο, η χώρα στην οποία μεγάλωσε περνάει τη δική της θεσμική κρίση, με τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ να επιτίθεται με κάθε ευκαιρία στα μέσα ενημέρωσης, φτάνοντας στο σημείο να τα χαρακτηρίζει εχθρούς του λαού. «Ηταν σοκαριστική αυτή η δήλωση», παραδέχεται ο κ. Νεχαμάς. Οι επιθέσεις αυτές όμως, παρατηρεί, «έχουν οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση στις συνδρομές των εφημερίδων». Το ρευστό νέο σκηνικό, με άλλα λόγια, είναι πηγή πιέσεων αλλά και ευκαιριών για τον Τύπο. Αρκεί να γίνεται σωστή δουλειά – και να αναγνωρίζεται.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή