Το καράβι πιάνει στο λιμάνι και πλήθος κόσμου εφορμά στον ποθητό προορισμό, ένα νησί στο αρχιπέλαγος του Αιγαίου. Τις επόμενες μέρες οι παραλίες είναι γεμάτες, αλλά οι ταβέρνες και τα μπαράκια δεν έχουν «πληρότητα». Το παράδοξο του φετινού καλοκαιριού: περισσότερες μετακινήσεις, λιγότερες εκταμιεύσεις, καθώς οι Ελληνες εκδρομείς φαίνεται να καθοδηγούνται από την αρχή: πιο σύντομα, πιο κοντά, πιο χαμηλά σε έξοδα (σαν αντεστραμμένο σύνθημα των Ολυμπιακών Αγώνων).
«Δεν υπάρχουν πια διακοπές 2 – 3 εβδομάδων, πόσο μάλλον μήνα. Ο περισσότερος κόσμος έρχεται για μία βδομάδα», μας λέει τουριστικός πράκτορας στην Αμοργό, αποτυπώνοντας την κατάσταση. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Eurostat, πέρυσι το 53,6% των Ελλήνων αδυνατούσε να ανταποκριθεί ακόμα και στον στόχο της μιας βδομάδας διακοπών. Η κατάσταση είχε χειροτερεύσει, καθώς το 2011 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 51,2%. Στα μνημονιακά χρόνια βούλιαξαν «τα μπάνια του λαού»…
Φέτος, οι αναχωρήσεις από τα λιμάνια της Αττικής (Πειραιάς, Ραφήνα, Λαύριο) προς τα νησιά ήταν ελαφρά αυξημένες σε σχέση με πέρυσι, τον μήνα Ιούλιο. Τον περασμένο μήνα ταξίδεψαν ακτοπλοϊκά προς το Αιγαίο 869.176 επιβάτες, περισσότεροι κατά 3,7% σε σχέση με πέρυσι (837.929). Παρ’ όλα αυτά, η αύξηση των μετακινήσεων είναι αισθητά μικρότερη της συνολικής τουριστικής ανόδου. Το ταξίδι στο Αιγαίο –και ειδικά σε πιο απομακρυσμένα νησιά– έχει αναδειχθεί σε «ακριβό σπορ», ενώ σημαντικό και αυξανόμενο μερίδιο αποσπούν και τα αεροπλάνα, με τις προσφορές που κάνουν. Ειδικά οι Ελληνες αναζητούν πιο κοντινούς και φθηνούς προορισμούς. Χαρακτηριστική είναι η πολύ μεγαλύτερη αύξηση των μετακινήσεων προς τον Αργοσαρωνικό τον Ιούλιο, αφού ταξίδεψαν 226.810 φέτος, έναντι 186.438 πέρυσι (ποσοστιαία αύξηση 21,6%). Πολύ συγκρατημένη είναι και η μεταφορά Ι.Χ. αυτοκινήτων, που παρουσίασαν μικρή αύξηση λόγω των ιδιαίτερων προσφορών που έκαναν οι ακτοπλοϊκές εταιρείες (135.050 φέτος, έναντι 129.421 πέρυσι). Στα νησιά του Σαρωνικού και της Αργολίδας όμως, που το αυτοκίνητο δεν είναι τόσο απαραίτητο, φέτος τα Ι.Χ. τον Ιούλιο μειώθηκαν σε 15.750, από 17.035 πέρυσι, παρά την αύξηση των επιβατών. Σε πολλά νησιά, ακόμα και σε πολύ μικρά όπως η Δονούσα, υπάρχουν δημόσιες συγκοινωνίες, με λεωφορεία που εξυπηρετούν τους επισκέπτες, ενώ ταυτόχρονα ανθεί το οτοστόπ (και για εξυπηρέτηση, αλλά και για εξοικονόμηση ακόμα και του εισιτηρίου).
Φιλοξενούμενοι
Στον οικογενειακό ή παρεΐστικο προγραμματισμό για τις διακοπές βασική πλευρά αποτελεί η αναζήτηση φιλικών σπιτιών, όπου μπορεί να υπάρχει φιλοξενία. «Πάμε μια βδομάδα στο χωριό μου και μετά θα πάμε στο χωριό ενός άλλου παιδιού από την παρέα», έλεγαν νεαρά παιδιά που ξεκινούσαν από την Αθήνα.
Αλλά και στον τόπο των διακοπών γίνεται μεγάλη προσπάθεια εξοικονόμησης. Η εικόνα του Ελληνα που ξοδεύει στην ταβέρνα σε ξέχειλα τραπέζια από μεζέδες έχει παρέλθει προ πολλού. «Μεγάλο μέρος των επισκεπτών μαγειρεύει και τρώει πλέον στο δωμάτιο», μας λέει ο Κυριάκος, που εργάζεται σε ταβέρνα στη Νάξο. «Στην ταβέρνα θα βγουν για κανένα τσιπουράκι με μεζέ. Δεν έχουμε πια συχνά τους μεγάλους λογαριασμούς του παρελθόντος», συμπληρώνει. Ως αποτέλεσμα, αρκετές ταβέρνες βάζουν και μια μικρή κομπανία για μουσική συντροφιά, προσπαθώντας να προσελκύσουν πελατεία.
Σε πολλά κάμπινγκ, όπως στην Αιγιάλη της Αμοργού, πρώτη φορά η κοινόχρηστη κουζίνα ξεχείλιζε από κόσμο που μαγείρευε κι ετοίμαζε από ένα απλό πρωινό έως ένα πλήρες γεύμα. Εντύπωση προκαλούσε μάλιστα το γεγονός πως δεν έβλεπες μόνο μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά και πολλά νέα παιδιά να επιδίδονται στην μαγειρική, αποκαλύπτοντας πως ο προϋπολογισμός των ολιγοήμερων διακοπών ήταν περιορισμένος. Νέοι και μεγαλύτεροι αναζητούσαν ακόμα και στο επίπεδο του νησιού προσφορές, ενώ τα πανηγύρια –όπου σερβίρεται δωρεάν φαγητό και υπάρχει μουσική και χορός– αποτελούσαν πόλο έλξης. Την ίδια ώρα ιδιαίτερα αυξημένο ήταν και το ελεύθερο κάμπινγκ, σε μια αναζήτηση όχι μόνο επαφής με τη φύση, αλλά και πολύ οικονομικών διακοπών.