Ο Β.Χ. είναι ένας άνθρωπος που πετούσε πολύ. Κάρτες επιβίβασης, αποκόμματα παράδοσης αποσκευών σε αεροδρόμια και ηλεκτρονικές κρατήσεις εισιτηρίων, τοποθετούν τα ίχνη του στο Αλικάντε, την Ιμπιζα, το Λονδίνο, το Νιούκαστλ, τη Βιέννη, τη Σόφια, το Βελιγράδι, την Κωνσταντινούπολη, τη Ρόδο και την Αθήνα. Δέκα προορισμοί, οι μισοί τον ίδιο μήνα. Οι αυστριακές αστυνομικές αρχές ερευνούν τις μετακινήσεις του 44χρονου Ελληνα. Γι’ αυτές είναι κρίσιμο να διαπιστωθεί εάν ταξίδευε μόνος.
Από τις 18 Οκτωβρίου 2017 ο Β.Χ. κρατείται στην Αυστρία, όπου κατηγορείται για διακίνηση μεταναστών. Το όνομά του όμως έχει απασχολήσει τα τελευταία χρόνια ακόμη δύο ευρωπαϊκές χώρες για παρόμοια και άλλα πιθανά αδικήματα. Η υπόθεσή του, που παρουσιάζει για πρώτη φορά η «Κ», δείχνει πόσο διαδεδομένες λόγω της ευκολίας παραποίησής τους είναι οι ελληνικές ταυτότητες, αλλά και πώς η συστηματική συνεργασία των ευρωπαϊκών αρχών αποκαλύπτει τις νέες οδούς διακίνησης ανθρώπων.
Με ελληνικά έγγραφα
Η αρχή έγινε σε έναν τυπικό έλεγχο διαβατηρίων, τον περασμένο Οκτώβριο στο αεροδρόμιο της Βιέννης. Η Ιρανή Αζάντ Ντ. επρόκειτο να πετάξει για Λονδίνο. Η πλαστογράφηση όμως των ελληνικών ταξιδιωτικών εγγράφων που είχε μαζί της έγινε αμέσως αντιληπτή. Η ασφάλεια του αεροδρομίου μελέτησε προσεκτικά το υλικό από το κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης και διαπίστωσε ότι η Αζάντ είχε φτάσει εκεί συνοδευόμενη από τρία άτομα.
Την επόμενη νύχτα η αυστριακή αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο σε τρία δωμάτια ξενοδοχείου στην οδό Muhlgasse 11. Εκεί εντόπισε άλλες δύο Ιρανές, τον συμπατριώτη τους Ν.Ν. και τον Ελληνα Β.Χ. Μεταξύ των ευρημάτων υπήρχαν πλαστά ρουμανικά ταξιδιωτικά έγγραφα και δύο πλαστές ελληνικές ταυτότητες. Τα πρώτα ήταν εξ υπαρχής πλαστογραφημένα και κοστολογούνταν στα 1.200 ευρώ έκαστο, ενώ στα δεύτερα είχε αλλαχθεί μόνον η φωτογραφία και δεν κόστιζαν πάνω από 300 ευρώ το ένα.
Κατά την ανάκρισή τους οι Ιρανές περιέγραψαν ότι είχαν περάσει περπατώντας από την πατρίδα τους στην Τουρκία. Από εκεί έφτασαν αεροπορικώς στη Σερβία –χώρα που τους επιτρέπει την είσοδο χωρίς έκδοση βίζας– και συνέχισαν το ταξίδι τους με τρένο στην Αυστρία. Τελικός προορισμός όλων ήταν η Μεγάλη Βρετανία. Οπως δήλωσαν, άλλη Ιρανή και ένα παιδί που είχαν ακολουθήσει την ίδια διαδρομή με εκείνες κατάφεραν να φτάσουν στο Λονδίνο. Σύμφωνα με τις αυστριακές αρχές, οι γυναίκες «αναγνώρισαν χωρίς αμφιβολία» τους Ν.Ν. και Β.Χ. ως τους ανθρώπους που τους μετέφεραν επί ευρωπαϊκού εδάφους και τους προμήθευσαν τα πλαστά έγγραφα.
Κατά την προανάκριση οι δύο συλληφθέντες δεν αποδέχθηκαν τις κατηγορίες για διακίνηση. Ο 50χρονος Ν.Ν. είπε ότι είχε εγκαταλείψει το Ιράν για πολιτικούς λόγους. Ο πατέρας του ήταν πωλητής χαλιών, αλλά ο ίδιος όταν έφτασε στην Αγγλία εργάστηκε ως μάγειρας. Ζούσε στο Νιούκαστλ, όπου τα τελευταία χρόνια είχε ανοίξει εστιατόριο Fish & Chips. Αντίστοιχα ο Β.Χ. ανέφερε ότι ο πατέρας του ήταν παλιατζής στην Αθήνα και ο ίδιος είναι άνεργος εδώ και χρόνια, ενώ αντιμετωπίζει και προβλήματα με χρέη. «Δεν είμαι ένοχος», φέρεται να είπε, συμπληρώνοντας ότι ο συγκατηγορούμενός του είχε οργανωτικό ρόλο.
Οι Αυστριακοί δεν περιορίστηκαν σε αυτά τα στοιχεία. Προσπάθησαν να ανασυνθέσουν τις διαδρομές των δύο ανδρών και θεωρούν ότι στην υπόθεση εμπλέκεται και μία Ελληνίδα, εις βάρος της οποίας έχει εκδοθεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης.
Τα ευρήματα
Ο Ν.Ν. είπε σε δεύτερη κατάθεσή του ότι μέσω του εξωτραπεζικού συστήματος μεταφοράς χρημάτων hawala, θα λάμβανε 1.800 ευρώ για το κόστος διακίνησης κάθε Ιρανής και ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος δεν θα εξασφάλιζε κάποιο κέρδος. Ακόμη υποστήριξε ότι ο Ελληνας συγκατηγορούμενός του θα λάμβανε 300-400 ευρώ για τις πλαστές ταυτότητες.
Οι Αυστριακοί θεωρούν, όμως, αναξιόπιστη αυτή την κατάθεση. Στο ξενοδοχείο της Βιέννης βρήκαν σημειώματα με μεγάλα ποσά (50.000- 12.000-2.500 ευρώ) και αριθμητικές πράξεις, οι οποίες εικάζουν ότι αποτελούσαν αντικείμενο πιθανής διαπραγμάτευσης για τη διαδικασία της διακίνησης. Ακόμη, μέσα από συνομιλίες στα κινητά τηλέφωνα που κατέσχεσαν, οι Αυστριακοί αστυνομικοί θεωρούν ότι προκύπτει ανάμειξη μιας Ελληνίδας στην υπόθεση. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», πρόκειται για γνωστό πρόσωπο στις ελληνικές αρχές που φέρεται να έχει εμπλακεί σε άλλη υπόθεση διακίνησης στη χώρα μας.
Οι διάτρητες ελληνικές ταυτότητες
Οπως αποδείχθηκε, οι Αυστριακοί δεν ήταν οι μόνοι που γνώριζαν τους δύο συλληφθέντες. Μέσω του συστήματος SIENA (εφαρμογή της Europol για ασφαλή ανταλλαγή πληροφοριών) ενημερώθηκαν από τις βρετανικές αρχές για το ύποπτο παρελθόν των δύο ανδρών.
Στις 29 Δεκεμβρίου 2012 τετραμελής οικογένεια Σύρων έφθασε από το Παρίσι στο αεροδρόμιο του Λονδίνου. Ο πατέρας συστήθηκε με τα στοιχεία του Β.Χ. και είπε ότι τους είχε διακινήσει ένας Τούρκος με το ψευδώνυμο «Τζίμι». Ακόμη, Αλβανός υπήκοος προσπάθησε με το ίδιο ελληνικό ονοματεπώνυμο σε πλαστά έγγραφα (είπε ότι τα είχε αγοράσει στο Βέλγιο για 1.000 ευρώ) να περάσει σε βρετανικό έδαφος.
Οι βρετανικές αρχές ερευνούν τους Ν.Ν. και Β.Χ. στο πλαίσιο της επιχείρησης «Mease». Τους απασχολεί ότι ο Ιρανός κατηγορούμενος εγκατέλειψε το Νιούκαστλ τον Αύγουστο και έκτοτε φέρεται να έχει πληρώσει για 11 πτήσεις – εκ των οποίων μόνο οι δύο ήταν για τον ίδιο. Οι έρευνες των Βρετανών έδειξαν ότι αυτές οι πτήσεις αφορούσαν τρεις απόπειρες εξόδου από το αεροδρόμιο της Σκιάθου με ισραηλινά, γαλλικά και ισπανικά διαβατήρια, οι οποίες δεν τελεσφόρησαν. Ακόμη μία απόπειρα φυγής από Θεσσαλονίκη με πλαστό γαλλικό έγγραφο και μια αποτυχημένη προσπάθεια από την Αθήνα.
Στις 26 Ιουλίου 2017 δύο Ιρανοί συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο του Λιντς. Είχαν πετάξει από την Ιμπιζα με ρουμανικά διαβατήρια. Κατέθεσαν ότι είχαν πληρώσει 20.000 ευρώ ο καθένας. Σύμφωνα με τις βρετανικές αρχές, τα εισιτήριά τους είχαν κλειστεί από τον Ν.Ν. Τόσο αυτός όσο και ο Ελληνας συγκατηγορούμενός του φαίνεται από τα στοιχεία των Αυστριακών ότι την προηγούμενη ημέρα βρίσκονταν στην Ιμπιζα.
Αντίστοιχα, οι ισπανικές αρχές ενημέρωσαν τους Αυστριακούς ότι στο πλαίσιο της επιχείρησης «Bosforo» εξετάζουν πιθανή ανάμειξη των Ν.Ν. και Β.Χ. σε διακινήσεις ανθρώπων από το Αλικάντε, τη Μούρθια και την Ιμπιζα. Και οι τσεχικές αρχές ανέφεραν ότι διεξάγεται έρευνα εις βάρος του Ελληνα για πιθανό ξέπλυμα χρήματος.
Καραντίνα και νέες δίοδοι
Ο συνήγορος του Β.Χ., Αλέξανδρος Παπαστεριόπουλος, λέει στην «Κ» ότι από την επισκόπηση των στοιχείων της δικογραφίας δεν προκύπτει ότι ο 44χρονος αποτελεί μέλος εγκληματικής οργάνωσης διακίνησης μεταναστών. Ο κατηγορούμενος «δεν φαίνεται να έχει κεντρικό ρόλο στην υπόθεση της Αυστρίας και η μόνη εμπλοκή του περιορίζεται στην απλή αυτουργική μορφή για την εξασφάλιση ταξιδιωτικών εγγράφων για τις τρεις Ιρανές», προσθέτει ο κ. Παπαστεριόπουλος.
Η υπόθεση της Αυστρίας είναι προγενέστερη της αυστηροποίησης των ελέγχων στα γερμανικά αεροδρόμια για πτήσεις που προέρχονται από την Ελλάδα. Ωστόσο, η χρήση των διάτρητων ελληνικών ταυτοτήτων αλλά και η εκτροπή των δρομολογίων μέσω άλλων ευρωπαϊκών κρατών δείχνουν ότι, παρά την όποια καραντίνα (και ταλαιπωρία επιβατών) στα αεροδρόμια, τα κυκλώματα διακίνησης δεν παύουν να αναζητούν νέες διόδους.