Πριν από ένα χρόνο, στην κατάμεστη αίθουσα του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, οι 8 Τούρκοι στρατιωτικοί θεώρησαν ότι σφραγίστηκε η τύχη τους στην Ελλάδα. Ακόμη και ένας από τους αστυνομικούς που τους συνόδευε τότε είχε πει στο άκουσμα της απόφασης για μη έκδοσή τους: «Welcome to Greece». Η περιπέτειά τους όμως δεν έληξε οριστικά με εκείνη την ετυμηγορία. Μετά τις αιτήσεις ακύρωσης και αναστολής που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση κατά της παροχής ασύλου σε έναν εκ των φυγάδων, η υπόθεσή τους περιπλέκεται περισσότερο. Πλέον δεν αποκλείεται ακόμη και η πιθανότητα να εγκλωβιστούν οι οκτώ στην Ελλάδα σε μια γκρίζα ζώνη νομιμότητας, υπό καθεστώς ανοχής και χωρίς δικαιώματα.
Οπως εξηγεί στην «Κ» νομικός που δεν σχετίζεται με την υπόθεση αλλά χειρίζεται ζητήματα παροχής ασύλου, για να πραγματοποιηθεί αυτό το σενάριο, πρέπει να ισχύσουν οι εξής προϋποθέσεις: αρχικά το Διοικητικό Εφετείο να δεχτεί την αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας και να αναπέμψει την υπόθεση στη Δευτεροβάθμια Επιτροπή Προσφυγών για νέα κρίση. Αυτή με τη σειρά της να αλλάξει την προηγούμενη απόφαση και να μη δώσει τελικά άσυλο. Σε αυτή την περίπτωση ο Τούρκος στρατιωτικός μπορεί να θεωρηθεί απελάσιμος όπως κάθε αλλοδαπός χωρίς χαρτιά. Επειδή υπάρχει όμως η απόφαση του Αρείου Πάγου κατά της έκδοσης των οκτώ, η επιτροπή έχει την ευχέρεια να στείλει την υπόθεση στο υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να χορηγηθεί άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους.
Ακόμη και εάν δεν δοθεί αυτή η άδεια, το πιο πιθανό είναι οι οκτώ να παραμείνουν στην Ελλάδα υπό καθεστώς ανοχής, όπως γινόταν και με τους Σύρους πρόσφυγες για τους οποίους η ελληνική αστυνομία εξέδιδε εξάμηνη αναστολή απέλασης μετά την καταγραφή τους. Αυτό το ανανεούμενο καθεστώς όμως δεν τους εξασφαλίζει δυνατότητα εργασίας ή νόμιμης μετακίνησης εκτός της χώρας. Ουσιαστικά θα πρόκειται για μια «λύση ομηρίας». Μετά την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου πάντως, τόσο ο αιτών όσο και η ελληνική κυβέρνηση έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες λήγει το 18μηνο που ορίζεται ως ανώτατο όριο διοικητικής κράτησης και οι υπόλοιποι Τούρκοι στρατιωτικοί θα πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι. Ο δικηγόρος Ομηρος Ζέλιος, συνήγορος των στρατιωτικών που συνεπικουρεί το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες στον χειρισμό των υποθέσεων ασύλου των οκτώ, χαρακτηρίζει την αίτηση ακύρωσης της ελληνικής κυβέρνησης «πολιτική απόφαση, χωρίς έννομο συμφέρον για το κράτος». Δηλώνει αισιόδοξος για την τελική έκβαση και θεωρεί ότι θα χορηγηθεί άσυλο σε όλους.
Η περιπέτεια των οκτώ ξεκινάει τη νύχτα της 15ης Ιουλίου 2016 όταν καλούνται να πετάξουν μαζί με άλλα πληρώματα διασωστικών ελικοπτέρων στη λεωφόρο Βατάν της Κωνσταντινούπολης. Τους δίνεται εντολή για παραλαβή τραυματιών «τρομοκρατικής επίθεσης». Οταν προσεγγίζουν το σημείο όμως, δέχονται πυρά και αλλάζουν κατεύθυνση. Βάσει των μαρτυριών τους, αντιλαμβάνονται από βίντεο ότι είχε επιχειρηθεί πραξικόπημα και στρατιωτικοί λιντσάρονται στους δρόμους. Το επόμενο πρωί προσγειώνονται στην Αλεξανδρούπολη.
Αμετάκλητη απόφαση
Αρχικά κρατούνται στις Φέρες του Εβρου και από εκεί μεταφέρονται στην Αστυνομική Διεύθυνση Καβάλας. Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αλεξανδρούπολης τους επιβάλλει ποινή φυλάκισης δύο μηνών με αναστολή για παράνομη είσοδο στη χώρα. Μεταφέρονται για λόγους ασφαλείας στην Αθήνα και στο Αστυνομικό Τμήμα του Ολυμπιακού Χωριού. Ακολουθούν οι συνεντεύξεις τους στην Υπηρεσία Ασύλου, η απόρριψη αιτημάτων σε πρώτο βαθμό και οι δύο αντικρουόμενες κρίσεις του Συμβουλίου Εφετών σχετικά με την έκδοσή τους. Ωσπου στις 26 Ιανουαρίου 2017 ο Αρειος Πάγος αποφασίζει οριστικά ότι οι οκτώ δεν πρέπει να εκδοθούν, καθώς δεν θα τύχουν δίκαιης δίκης στην πατρίδα τους.