Το tablet ενός δεκάχρονου από τη Νορβηγία έχει… πάρει φωτιά: προσπαθεί να πιάσει το αγριόγιδο, που πηδάει από βράχο σε βράχο στο φαράγγι του Βίκου. Αν τα καταφέρει, κερδίζει πόντους. Μία παρέα από την Ολλανδία μόλις επισκέφθηκε το γεφύρι του Κόκορη – έχουν ήδη πάει σε άλλα τέσσερα. Κερδίζουν πόντους, επίσης. Και στις δύο περιπτώσεις, οι πόντοι τους θα εξαργυρωθούν στις τοπικές επιχειρήσεις –εστιατόρια, ξενοδοχεία, δραστηριότητες τύπου rafting– όπου θα κερδίσουν κάποια έκπτωση ως ανταμοιβή της προσπάθειας να γνωρίσουν την περιοχή του Ζαγορίου.
Καινοτομία, τεχνολογία, ανταποδoτικότητα: ορισμένα από τα βασικά συστατικά της τουριστικής ανάπτυξης, όπως την οραματίζονται οι δημιουργοί και οι υποστηρικτές του Sense Zagori Project, που στοχεύει στην επανεκκίνηση της περιοχής. Η έναρξη λειτουργίας του πρότζεκτ, που αφορά την προβολή και την ανάπτυξη μέσω καινοτόμων εφαρμογών και λύσεων του Ζαγορίου και της ευρύτερης περιοχής, ανακοινώθηκε πρόσφατα από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας (ΕΠΙΕΕ) του ΕΚΠΑ και το Δίκτυο Αριστείας Ζαγορίου (Zagori Excellence Network – ZEN). «Η καινοτομία έγκειται στο γεγονός ότι οι επισκέπτες δεν εξασφαλίζουν εκπτώσεις για την αγορά προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά για την εμπειρία τους στην περιοχή. Αν, πάλι, αδυνατούν να τους εξαργυρώσουν, μπορούν να τους δωρίσουν σε κάποιο φίλο», λέει ο Βασίλης Κατσούπας, πρόεδρος της ΖΕΝ. Οπως εξηγεί η Μαρία Φιλιππή, ερευνήτρια του ΕΠΙΕΕ και εμπνεύστρια του πρότζεκτ, «μελετώ την αλληλεπίδραση ανθρώπων και περιβάλλοντος με τη χρήση νέας τεχνολογίας. Πρόκειται για τη λεγόμενη “επαυξημένη πραγματικότητα”.
Ο επισκέπτης που κουβαλάει μία συσκευή όχι μόνον λαμβάνει πληροφορίες για την περιοχή, αλλά ανταμείβεται με πόντους, επειδή έκανε τον κόπο να εμπλακεί περισσότερο. Το στοίχημα του πρότζεκτ είναι να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας». «Μετά το τέλος της πιλοτικής φάσης, όλα αυτά θα εξακολουθούν να έχουν νόημα εφόσον εμπλουτίζονται με νέα δεδομένα», παίρνει τον λόγο ο Μιχάλης Μεϊμάρης, διευθυντής του ΕΠΙΕΕ και καθηγητής ΕΚΠΑ, συνεχίζοντας: «Στους ξένους ενδιαφερόμενους, οι οποίοι πριν έρθουν στην Ελλάδα μελετούν μέσω του Διαδικτύου πληροφορίες, θα δίνουμε τη δυνατότητα να έχουν την εφαρμογή, καθιστώντας τους εν δυνάμει επισκέπτες. Σε όσους πάλι έρθουν στο Ζαγόρι, τον χειμώνα θα στείλουμε φωτογραφίες από το γεφύρι που πέρασαν τότε, καλυμμένο με χιόνι. Θα κρατάμε διαρκώς ανοικτή τη γέφυρα επικοινωνίας με τους επισκέπτες, δίνοντας κίνητρα να επανέλθουν. Το Ζαγόρι αποτελεί μνημείο πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης. Το Sense Zagori Project, θέτοντας την τεχνολογία και την καινοτομία στην υπηρεσία της κοινωνικής ανάπτυξης, της αειφορίας και του πολιτισμού, φιλοδοξεί να αναδείξει την περιοχή σε μοναδικό προορισμό». Πράγματι, το Ζαγόρι, το οποίο επελέγη ως η περιοχή της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος, πρόσφατα εντάχθηκε στο παγκόσμιο δίκτυο γεωπάρκων της UNESCO, ενώ συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των υποψήφιων παγκόσμιων πολιτιστικών μνημείων του ΟΗΕ.
Οσο για το όραμα των ντόπιων; «Μας ενδιαφέρει να αυξήσουμε τις ημέρες παραμονής των επισκεπτών, να δημιουργήσουμε ένα είδος ψηφιακού τουριστικού γραφείου», τονίζει ο κ. Κατσούπας. «Στο Ζαγόρι, βέβαια, ο επισκέπτης δεν θα απολαύσει νυχτερινή ζωή. Είναι ο ιδανικός προορισμός για όσους επιθυμούν να ανακαλύψουν τη φύση και τον εαυτό τους».
Οι δύο φάσεις του πρότζεκτ
Θα υλοποιηθεί σε δύο φάσεις και περιλαμβάνει σειρά δράσεων που καθιστούν το Ζαγόρι φιλικότερο για τον επισκέπτη, συναρπαστικό, ψηφιακά αναβαθμισμένο και ενημερωτικά πληρέστερο. Ενδεικτικά, στην πρώτη φάση περιλαμβάνονται η εφαρμογή SENSE ZAGORI APP, που δίνει στον επισκέπτη της περιοχής πρόσβαση σε ένα ζωντανό ανοιχτό μουσείο περίπου 1.000 τ.μ., παρέχοντάς του δωρεάν πληροφορίες ιστορικού, πολιτιστικού, περιβαλλοντικού και εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος. Υποστηρίζεται από το δυναμικό www.sensezagori.com η δημιουργία του πρώτου ζωντανού Μουσείου Πολιτισμού της περιοχής μέσω augmented reality (επαυξημένης πραγματικότητας). Με τη χρήση κινητού, ο επισκέπτης θα μπορεί να λαμβάνει ενημέρωση για σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος αλλά και για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων παιγνιώδους μάθησης (playful learning).
Η Α΄ φάση πραγματοποιείται με δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Επιπλέον, υποστηρίζεται από το γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα και τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και της Περιφέρειας Ηπείρου. Η Β΄ φάση εστιάζει στην ολοκλήρωση του συστήματος πιστότητας (loyalty), με βασικό χορηγό την Εθνική Τράπεζα, μέσω της αυτοματοποίησης των πληρωμών και των κινήτρων ανταπόδοσης. Παράλληλα, επικεντρώνεται στη λειτουργία καινοτόμων ψηφιακών παιχνιδιών που θα δημιουργήσουν κίνητρα και ενεργοποίηση δυνητικών επισκεπτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, στη σύνδεση της εφαρμογής με φυσικές εγκαταστάσεις, στην πιλοτική εφαρμογή συστημάτων έξυπνης διαχείρισης ενέργειας και στη διάχυση του έργου με σκοπό την ανάπτυξή του αλλά και την επέκτασή του μέσω συνεργασιών. Η Β΄ φάση έχει την υποστήριξη και άλλων σημαντικών δωρητών, όπως ο όμιλος Μυτιληναίος και οι εταιρείες Καυκάς, Warply, Ηπειρος ΑΒΕΕ, Alfiton Plus.