Το αποστολικό χρέος του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως «μητέρα Εκκλησία όλων των Εκκλησιών» τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, παρουσιάζοντας την αιτιολογική βάση για τις πρωτοβουλίες που λαμβάνει στα θέματα των Εκκλησιών της Ουκρανίας και των Σκοπίων. «Η ύπαρξις σχίσματος δεν αποτελεί επιχείρημα διά να εγκαταλείψουμε ένα λαό, ελαφρά τη συνειδήσει, εκτός της εκκλησιαστικής αληθείας και κανονικότητας», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος χοροστάτησε στη θεία λειτουργία που τελέστηκε στον Πατριαρχικό Ναό, την περασμένη Δευτέρα, για την εορτή των Αγίων Αποστόλων Βαρθολομαίου και Βαρνάβα, ημέρα κατά την οποία εόρτασε τα ονομαστήριά του. Πρόκειται για το αίτημα της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας-«Πατριαρχείο Κιέβου» προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο να συσταθεί Αυτοκέφαλος Εκκλησία στην Ουκρανία, καθώς και για το αίτημα της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων να υπαχθεί εκ νέου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο υπό τον τίτλο «Αρχιεπισκοπή Αχριδών».
Ο κ. Βαρθολομαίος τόνισε πως «όταν κάποιος αδελφός μας χαρακτηρίζεται ως σχισματικός ή αιρετικός, πολλώ δε μάλλον όταν ένας ολόκληρος λαός εκατομμυρίων ανθρώπων ευρίσκεται εκτός της κανονικής Εκκλησίας με την αιτιολογία του σχίσματος, τότε καλούμεθα επειγόντως και άνευ ουδεμιάς καθυστερήσεως εις αφύπνιση πνευματική και εγρήγορση αποστολική, διότι “ει πάσχει εν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη”». Και συνέχισε: «Η ύπαρξις σχίσματος δεν αποτελεί επιχείρημα διά να εγκαταλείψωμεν ένα λαό, ελαφρά τη συνειδήσει, εκτός της εκκλησιαστικής αληθείας και κανονικότητας, αποποιούμενοι τας ευθύνες μας ενώπιον του Θεού και της ιστορίας, αλλά περισσότερο δημιουργείται κίνητρο διά την ανεύρεση σωτηριωδών και ενωτικών λύσεων. Αποστολικόν χρέος, λοιπόν, επιτελεί η Μήτηρ Εκκλησία, όταν μελετά τρόπους σωτηρίας διά τους αδελφούς μας Ουκρανούς και Σκοπιανούς. Αποτελεί χρέος και ευθύνη μας να επαναφέρωμεν πάντα τα έθνη εις την αλήθεια και την κανονικότητα της Εκκλησίας».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε με νόημα –κυρίως προς όσες Εκκλησίες δεν συμμετείχαν στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Κρήτη το 2016– ότι «εντός αυτού του πλαισίου θεμελιώνεται και ο Διαχριστιανικός Διάλογος, ο οποίος πραγματοποιείται “εν αγάπη και αληθεία”» και πως «καρπός εσωτερικής ιεραποστολής μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών και απαύγασμα αποστολικής ευθύνης ήτο και η σύγκλησις της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου η οποία αποτελεί γεγονός μεγίστης σημασίας διά την πορείαν των Ορθοδόξων και σημείον της ευδοκίας του Θεού εν τω κόσμω».