Είναι το μοναδικό σημείο στα σύνορα με την Τουρκία που μπορεί να διασχίσει κάποιος παράτυπα χωρίς να βρέξει τα πόδια του. Ο φράχτης των 10,3 χιλιομέτρων που χτίστηκε το 2012 στο χερσαίο κομμάτι του Εβρου δεν έφτασε μέχρι εδώ. Αυτή η στενή λωρίδα γης έμεινε ακάλυπτη από το τεχνητό εμπόδιο. Στη μία άκρη του βρίσκεται ο δρόμος που οδηγεί στα τελωνεία και στην άλλη ο ποταμός Αρδας. Ανάμεσά τους ένα πυκνό δάσος καλύπτει τη νοητή γραμμή μεταξύ των δύο χωρών. Εδώ, φαίνεται πως έχασαν τον προσανατολισμό τους και συνελήφθησαν από τις τουρκικές δυνάμεις οι δύο Ελληνες στρατιωτικοί.
«Είναι το μόνο χερσαίο κομμάτι που δεν καλύφθηκε από τον φράχτη. Το μήκος του φτάνει περίπου στα 500 μέτρα», λέει στην «Κ» ο Πέτρος Δαγρές, πρόεδρος της κατασκευάστριας εταιρείας που είχε αναλάβει την ανέγερση του εμποδίου. Οπως εξηγεί, στις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, αλλά και κατά τη φάση της κατασκευής, δεν τέθηκε ποτέ ως ζήτημα η κάλυψη και αυτού του σημείου. «Βρίσκονται κοντά και το ελληνικό και το τουρκικό φυλάκιο και υπάρχει καλή εποπτεία της περιοχής. Θεωρώ ότι γι’ αυτό δεν υπήρξε και λόγος επέκτασης», λέει.
Ο φράχτης ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2012 και στοίχισε πάνω από 3 εκατ. ευρώ. Αποτελείται από διπλή περίφραξη (εξωτερική κατά μήκος της συνοριακής γραμμής των δύο χωρών και εσωτερική, προς την ελληνική πλευρά). Ανάμεσα στις περιφράξεις τοποθετήθηκαν λεπιδοφόρα συρματοπλέγματα. Στη φάση της πλήρους ανάπτυξης των εργασιών ο κ. Δαγρές θυμάται ότι μέχρι και 45 άτομα δούλευαν εκεί την ημέρα. Οι εργασίες γίνονταν υπό το βλέμμα της τουρκικής πλευράς, χωρίς –όπως επισημαίνει ο κατασκευαστής– να προκληθεί κάποιο πρόβλημα.
Οι κάτοικοι των ακριτικών Καστανιών και της Νέας Βύσσας πάντως έχουν να διηγηθούν ιστορίες διάσχισης συνόρων από την τουρκική πλευρά προτού ανεγερθεί ο φράχτης. Ο 77χρονος σήμερα Αδάμ Αδαμίδης διατηρεί καλλιέργειες στη στρατιωτική ζώνη των συνόρων και θυμάται μία από τις «συναντήσεις» που είχε με Τούρκους στρατιωτικούς πριν από χρόνια. «Περπατούσα στο χωράφι και μάζευα τεύτλα. Είχα αφήσει στο τρακτέρ ένα μπουκάλι κονιάκ και ανέβηκε ένας στρατιώτης και το πήρε. Στα 100 μέτρα ήταν το δικό μας παρατηρητήριο», λέει. «Είχαν γίνει και άλλες φορές αυτά. Περνούσαν και τους κέρναγα τσιγάρα».
Αντίστοιχες ιστορίες αποτυπώνονταν και στις εφημερίδες της εποχής. Ειδικά στη δεκαετία του ’80, όταν και καταγράφονταν αρκετές παρόμοιες διασχίσεις των συνόρων. Το 1984 η «Καθημερινή» έγραφε για δύο Τούρκους οπλίτες που είχαν εντοπιστεί σε ελληνικό έδαφος στην περιοχή Πετάλου Εβρου. Ο ένας έφερε μαζί του πολεμικό όπλο και ο άλλος μόνο την ξιφολόγχη του και σύμφωνα με το δημοσίευμα ισχυρίστηκαν ότι είχαν εισέλθει σε ελληνικό έδαφος για να κλέψουν πεπόνια.
Ανοιξαν πυρ
Στις 7/2/1986, δημοσίευμα της «Κ» ανέφερε ότι Τούρκοι στρατιώτες είχαν περάσει σε ελληνικό έδαφος με την πρόθεση να ζητήσουν τσιγάρα από καλλιεργητές. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εποχής, Ελληνας λοχίας που τους αντιλήφθηκε, διέταξε να απομακρυνθούν. Ωστόσο αντί να συμμορφωθούν άνοιξαν πυρ και οι Ελληνες που βρίσκονταν στο σημείο ανταπέδωσαν τους πυροβολισμούς, τραυματίζοντας ελαφρά στο πόδι έναν Τούρκο στρατιωτικό. Σύμφωνα με εκείνο το ρεπορτάζ η τουρκική πλευρά αρνήθηκε τότε ότι υπήρξε παραβίαση των συνόρων και τραυματισμός.