Η Αποστολή «Πηνελόπη Ghandhi» ξαναθυμάται την αξία του λιναριού

Η Αποστολή «Πηνελόπη Ghandhi» ξαναθυμάται την αξία του λιναριού

2' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αν υπάρχει ένας τόπος στην Ελλάδα όπου η παράδοση είναι ταυτόχρονα ισχυρή μα και εύθραυστη, αυτός είναι η Κρήτη. Οι κάτοικοί της διαφυλάσσουν ήθη και έθιμα, τις γεύσεις, τη μουσική, όμως στη σκιά της σύγχρονης ζωής χάνουν συχνά τη σοφία της σχέσης με τη φύση που είχαν οι πρόγονοί τους εδώ και αιώνες. Το Πανεπιστήμιο των Ορέων είναι μια εθελοντική, μη κερδοσκοπική και μη επιχορηγούμενη οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε το 2007 στην Κρήτη, από τον καθηγητή Οφθαλμολογίας Ιωάννη Παλλήκαρη. Συσπείρωσε στις δράσεις του καθηγητές από το πανεπιστήμιο του νησιού, καθώς και από μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Στο πλευρό τους στάθηκαν διανοούμενοι, τεχνίτες, κτηνοτρόφοι, γεωργοί και μάστορες του λαϊκού βίου, με στόχο τη διαφύλαξη και τη μελέτη του τρόπου ζωής των ορεινών κοινοτήτων της Κρήτης. Σκοπός ήταν να βρεθούν οι τρόποι μέσα από τους οποίους οι κάτοικοί τους δεν θα αισθανθούν απομονωμένοι, θα συνειδητοποιήσουν το τεράστιο βάρος της γνώσης που φέρουν από τους παππούδες τους, θα επιμορφωθούν σχετικά με το πώς μπορεί αυτή η γνώση να τους είναι χρήσιμη στη σημερινή οικονομία.

Μία από τις πιο σπουδαίες πρωτοβουλίες του Πανεπιστημίου των Ορέων είναι η Αποστολή «Πηνελόπη Gandhi». Με ψυχή τη Βαρβάρα Τερζάκη – Παλλήκαρη, οι εθελοντές της ταξίδεψαν σε όλα τα χωριά της Κρήτης συλλέγοντας υλικό σχετικό με την υφαντική –εργαλεία, υφάσματα, τεχνικές, ξόμπλια και μοτίβα– σε μια περίοδο όπου αυτή η πανάρχαια απασχόληση κινδύνευε να χαθεί. Φωτογράφισαν, μαγνητοσκόπησαν, γνώρισαν τους ανθρώπους και τις μεθόδους. Ξαναέβαλαν υφάντρες σε εργαστήρια, τις έβαλαν ακόμα και μέσα στα μουσεία –όπως στο Μουσείο Μπενάκη της Αθήνας πριν από μερικά χρόνια– για να μας δείξουν τα μικρά θαύματα που κάνουν με τα χέρια τους. Το κυριότερο είναι ότι συμπεριέλαβαν την υφαντική στα σχολεία της δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης ως δραστηριότητα επιλογής. Να το πούμε με λίγα λόγια: δόθηκε αξία στο νήμα που μας δένει με το παρελθόν, στο νήμα που μας δένει με τη φύση, στους σπόρους, στα σπαρτά, στον αργαλειό.

Πριν από μερικές ημέρες, στις 21 Ιουνίου, ημέρα του θερινού ηλιοστασίου, η Αποστολή «Πηνελόπη Ghandhi» με το Πανεπιστήμιο των Ορέων αναβίωσαν την ιερή μινωική τελετή της συγκομιδής του λιναριού, το οποίο είχαν σπείρει στους τέσσερις νομούς. Η εκδήλωση έγινε στην Κράνα Μυλοποτάμου, στο Ρέθυμνο, και η στήλη αναδημοσιεύει σήμερα φωτογραφίες της. Πήρε μέρος η ομάδα των υφαντριών μαζί με φοιτητές και καθηγητές από το Emmanuel College, από τη Βοστώνη των ΗΠΑ, τα ΤEI Κρήτης και το Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας Ηρακλείου. Το λινάρι στο παρελθόν ήταν ανταλλακτικό είδος, σαν νόμισμα, άρα έπρεπε να προστατευθεί και να κρατηθεί μέσα σε ένα κλειστό, ελέγξιμο σύστημα οικονομικής ανταλλαγής. Για τον λόγο αυτό, αναφέρεται σωρηδόν στις πινακίδες της Γραμμικής Β, με εικονογράμματα, στη Μινωική Κρήτη. Στην Hπειρο επί Τουρκοκρατίας, το λινάρι φορολογήθηκε πρώτη φορά, ενώ λέγεται ότι αποτέλεσε μία από τις τρεις αιτίες του Πελοποννησιακού Πολέμου. Αυτή την καλλιέργεια, λοιπόν, αναπτυγμένη στον τόπο μας έως τα τέλη του 19ου αιώνα, που ήταν σχεδόν πάντα ιερή, γυναικεία και συλλογική, επανέφεραν από τη λήθη η «Πηνελόπη Ghandhi» και το Πανεπιστήμιο των Ορέων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή