Τζάκια και ξυλόσομπες «πνίγουν» τις πόλεις

Τζάκια και ξυλόσομπες «πνίγουν» τις πόλεις

3' 47" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Κάθε φορά που το θερμόμετρο βυθίζεται, οι πόλεις μας μοιάζουν πιασμένες στα δίχτυα της αιθαλομίχλης, ενώ όταν το μποτιλιάρισμα σπάει τα νεύρα, η ατμοσφαιρική ρύπανση… όζει. Το νέφος είναι δυστυχώς ακόμα εδώ, μετασχηματιζόμενο βέβαια με το πέρασμα των δεκαετιών. Ειδικά, η καύση βιομάζας, δηλαδή ξυλείας (συχνά χείριστης ποιότητας) ή άλλων εντελώς ακατάλληλων και επικίνδυνων υλικών (εμποτισμένων με χημικές και τοξικές ουσίες) σε τζάκια και ξυλόσομπες, κυρίως μετά το 2011, προκαλούν καταστάσεις ασφυξίας υπό ορισμένες συνθήκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (η τελευταία έκθεση αφορά το έτος 2016) σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη καταγράφεται μια τάση μείωσης ή σταθεροποίησης των ρύπων τα προηγούμενα χρόνια, η οποία όμως τείνει να ανακοπεί ή και αναστραφεί το 2015-2016. Ως αιτίες της μείωσης της ρύπανσης καταγράφονται η τεχνολογική αναβάθμιση του στόλου των οχημάτων, η βελτίωση των καυσίμων, η ενίσχυση των ελέγχων, η διείσδυση του φυσικού αερίου κ.λπ.

«Οι παράμετροι που αναφέρονται ισχύουν, αλλά αναμφισβήτητα η πιο σημαντική αιτία είναι η οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών, που οδήγησε σε μεγάλη πτώση της οικονομικής δραστηριότητας, σε μείωση των μετακινήσεων και της οικιακής θέρμανσης. Θα έπρεπε να είχαμε πετύχει περισσότερα στην ουσιαστική προσπάθεια μείωσης της ρύπανσης. Εξάλλου, οι ανεπάρκειες φαίνονται καθώς τα δύο-τρία τελευταία χρόνια εμφανίζεται ξανά άνοδος σε ορισμένους ρύπους, όπως για παράδειγμα στο βενζόλιο», λέει στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής του ΑΠΘ Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2016 σε τρεις σταθμούς μέτρησης στην πρωτεύουσα (από τους οκτώ) υπήρξε υπέρβαση του ευρωπαϊκού στόχου για τις ημερήσιες συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων μέχρι 10 μικρά του μέτρου (ΑΣ10), δηλαδή να μην υπερβαίνουν τις 35 το έτος οι ημέρες που οι συγκεντρώσεις ξεπερνούν τα 50 mg/m3. Σε άλλους δύο σταθμούς οι συγκεντρώσεις έφτασαν στην κόκκινη γραμμή. Συγκεκριμένα, στην οδό Αριστοτέλους στο κέντρο της Αθήνας το όριο ξεπεράστηκε 72 μέρες, στον Πειραιά 70 και στο Περιστέρι 48, ενώ στα Λιόσια 35 και στο Μαρούσι 34. Επίσης, σε τρεις σταθμούς (Πατησίων, Αριστοτέλους, Πειραιάς) καταγράφηκε υπέρβαση του ετήσιου ορίου για το διοξείδιο του αζώτου ΝΟ2.

Αντίστοιχα, μεγάλο είναι το πρόβλημα τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν υπό την επίδραση της ηλιοφάνειας, αναπτύσσεται το όζον. Συγκεκριμένα τη διετία 2015-16 στην Αγ. Παρασκευή καταγράφηκαν 82 ημέρες υπέρβασης του στόχου προστασίας της υγείας, ενώ την τριετία 2014-16 μετρήθηκαν 66 ημέρες στους Θρακομακεδόνες, 55 στη Νέα Σμύρνη, 36 στα Λιόσια και το Μαρούσι, 35 στο Περιστέρι και 31 στη Λυκόβρυση.

Τζάκια και ξυλόσομπες «πνίγουν» τις πόλεις-1

«Παρά τα βήματα που έχουν γίνει, το ρυπαντικό φορτίο στην Αθήνα είναι μεγάλο, ειδικά όσον αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια, στα οποία προστίθενται και σημαντικές ποσότητες μεταφερόμενες από άλλες χώρες. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητική η άνοδος συγκεντρώσεων του πολύ επικίνδυνου και καρκινογόνου βενζολίου. Οσο πιο μικροσκοπικά είναι τα αιωρούμενα σωματίδια τόσο ευκολότερα τα εισπνέουμε, τόσο πιο βαθιά εισχωρούν στον οργανισμό μας. Σε ορισμένες περιπτώσεις προκαλούν οξείδωση των ανθρώπινων κυττάρων, επιφέροντας μόνιμες βλάβες, καρκινογενέσεις και μεταλλάξεις», τονίζει στην «Κ» ο καθηγητής του ΕΜΠ Αλέξανδρος Παπαγιάννης, διευθυντής του Εργαστηρίου Οπτοηλεκτρονικής και Lasers. Ο κ. Παπαγιάννης τονίζει πως «πρέπει να παύσει η καύση ξυλείας στις πόλεις, αλλά και στα χωριά», καθώς οι συνέπειες είναι μεγάλες.

Είναι πολύ χαρακτηριστικά τα ευρήματα του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, του οποίου προΐσταται ο κ. Σαρηγιάννης. Παρά τη μείωση των επιπέδων, οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ) παραμένουν υψηλές, ενώ «οι υπερβάσεις του ορίου των 50 μg/m3 είναι ακόμα συστηματικές». Το 2016, όταν σημειώθηκε αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, καταγράφηκε ως συνέπεια άνοδος των ρύπων λόγω καύσης ξυλείας. Μάλιστα, το Εργαστήριο έχει υπολογίσει πως «ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα είναι υψηλότερος στις περιοχές χαμηλότερου εισοδήματος, όπου και η χρήση βιομάζας για θέρμανση είναι πιο εκτεταμένη».

Η περιφέρεια

Αλλά νέφος δεν έχουν μόνο η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη. Οι πόλεις της περιφέρειας δεν αποτελούν οάσεις καθαρού αέρα, κάθε άλλο. Ειδικά όπου ο χειμώνας είναι βαρύς, σε συνδυασμό με τη διάδοση του τζακιού και της ξυλόσομπας, αλλά και του κυκλοφοριακού φόρτου, η ρύπανση μπορεί να είναι χειρότερη και από την Αθήνα! Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία σχετικά με τις μέσες ετήσιες τιμές των συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων μέχρι 2,5 μικρά (ΑΣ2,5), με όριο 25 μg/m3. O Βόλος είχε 28,7, η Πάτρα 24,5, ο Αλίαρτος 24,5, η οδός Αριστοτέλους 23 και η Αγ. Σοφία στη Θεσσαλονίκη 22,8.

Ακόμα πιο αποκαλυπτική είναι η εικόνα που μας δίνουν οι συγκεντρώσεις του βενζο [α]πυρένιου, που δείχνουν την έκταση της ρύπανσης από καύση βιομάζας. Καθώς το ευρωπαϊκό όριο είναι μέση ετήσια τιμή 1 ng/m3, τα Ιωάννινα είχαν 2,8, ο Βόλος 2,2, η Λάρισα 1,8, η Φλώρινα 1,2 και η Κέρκυρα 1,2! Αντίστοιχα, η Αγία Σοφία 0,9, η Σίνδος 0,7, η Αριστοτέλους 0,5, η Πτολεμαΐδα 0,4 (γιατί υπάρχει τηλεθέρμανση λόγω σταθμών παραγωγής ΔΕΗ) και η Ερμούπολη 0,2.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή