Το περιβαλλοντικό προφίλ της κυβέρνησής του θέλησε να προβάλει χθες ο πρωθυπουργός κ. Κώστας Σημίτης κατά την επίσκεψή του στη μονάδα βιολογικού καθαρισμού λυμάτων στην Ψυττάλεια. Ο πρωθυπουργός, συνοδευόμενος από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Κώστα Λαλιώτη, περιηγήθηκε στις εγκαταστάσεις των έργων της δεύτερης φάσης καθαρισμού των λυμάτων, που πρόκειται να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει το 2003 και έθεσε σε λειτουργία τη νέα μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας από καύση βιοαερίου.
«Να είμαστε οικολόγοι»
Στην ομιλία του, ο πρωθυπουργός επεσήμανε τις ευεργετικές επιπτώσεις που είχε η λειτουργία της πρώτης φάσης του βιολογικού καθαρισμού στον Σαρωνικό από το 1994 που ξεκίνησε και δήλωσε πως το έργο εκπέμπει ένα δυνατό μήνυμα πως η Ελλάδα αλλάζει, αποδεικνύοντας πως μπορεί να κυριαρχήσει στα προβλήματα της ανάπτυξης. «Εμείς θέλουμε να υπηρετούμε το περιβάλλον», δήλωσε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας πως η κυβέρνηση δεν θεωρεί το θέμα δευτερεύον. «Ο τόπος μας», συνέχισε ο κ. Σημίτης, «διαθέτει τεράστιο φυσικό κεφάλαιο, που δεν πρέπει να χαθεί. Ολοι πρέπει να είμαστε οικολόγοι, να προσέχουμε, να φροντίζουμε και να δουλεύουμε για το περιβάλλον».
Το έργο που έθεσε ο πρωθυπουργός σε λειτουργία χθες -η μονάδα βιοαερίου, δηλαδή- πρόκειται να παράγει ηλεκτρική και θερμική ενέργεια της τάξης των 8MW, η οποία ισοδυναμεί με τις ανάγκες μιας πόλης 10.000 κατοίκων. Η επεξεργασία της λάσπης που προκύπτει από την πρωτοβάθμια καθίζηση των λυμάτων στις μεγάλες δεξαμενές της Ψυττάλειας μετασχηματίζεται σε μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα – βιοαέριο δηλαδή.
Οικονομικό όφελος
Μέχρι σήμερα, το βιοαέριο αυτό πήγαινε χαμένο, καιγόμενο σε δαυλούς καύσεως. Με την κατασκευή της νέας μονάδας γίνεται πλήρης εκμετάλλευσή του σε μηχανές εσωτερικής καύσεως που μετασχηματίζουν την ενέργειά του σε θερμική και ηλεκτρική. Η ενέργεια αυτή θα εξασφαλίσει την αυτάρκεια των μονάδων του νησιού, ενώ ταυτόχρονα, με την απελευθέρωση της αγοράς, η ΕΥΔΑΠ αναμένεται να εισπράττει από την πώληση της πλεονάζουσας ενέργειας γύρω στα 320 εκατομμύρια δραχμές ετησίως. Εκτός όμως από τα οικονομικά οφέλη, θα υπάρξουν και περιβαλλοντικά. Η ελεγχόμενη καύση βιοαερίου ελαττώνει τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα και ελαχιστοποιεί τη συσσώρευση διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ρύπων.
Ο Σαρωνικός χθες και σήμερα
Οκτακόσιες πενήντα χιλιάδες κυβικά μέτρα βιομηχανικών αποβλήτων και ανεπεξέργαστων αστικών λυμάτων (το σύνολο, σχεδόν, των λυμάτων του Λεκανοπεδίου) «χύνονταν», σε καθημερινή βάση, το 1993, στον Σαρωνικό, με αποτέλεσμα μια περιοχή εκατό τετραγωνικών χιλιομέτρων να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρύπανσης και μεγάλη ζώνη του βυθού να θεωρείται «τοξικό απόβλητο», εξαιτίας των υψηλών συγκεντρώσεων τοξικών ουσιών, μετάλλων και πετρελαιοειδών, σε επίπεδα ακόμη και 2.200 φορές υψηλότερα από εκείνα της ανοιχτής θαλάσσης. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις διαπιστώθηκαν στα ιζήματα του βυθού και στα νερά στο βόρειο και ανατολικό τμήμα του Σαρωνικού (όρμος Φαλήρου, λιμάνι, Πέραμα, Ελευσίνα, Σαλαμίνα), καθώς και σε μια περιοχή με βαθιά νερά κοντά στην Παλαιά Επίδαυρο.
Σύμφωνα με έκθεση της περιόδου εκείνης, στον Σαρωνικό «έπεφταν», καθημερινώς, 700.000 κυβικά μέτρα αστικών λυμάτων και 150.000 κυβικά μέτρα βιομηχανικά απόβλητα από 500 βιομηχανίες μέσω του Κεντρικού Αποχετευτικού Αγωγού Κερατσινίου. Για δεκαετίες ολόκληρες, η ρύπανση αυτή ανέτρεπε την οικολογική ισορροπία μέσα στη θάλασσα και στις παράκτιες περιοχές, αφού μέχρι το 1980 δεν υπήρχε ούτε μια εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού στη χώρα μας.
Το 1986, άρχισαν στην Ψυττάλεια οι εργασίες της κατασκευής της Α’ Φάσης του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων της Αττικής, ενώ το 1994 ξεκίνησε η λειτουργία της. Το αποτέλεσμα ήταν η ρύπανση στον Σαρωνικό να μειωθεί κατά 40%. Πιο συγκεκριμένα, αυξήθηκε η διαφάνεια των νερών, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, από 5 – 6 μέτρα σε 12 – 14 μέτρα, ενώ μειώθηκε και η ανάπτυξη του φυτοπλακτόν. Ταυτόχρονα, τα τελευταία χρόνια δεν έχουν σημειωθεί φαινόμενα ερυθράς παλίρροιας, έχει σημειωθεί βελτίωση των φυτοβενθικών βιοκοινωνιών στις νότιες ακτές της Σαλαμίνας σε σχέση με το 1989, ενώ έχει μειωθεί και η συγκέντρωση παθογόνων βακτηρίων κατά μήκος των ακτών του λιμένος Πειραιώς.
Το μέλλον, δε, προβλέπεται ακόμη πιο ευοίωνο για το Σαρωνικό από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί και η Β’ Φάση του Βιολογικού Καθαρισμού της Ψυττάλειας. Από το 2003, οπότε αναμένεται η έναρξη λειτουργίας της, η επεξεργασία των λυμάτων θα φτάνει το 95%, με αποτέλεσμα ο Σαρωνικός να γίνει 12 φορές καθαρότερος απ’ ό,τι σήμερα. Θετικές περιγράφει τις εξελίξεις και ο διδάκτορας περιβαλλοντολόγος, κ. Φίλιππος Κυρκίτσος, σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό σταθμό Planet 104,5, αλλά τονίζει ότι χρειάζονται ακόμα πολλές προσπάθειες, ώστε να αποκατασταθεί πλήρως ο Σαρωνικός. Ο κ. Κυρκίτσος υπενθυμίζει ότι παραμένουν κάποια προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. «Υπάρχει το θέμα της πολύ μεγάλης επιβάρυνσης του βυθού που είναι κοντά στον κεντρικό αποχετευτικό αγωγό που έπεφταν τα λύματα. Ζωή δεν υπάρχει στον πυθμένα και αν θέλουμε να μιλάμε για επαναφορά του οικοσυστήματος του Σαρωνικού θα πρέπει να δούμε και το θέμα της αποκατάστασης των περιοχών με συγκεκριμένα έργα καθαρισμού».