Με όλους τους εμπλεκομένους να συγκλίνουν στην άποψη ότι η αστυνόμευση και η παιδεία αποτελούν τα βασικά συστατικά που απαιτούνται για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας, το βάρος της συζήτησης εξακολουθεί να πέφτει συστηματικά στη χώρα μας στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Η εμπειρία έχει δείξει ότι, ανεξάρτητα από το ύψος ή τη φύση των ποινών, χωρίς επαρκή αστυνόμευση οι προβλέψεις του οποιουδήποτε ΚΟΚ δεν μπορούν να κάνουν από μόνες τους σημαντική διαφορά. Ωστόσο, οι εκάστοτε κυβερνήσεις επιλέγουν συνήθως την εύκολη οδό, δηλαδή επιχειρούν να αλλάξουν τις προβλέψεις του νόμου, αντί να φροντίσουν να τον επιβάλουν.
Πριν από λίγες εβδομάδες ήρθε και πάλι στο προσκήνιο το ενδεχόμενο τροποποίησης του υφιστάμενου ΚΟΚ, το οποίο αρχικώς συζητήθηκε στη διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή για την οδική ασφάλεια. Το υπουργείο Υποδομών διά στόματος του υφυπουργού Μεταφορών Νίκου Μαυραγάνη πρότεινε την επιβολή βιωματικών ποινών για τους παραβάτες του ΚΟΚ που προκαλούν σοβαρά τροχαία ατυχήματα. Μεταξύ αυτών περιέλαβε την κοινωνική εργασία σε νοσηλευτικά ιδρύματα, ώστε να έρθει ο παραβάτης σε επαφή με τις συνέπειες των πράξεών του, όπως επεσήμανε εισηγούμενος την πρόταση, υποστηρίζοντας ότι οι βιωματικές ποινές έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές στο εξωτερικό.
Μεταξύ των προτάσεων που παρατέθηκαν ήταν και μία, ακραία για τα έως τώρα δεδομένα, η οποία προβλέπει την προσαρμογή των προστίμων ανάλογα με το εισόδημα του παραβάτη. «Οι πολίτες είναι προσανατολισμένοι χρηματοκεντρικά», υποστήριξε τότε στην «Κ» ο βασικός εκφραστής της άποψης αυτής κ. Μαυραγάννης. «Αν πρόκειται για πολίτες με μεγαλύτερα εισοδήματα, είναι εύλογο ότι κάποια ποσά δεν τους αγγίζουν. Δεν θα το σκεφτούν δεύτερη φορά, αν το πρόστιμο είναι τέτοιο που επί του πρακτέου δεν τους κοστίζει ιδιαίτερα να το καταβάλουν», εξήγησε. «Πρέπει να προσαρμοστούν τα πρόστιμα στο καθαρό τους εισόδημα για να επιτύχουμε μεγαλύτερη δραστικότητα της ποινής, η οποία, κατά την άποψή μου, δεν έχει σήμερα αποτρεπτική ισχύ», ανέλυσε το σκεπτικό του ο κ. Μαυραγάννης.
Το ύψος των προστίμων που προβλέπει ο ΚΟΚ έχει αποτελέσει αντικείμενο διαφωνίας και στις προηγούμενες αναθεωρήσεις του Κώδικα. Οταν πριν από χρόνια προβλέφθηκαν πρόστιμα που άγγιζαν ακόμη και τα 700 ευρώ, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που επιχειρηματολόγησαν ότι δεν θα καταβληθεί ποτέ ένα τέτοιο πρόστιμο. Ο νομοθέτης τότε υποστήριζε ότι το υπερβολικό ύψος του προστίμου θα λειτουργήσει αποτρεπτικά. Στο μεταξύ, μεσολάβησε η οικονομική κρίση και ο καταλογισμός τέτοιων προστίμων πλέον άρχισε να φαντάζει οικονομική καταστροφή για τους περισσότερους οδηγούς και άρα ουτοπικός. Εως τώρα πάντως δεν έχει διαπιστωθεί κάποια ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα από την επιβολή των υπερβολικών προστίμων.
Οι εμπλεκόμενοι με τα ζητήματα της οδικής ασφάλειας επιμένουν ότι, όσο δεν υπάρχει αστυνόμευση, λίγη σημασία έχουν οι προβλέψεις του ΚΟΚ.
Μάθημα στα σχολεία
Οσον αφορά τον τομέα της παιδείας, το υπουργείο Υποδομών δρομολογεί την έναρξη της διαδικτυακής πλατφόρμας e-drive academy στα δημοτικά σχολεία. Πρόκειται για το περιεχόμενο του μαθήματος της οδικής ασφάλειας στα σχολεία μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής, η οποία αναπτύχθηκε από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείο Υποδομών και αναμένεται να ενταχθεί την επόμενη χρονιά στις τάξεις.