Μία ακόμη φορά φθάσαμε στο σημείο να θρηνούμε θύματα από μια φυσική καταστροφή. Δεκάδες άνθρωποι έχασαν στις πυρκαγιές της Ανατολικής και Δυτικής Αττικής τη ζωή τους και πολλοί περισσότεροι τραυματίστηκαν, εκατοντάδες σπίτια και αυτοκίνητα καταστράφηκαν, πολλοί από μας είδαμε φίλους μας να αγωνιούν και να ζητούν πληροφορίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μη γνωρίζοντας αν οι δικοί τους άνθρωποι είναι ζωντανοί και καλά. Μία ακόμη φορά τα ζήσαμε όλα αυτά, θεατές στην ίδια τραγωδία που επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά με ανατριχιαστική περιοδικότητα στη χώρα μας.
Οι αμέσως επόμενες μέρες είναι μέρες επούλωσης και ανασύνταξης. Οσοι μπορούμε, είναι σημαντικό να βοηθήσουμε με κάθε χρήσιμο τρόπο: δίνοντας αίμα, προσφέροντας είδη πρώτης ανάγκης, ανοίγοντας αν χρειαστεί ακόμη και τα σπίτια μας για να φιλοξενήσουμε συμπολίτες μας που μέσα σε μια βραδιά έμειναν άστεγοι.
Αμέσως μετά, όμως, πρέπει να έρθει ο καταλογισμός των ευθυνών, η αποτίμηση των σφαλμάτων που πιθανότατα έγιναν τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, η εξαγωγή συμπερασμάτων και η ενσωμάτωσή τους στον προγραμματισμό αντιμετώπισης παρόμοιων κρίσιμων γεγονότων. Αλίμονο, δεν είναι η πρώτη φορά που καίγεται η Αττική, ούτε η πρώτη φορά που έχουμε νεκρούς από τέτοιες πυρκαγιές. Ας πάρουμε επιτέλους ένα δίδαγμα απ’ αυτή την ιστορία.
Η προστασία της ζωής, της ελευθερίας και της περιουσίας των πολιτών είναι ο θεμελιώδης λόγος που υπάρχουν τα κράτη – ο σκληρός πυρήνας της ύπαρξής τους. Σχεδόν όλοι, ανεξάρτητα από ιδεολογική τοποθέτηση, συμφωνούμε πως οι υπόλοιπες κρατικές λειτουργίες έρχονται μετά, μόνο αφού έχουν διασφαλιστεί οι πρώτες.
Πριν από λίγες μέρες, το ΚΕΦίΜ παρουσίασε τη φετινή μελέτη για την Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας, που το 2018 έπεσε στις 18 Ιουλίου. Ο μέσος πολίτης με άλλα λόγια δουλεύει 198 από τις 365 μέρες του έτους αποκλειστικά και μόνο για να καλύπτει μέσω της φορολογίας τις ανάγκες του κράτους, καθώς και για να καταβάλλει εισφορές.
Στο κείμενο της μελέτης αυτής επιλέξαμε συνειδητά να προσθέσουμε ένα ακόμη, κατά τη γνώμη μας, εξαιρετικά χρήσιμο στοιχείο. Ενώ η φορολογική επιβάρυνση των Ελλήνων είναι αντίστοιχη με αυτή των Γερμανών και μεγαλύτερη από αυτή των Σουηδών, των Φινλανδών και των Ιταλών, η ικανοποίηση από τις κρατικά παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας και παιδείας καθώς και από τη Δικαιοσύνη είναι στην Ελλάδα από τις χαμηλότερες μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ. Κι αυτό γιατί το ελληνικό κράτος έχει επί δεκαετίες δομηθεί όχι στη λογική του παραγόμενου αποτελέσματος, αλλά σε μεγάλο βαθμό ως μέσο παροχής θέσεων απασχόλησης, αναδιανομής και πολιτικής πατρωνίας. Πληρώνουμε δηλαδή υπερβολικά πολλά και παίρνουμε ως αντάλλαγμα υπερβολικά λίγα, ακόμη και στα απολύτως στοιχειώδη.
Οι Ελληνες μπορούμε να διαφωνούμε ατέρμονα για το επιθυμητό μέγεθος του κράτους. Στο σημείο όμως που φθάσαμε, ας ξεκινήσουμε τουλάχιστον από αυτά για τα οποία οι περισσότεροι συμφωνούμε – από την προστασία της ζωής, της ελευθερίας και της περιουσίας. Εφόσον, απ’ ό,τι φαίνεται, χρειάζεται να ξεκινήσουμε από τα αυτονόητα, ας το κάνουμε.
Είναι, αν μη τι άλλο, χρέος μας απέναντι στους συνανθρώπους μας που έχασαν άδικα τη ζωή τους τόσο σ’ αυτή όσο και στις προηγούμενες φυσικές καταστροφές.
* Ο κ. Αλέξανδρος Σκούρας είναι πρόεδρος του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών «Μάρκος Δραγούμης».