Η διαδρομή, ως τώρα, είναι περισσότερο από συναρπαστική: Πριν από 36 χρόνια, όταν κάποιοι άνθρωποι στα Ιωάννινα αποφάσισαν να (υπο)στηρίξουν παιδιά με αναπηρίες, ξεκινούσαν με ένα νοικιασμένο σπίτι δύο δωματίων και οκτώ παιδιά.
Το προηγούμενο κτίριο της ΕΛΕΠΑΠ στα Ιωάννινα
Από το 2008 έχουν το δικό τους «σπίτι», ένα κτίριο 2.750 τμ που υποστηρίχθηκε, ως προς την κατασκευή και τον εξοπλισμό του, οικονομικά από το 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Σήμερα, λαμβάνουν τα συγχαρητήρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επειδή με αμέριστο και ακούραστο ενδιαφέρον, φροντίδα, προσοχή και όραμα, ολοκλήρωσαν ένα έργο εκπληκτικό για μια χώρα σαν την δική μας, για μια περιοχή σαν την δική τους, εν μέσω της συνεχιζόμενης κρίσης: Κατασκεύασαν, επτά Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης – ΣΥΔ για ενήλικα ανάπηρα άτομα. Ενα στολίδι για την Ηπειρο και την κοινωνία μας. Ο λόγος, για τους ανθρώπους του Παραρτήματος Ιωαννίνων, της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας και Αποκατάστασης Αναπήτων Προσώπων (ΕΛΕΠΑΠ).
«Περήφανοι»
Η αρχή «επί του εδάφους» για τις Στέγες έγινε στις 10 Μαρτίου 2010 όταν η Περιφέρεια Ηπείρου, σε αναγνώριση του έργου της ΕΛΕΠΑΠ, της παραχώρησε ένα αγροτεμάχιο 15 στρεμμάτων με σκοπό την κατασκευή αυτών των Σπιτιών.
Μακέτα από τις νέες εγκαταστάσεις
Έκτοτε και για περισσότερο από ένα χρόνο, οι άνθρωποι της ΕΛΕΠΑΠ έδωσαν αγώνα, στην κορύφωση του οποίου κατέστη δυνατόν να λάβουν «έγκριση σκοπιμότητας» για το συγκεκριμένο έργο από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ηταν 29 Ιουνίου 2011. Τρία χρόνια αργότερα, στις 3 Μαΐου 2014 έγινε η θεμελίωση. Πριν από λίγες ημέρες, στις 4 Απριλίου, στο λογαριασμό που διατηρεί στο Τουίτερ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχοντας φωτογραφία των κτιριακών εγκαταστάσεων, ελάχιστα πριν από την ολοκλήρωσή τους, δήλωνε με τρόπο που καταδεικνύει την ομορφιά της ιδέας και της υλοποίησής της: «Περήφανοι που στηρίζουμε τέτοια έργα»!
Επίσκεψη στις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης #Elepap #Ioannina.Περήφανοι που στηρίζoυμε τέτοια έργα! #EUinmyRegion https://t.co/MnULPoW0fT pic.twitter.com/Uc5D4QENFo
— EU Regio Greece (@RegioGreece) April 4, 2017
Οπως αναφέρει στην "Κ" η Πρόεδρος της ΕΛΕΠΑΠ Ιωαννίνων Νατάσα Μπέγκα, οι Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης «είναι ένας οικισμός, ο πρώτος μεγάλος οικισμός στην Ελλάδα, όπου θα ζουν 35 άτομα με αναπηρία, ο καθένας στο δικό του δωμάτιο, με τη στήριξη 25 ατόμων ως εξειδικευμένο προσωπικό. Το κτιριακό συγκρότημα περιλαμβάνει επτά ισόγειες κατοικίες, ανεξάρτητες μεταξύ τους, και ένα κοινόχρηστο κτίριο καθημερινής απασχόλησης και ψυχαγωγίας σύμφωνα με τις προδιαγραφές της σχετικής Υπουργικής Απόφασης για την υποστηριζόμενη διαβίωση. Θα περιλαμβάνει, επίσης, γυμναστήριο, ιατρείο, θεραπευτήρια, εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης κ.ά. Ο περιβάλλον χώρος θα δενδροφυτευτεί και θα διαμορφωθεί έτσι ώστε να ευνοεί υπαίθριες δραστηριότητες των ενοίκων».
Οπως σημειώνει η κυρία Μπέγκα, «σε ένα κεντρικό κτίριο θα λειτουργεί και Πρόγραμμα Ημερήσιας Φροντίδας και Διημέρευσης ατόμων με αναπηρία, στο οποίο θα συμμετέχουν οι ένοικοι των ΣΥΔ, αλλά και άλλοι ανάπηροι άνθρωποι από την ευρύτερη περιοχή μας. Θα περιλαμβάνει την δημιουργική απασχόληση και την εκπαίδευςή τους σε εργαστήρια κηπουρικής, αγγειοπλαστικής, κηροπλαστική, μουσικής κ.ά.».
Συνεργασίες
Για το σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων στήριξης και δημιουργικής απασχόλησης των ανθρώπων με αναπηρία που είτε θα ζουν ως ένοικοι σε αυτά, είτε θα μετέχουν στο πρόγραμμα Διημέρευσης, είτε είναι μεταξύ εκείνων των μικρών και μεγαλύτερων παιδιών για τα οποία μεριμνά ήδη η ΕΛΕΠΑΠ, υπάρχει ένας κύκλος ανθρώπων, διαφόρων ειδικοτήτων και ιδιοτήτων που εργάζονται και συνεργάζονται για το καλύτερο κάθε φορά αποτέλεσμα. Αναφέρονται ενδεικτικά:
Καθηγητές, όπως ο κ. Αλ.Μπερής, Ορθοπαιδικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ο οποίος είναι και αντιπρόεδρος της ΕΛΕΠΑΠ στην περιοχή, και ο κ. Χρ.Γαλλής, ερευνητής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο ενός πρωτοποριακού προγράμματος για τα άτομα με νοητική στέρηση που θα ζουν μόνιμα στις Στέγες.
Υπάρχουν, επίσης, γιατροί (ορθοπεδικοί, αναπτυξιολόγοι, παδίατροι, παιδονευρολόγοι κλπ), κλινικοί ψυχολόγοι, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, μουσικοί, κοινωνικοί λειτουργοί.
Χρηματοδότηση
Το έργο των Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ. Ολοκληρώνεται, δηλαδή, ως προς την υλοποίησή του με ευρωπαϊκούς πόρους. Η εξεύρεση πόρων ειδικά για τη χώρα μας, ειδικά σε τέτοιες εποχές, και μάλιστα για τόσης σημασίας έργα, είναι ένα μείζον πρόβλημα, που εν προκειμένω λύθηκε.
Η σκέψη αυτή, προκαλεί εύλογα και το ακόλουθο ερώτημα: σε όλο της το έργο η ΕΛΕΠΑΠ πώς χρηματοδοτείται;
Τα έσοδα, όπως μας λέει η Πρόεδρός της, προέρχονται από τρεις πηγές. «Είναι: η κρατική επιχορήγηση, η οποία καλύπτει μόλις το 5% του ετήσιου προϋπολογισμού. Τα έσοδα από τον ΕΟΠΥΥ για την παροχή υπηρεσιών, πάντα σύμφωνα με το κρατικό τιμολόγιο. (Έχουμε να εισπράξουμε νοσήλια από τον περασμένο Ιούλιο», εξομολογείται…). «Και οι πολύτιμες προσφορές ευεργετών και δωρητών της πόλης μας. Επιβιώνουμε χάρη στην ανεξάντλητη αγάπη και φιλανθρωπία της κοινωνίας των πολιτών», σημειώνει η κυρία Μπέγκα και προσθέτει: «Οι γονείς δεν πληρώνουν απολύτως τίποτε για τις θεραπείες των παιδιών τους».
Μεταξύ των άλλων αξιοσημείωτων αναφορικά με τα προγράμματα της ΕΛΕΠΑΠ Ιωαννίνων; Η ύπαρξη Τμήματος Δημιουργικής Απασχόλησης Ενηλίκων, και το πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης «Αγκαλίτσες», ενώ παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα σε σπουδαστές Πανεπιστημίου και ΤΕΙ να παρακολουθήσουν και να εκπαιδευτούν στα προγράμματα πρακτικής άσκησης και να έρθουν σε επαφή με όλες τις διαδικασίες θεραπείας και αποκατάστασης ΑΜΕΑ. Μέχρι σήμερα, περισσότερα από 2500 παιδιά έχουν δεχθεί την φροντίδα του συγκεκριμένου παραρτήματος.