«Οι Σύροι άκουγαν “Ρουμ” και έκλαιγαν»

«Οι Σύροι άκουγαν “Ρουμ” και έκλαιγαν»

2' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οσοι γνώρισαν τη Συρία πριν από τον πόλεμο θα καταλάβουν την ανάγκη μιας έκθεσης όπως αυτή που παρουσιάζεται ώς τα τέλη Οκτωβρίου στον Βόλο με τίτλο «Η Συρία που αγάπησα». Την οργάνωσε η Πολιτιστική Εταιρεία Πανόραμα σε συνεργασία με το Μουσείο της Πόλης του Βόλου για δύο λόγους. Πρώτον, ως οφειλή σε μια μοναδική χώρα μεγάλου πολιτισμικού βάθους και, δεύτερον, γιατί υπάρχει διάχυτη άγνοια για το τι σημαίνει Συρία. Εχοντας ταξιδεύσει στη Συρία για πρώτη φορά στη δεκαετία του ’70 και έχοντας έκτοτε οργανώσει μεγάλο αριθμό ταξιδιών και ξεναγήσεων, η Μαριάννα Κορομηλά γνωρίζει όσο λίγοι αυτήν τη χώρα που έγινε δεύτερη πατρίδα της, όπως λέει. Τώρα, μέσα από το «Πανόραμα», η Μαριάννα Κορομηλά και οι συνεργάτες της συμβάλλουν με αυτήν τη φωτογραφική έκθεση για μια καλύτερη κατανόηση. Αλλωστε, όσοι κατάλαβαν τη Συρία σε εκείνα τα μυθικά ταξίδια πριν από τον πόλεμο κατανοούν και αυτό που λέει η Μαριάννα Κορομηλά, ότι δηλαδή, οι Ελληνες είναι «μια ιδρυτική παράμετρος της συριακής ταυτότητας».

«Ισως και με τη βοήθεια του Καβάφη, στη Συρία άρχισα να συνειδητοποιώ τη σπουδαιότητα του ελληνιστικού κόσμου. Την καταλυτική σημασία που είχε για την Ανατολή το όραμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που υλοποιήθηκε από τον Σέλευκο τον Νικάτορα και τους διαδόχους του. Αυτοί εγκαινίασαν την ελληνική και ελληνίζουσα χιλιετία που άλλαξε τον χαρακτήρα του Λεβάντε, την περιοχή από τη Μεσόγειο μέχρι τον Ευφράτη». Η εμπειρία από τη Συρία, όπως τη μεταφέρει η Μαριάννα Κορομηλά, είναι καταλυτική. «Ηταν δύσκολο να αντιληφθώ τι έβλεπαν σε μένα άνθρωποι που δεν είχαν ακούσει τίποτα για τον Παρθενώνα και τον Χρυσό Αιώνα του Περικλέους. Τι αντιπροσώπευε γι’ αυτούς εκείνο το “Ρουμ” (Ρωμιός, Ρωμιά), που όταν το άκουγαν με έβλεπαν με θαυμασμό, με αγάπη, με δάκρυα στα μάτια.

Μια παραδοσιακή κοινωνία, προτουριστική και προκαταναλωτική, που ζούσε ακόμα με τα παραμύθια των γιαγιάδων από γενιά σε γενιά. Μου έδειχναν στην έρημο πηγάδια και δεξαμενές της εποχής του Ιουστινιανού και άπλωναν με ευγνωμοσύνη τα χέρια, λέγοντας “Ρουμ!”, σαν να τα είχε κατασκευάσει κάποιος δικός μου. Δρόμοι, γέφυρες, υδραγωγεία, καστρομονάστηρα που ελέγχουν μέχρι σήμερα τα ορεινά περάσματα, πύλες, αγορές, ολόκληρες πόλεις, όλα ήταν καμωμένα από τους Ρουμ. Χρειάστηκε να αναθεωρήσω πολλά για να αποδεχτώ ποιοι είμαστε οι “εμείς” και τι ήμουν εγώ για εκείνους που δεν ήξερα εγώ για μένα».

«Κανείς μας δεν είχε συνειδητοποιήσει μέχρι τότε ότι ο χριστιανισμός έζησε επί 14 αιώνες σε ένα ισλαμικό κρατικό περιβάλλον. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι φτάνοντας από το αεροδρόμιο στη Δαμασκό σε υποδέχεται η Πύλη του Αποστόλου Παύλου με δύο πελώρια χριστογράμματα –η αντίστοιχη, θα λέγαμε της Πύλης του Αδριανού στην Αθήνα– κι ότι δυο βήματα παρακάτω βρίσκεται η έδρα του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Αντιοχείας, μεταφερμένου από την ιστορική πρωτεύουσα της Συρίας στη μεσαιωνική Δαμασκό τον 14ο αιώνα».

Στην έκθεση παρουσιάζονται φωτογραφίες των Δούκα Δούκα, Γιώργου Κωστόπουλου, Παναγιώτη Παναγιώτου και Θεόφιλου Προδρόμου. Είναι από τα ταξίδια του «Πανοράματος» στη Συρία το 1999, το 2008 και το 2009, και από τη Λέσβο το 2015. Ιστορική επιμέλεια – κείμενα: Μ. Κορομηλά, Γ. Κωστόπουλος.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή