Ηταν 20 Νοεμβρίου του 2015 όταν οι πρώτοι πρόσφυγες έφυγαν από την Ελλάδα για το Λουξεμβούργο μέσα σε πανηγυρικό κλίμα «για να ξεκινήσουν μια καινούργια ζωή». Είκοσι μήνες αργότερα, το πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα σε άλλα κράτη-μέλη έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, ωστόσο ακόμα χιλιάδες πρόσφυγες που πληρούν τα κριτήρια αναμένουν να προωθηθεί η αίτησή τους, ενώ η Αυστρία, η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν έχουν δεχθεί ούτε μία αίτηση.
Εως τις 30 Απριλίου 2017, 12.490 πρόσφυγες (επικαιροποιημένα στοιχεία Υπηρεσίας Ασύλου) είχαν μετεγκατασταθεί σε άλλα κράτη-μέλη, ωστόσο συνολικά 27.104 πρόσφυγες από όσους βρίσκονται στην Ελλάδα πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής στο πρόγραμμα. «Το πρόγραμμα μετεγκατάστασης λήγει τυπικά τον Οκτώβριο και εκτιμούμε ότι τότε θα έχουμε φτάσει τις 25.000 μετεγκαταστάσεις» εκτίμησε ο κ. Δανιήλ Εσδράς, επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης της Ελλάδας (ΔΟΜ), ο οποίος είναι υπεύθυνος για την οργάνωση της μεταφοράς των ανθρώπων, μιλώντας χθες σε συνέντευξη Τύπου. «Ζητάμε, ωστόσο, να παραταθεί τουλάχιστον για ένα εξάμηνο το πρόγραμμα –εφόσον μάλιστα υπάρχουν τα κονδύλια– προκειμένου να μπορέσουν να ενταχθούν περισσότεροι άνθρωποι» προσέθεσε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε.Ε., άλλωστε, 13.845 άτομα μπορούν να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα. Το πρόγραμμα προχωρά με σημαντικές καθυστερήσεις κυρίως λόγω του γεγονότος ότι τα κράτη-μέλη αργούν να απαντήσουν σε συγκεκριμένα αιτήματα συχνά επιλέγοντας ποιους θα δεχθούν. Χαρακτηριστικά, τα κράτη-μέλη συνολικά έχουν διαθέσει 20.937 θέσεις μετεγκατάστασης, ενώ έχουν αποσταλεί επισήμως 20.871 αιτήματα από την Ελλάδα. Ωστόσο, έχουν γίνει αποδεκτά 16.652 συγκεκριμένα αιτήματα (το κάθε αίτημα αφορά συγκεκριμένο πρόσωπο και συνοδεύεται από τον φάκελό του), αλλά τελικά έχουν μετεγκατασταθεί 12.490 άτομα. Συχνά, μάλιστα, η απάντηση από το κράτος-μέλος καθυστερεί έως και τέσσερις μήνες, ενώ στη συνέχεια μπορεί να χρειαστεί από δέκα ημέρες έως και παραπάνω από τρεις μήνες για να οργανωθεί το ταξίδι.
Γαλλία, Γερμανία
Η Γαλλία έχει δεχθεί την πλειονότητα των αιτούντων άσυλο, συνολικά 3.080 άτομα, και ακολουθούν η Γερμανία με 2.423 άτομα, η Ολλανδία με 1.211, η Πορτογαλία με 969 και η Φινλανδία με 780. Τα πέντε αυτά κράτη-μέλη έχουν δεχθεί το 70% του συνόλου των ωφελουμένων του προγράμματος. Αντίθετα, η Αυστρία, η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν έχουν δεχθεί ούτε έναν πρόσφυγα μέσω του προγράμματος μετεγκατάστασης παρά τις καθορισμένες αριθμητικά δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Επίσης, συνολικά 568 ασυνόδευτοι ανήλικοι έχουν ταξιδέψει σε άλλα κράτη-μέλη, από τους οποίους οι 356 ήταν ηλικίας 16-17 ετών και οι 118 ηλικίας 14-15 ετών. Η Φινλανδία έχει δεχθεί τους περισσότερους ασυνόδευτους ανηλίκους, συνολικά 131 άτομα, αρκετά από τα οποία μάλιστα έχουν και κάποιο πρόβλημα υγείας.
Οι Σύροι είναι κατά κύριο λόγο οι ωφελούμενοι, συνολικά 10.296 άτομα, ενώ 1.718 είναι από το Iράκ και 134 από την Ερυθραία. Πρόκειται για τις τρεις βασικές υπηκοότητες που γίνονται δεκτές στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης –αποκλείονται οι Αφγανοί παρά τα συνεχή αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης– ενώ δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής και όσοι έφτασαν στην Ελλάδα μετά τις 20 Μαρτίου 2016, οπότε και υπογράφηκε η κοινή δήλωση Ε.Ε. – Τουρκίας.