Στις συνεντεύξεις του συχνά μιλούσε για τα παιχνίδια με τα αδέλφια του στη Φορτέτσα Ηρακλείου, για τις αταξίες που έκανε στο Δημοτικό και για τις παραστάσεις έργων του Μολιέρου που ανέβαζαν με τον Γιώργο Γραμματικάκη και άλλους φίλους του στο γυμνάσιο. Θυμόταν την πρώτη του ανάβαση στον Ψηλορείτη, σε ηλικία 11 ετών. Νοσταλγούσε τις Κυριακές που πήγαινε στο Αρχαιολογικό Μουσείο και παρατηρούσε τους σφραγιδόλιθους και τα αγγεία, και τα μεσημεριανά μπάνια με τον πατέρα του στην έρημη, τότε, ακτή του Αγίου Νικολάου. Η Κρήτη. Εκεί όπου άρχισαν όλα. Και εκεί όπου ο κύκλος έκλεισε, τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου.
Φώτης Καφάτος: ένας από τους σημαντικότερους βιολόγους στον κόσμο με καθοριστική συμβολή στην ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων για την καταπολέμηση της ελονοσίας, κορυφαίος δάσκαλος, ερευνητής με σπουδαίο έργο, από τους θεμελιωτές του Πανεπιστημίου Κρήτης, πρωτοπόρος της Μοριακής Βιολογίας στην Ελλάδα, ενεργός πολίτης. Εφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου, στη γενέθλια πόλη του, το Ηράκλειο. Ηταν 77 ετών.
Σπούδασε στις ΗΠΑ: Ζωολογία στο Πανεπιστήμιο Cornell και Βιολογία στο Harvard – εκεί έλαβε το διδακτορικό του το 1965 και κατόπιν έγινε καθηγητής (ο νεότερος στην ιστορία του!). Από το 1972 έως το 1982 διετέλεσε καθηγητής Γενικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, θέση από την οποία παραιτήθηκε για να διδάξει Μοριακή και Αναπτυξιακή Βιολογία στο νεοσύστατο τότε Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ηταν πρωτεργάτης της ίδρυσης του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας, γενικός διευθυντής στο European Molecular Biology Laboratory της Χαϊδελβέργης και καθηγητής (από το 2005) Ανοσογονιδιωματικής στο Imperial College του Λονδίνου.
Τι τον γοήτευε στη Βιολογία; «Με ενδιέφερε να ανακαλύψω πώς λειτουργεί ένας άνθρωπος, πώς διαφέρουμε ο ένας από τον άλλο, πώς η σκέψη μας επηρεάζεται από τη χημεία του οργανισμού μας. Παιδί ακόμη, σκεφτόμουν τι σημαίνει ο έρωτας με όρους χημείας. H Mοριακή Βιολογία είναι μια προσπέλαση της ζωής. Το κέρδος της ως επιστήμης –όπως κάθε επιστήμης– είναι η αυτογνωσία, μια σημαντική προσφορά στον πολιτισμό μας, για την οποία πρέπει να είμαστε υπερήφανοι. Γιατί για μένα η επιστήμη είναι μέρος του πολιτισμού μας», είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του στην «Κ». Εκεί είχε δώσει και μια συμβουλή στα παιδιά που θέλουν να σπουδάσουν το ίδιο αντικείμενο: «Να είναι φιλόδοξοι και, εφόσον καταλάβουν ότι έχουν ταλέντο και δυνατότητες, να είναι τολμηροί. Να μην σκέφτονται ποια δουλειά θα κάνουν αλλά πώς θα σπρώξουν τα όρια της γνώσης παραπέρα…».
Αν επιχειρήσει κανείς να αποτιμήσει την προσφορά του, πέρα από το πολύτιμο επιστημονικό έργο του, δεν μπορεί παρά να σταθεί στο πώς ο Φώτης Καφάτος ενέπνευσε «στρατιές» νέων ανθρώπων ώστε «να κοιτάξουν με θαυμασμό και ενθουσιασμό το δέντρο της επιστήμης», όπως ο ίδιος τους προέτρεπε. Τον δρόμο αυτόν είχε δείξει και στον μικρότερο αδελφό του Μηνά, ο οποίος είναι σήμερα καθηγητής Υπολογιστικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Champan της Καλιφόρνιας και ένας από τους κορυφαίους αστροφυσικούς. «Ο Φώτης μού είχε στείλει το βιβλίο του Βρετανού φυσικού Dennis W. Sciama “Η ενότητα του σύμπαντος”. Το λάτρεψα από την πρώτη σελίδα! Αργότερα, έλαβα άλλο ένα υπέροχο δώρο του: ένα κατοπτρικό τηλεσκόπιο. Αρχισα να κάνω παρατηρήσεις και με γοήτευσε ο έναστρος ουρανός. Τότε αποφάσισα να σπουδάσω Αστρονομία…». Ο Μηνάς Καφάτος τον αποχαιρέτησε με μια λακωνική ανάρτηση στο Facebook: «Ο Φώτης ήταν ένας σπουδαίος άνδρας και ο αγαπημένος μου αδελφός. Θα είναι πάντα στην καρδιά μου…». Η κηδεία του τελείται σήμερα Τρίτη στον ιερό ναό του Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο.