Η λαμπρότητα και ιερότητα των ημερών εορτασμού της Παναγίας στην Τήνο –εμβληματική εκκλησία για τους ορθοδόξους στα πέρατα του κόσμου– δεν πρόκειται να σκιαστεί από τις… μισές ευχές που (ίσως) ανταλλάξουν οι άνθρωποι του Πανελλήνιου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου (ΠΙΙΕΤ). Η διοικούσα επιτροπή του είναι διχασμένη, και αυτός ο διχασμός έφτασε μέχρι το ΣτΕ. Το κουβάρι των εξελίξεων, ωστόσο, μπορεί να αποτυπωθεί στα εξής κομβικά γεγονότα:
• Ο νυν υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, στις 26/2/2018 και παρά τις έντονες αντιδράσεις του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου, έκανε δεκτή βουλευτική τροπολογία (εντάχθηκε στον νόμο 4521/2018) και ανέτρεψε τις δύο νομοθετικές ρυθμίσεις του 2014. Βάσει αυτών, ο ex officio πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής, μητροπολίτης Σύρου και Τήνου, απέκτησε δικαίωμα ψήφου στην εκλογή για τις δύο θέσεις αντιπροέδρου και γραμματέα στο ΠΙΙΕΤ. Επίσης, η ρύθμιση του κ. Γαβρόγλου προέβλεψε τη λήξη της θητείας της διοικούσας επιτροπής και προκήρυξη νέων εκλογών.
• Με απόφαση του συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, προκηρύχθηκαν εκλογές (πραγματοποιήθηκαν τις 22 Ιουλίου) μόλις επτά μήνες μετά τις προηγούμενες, για την ανάδειξη νέας 9μελούς διοικούσας επιτροπής στο Ιδρυμα και την ανάδειξη πέντε αναπληρωματικών μελών της.
• Κατά της απόφασης του συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου κατετέθη προσφυγή στο ΣτΕ από τον μητροπολίτη Σύρου και Τήνου Δωρόθεο Β΄ και άλλα τρία μέλη της διοικούσας. Οι προσφεύγοντες υποστήριξαν ότι η πρόωρη κατάργησή τους είναι αντίθετη στο Σύνταγμα και στη νομοθεσία.
• Το ανώτατο δικαστήριο αποφάσισε, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, η σημερινή διοικούσα επιτροπή να συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά της έως 30 Οκτωβρίου 2018 όταν θα αναλάβει καθήκοντα η νέα, η οποία αναδείχθηκε από τις εκλογές στις 22 Ιουλίου.
Μιλώντας στην «Κ» ο μητροπολίτης Σύρου Δωρόθεος Β΄ θεωρεί ότι το ΣτΕ δικαίωσε τα επιχειρήματά του, καθώς «η νυν διοικούσα επιτροπή συνεχίζει απρόσκοπτα το θρησκευτικό, φιλανθρωπικό και κοινωφελές έργο της». Βεβαίως, την αντίθετη θέση διατυπώνει η πλευρά του Δήμου Τήνου.
Ολα αυτά ερμηνεύονται και πολιτικά… Καθώς στη δημόσια σφαίρα έχει τεθεί η πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να ανοίξει το ζήτημα διαχωρισμού Κράτους -Εκκλησίας, η πρώτη σκέψη είναι εάν ο… καβγάς γίνεται για το παγκάρι της Παναγίας. «Οχι» απαντά στην «Κ» εκκλησιαστική πηγή. Τα έσοδα του Ιδρύματος από τις προσφορές των προσκυνητών αξιοποιούνται με ξεκάθαρο τρόπο. Ενδεικτικά, το 10% των ακαθαρίστων εσόδων του αποδίδεται στον Δήμο Τήνου, το 3% στο Ιδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, που διοργανώνει ποικίλες πολιτιστικές και συνεδριακές εκδηλώσεις, διατηρεί Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών και μόνιμη έκθεση έργων του Γιαννούλη Χαλεπά, συντηρεί εξ ολοκλήρου το Γηροκομείο Τήνου και επιχορηγεί σημαντικά τη Σχολή Καλών Τεχνών Πανόρμου, ενώ προσφέρει το 2% στη Μητρόπολη Σύρου. Ωστόσο, κυβερνητικό στέλεχος θεωρεί ότι στο πλαίσιο της διοίκησης του ΠΙΙΕΤ μπορεί να γίνουν προσλήψεις συμβασιούχων, εποχικού προσωπικού κ.λπ., συνθήκη που αφήνει παράθυρα μικροπολιτικής διαχείρισης της εξουσίας του ΠΙΙΕΤ. Αλλά όλοι συγκλίνουν ότι στην περίπτωση αυτή ισχύει ο κανόνας περί μίσους για το χρήμα, αλλά όχι και για τη δόξα.
«Ολους όσοι κόπτονται για το Ιδρυμα, η Παναγία δεν γνωρίζει ούτε το κερί τους», λέει ο κ. Δωρόθεος. «Αυτοί επιθυμούν να έχουν λόγο στα του Ιδρύματος. Να θυμίσω ότι το Ιδρυμα διοικείται υπό την εποπτεία του κράτους, διά του υπ. Παιδείας, οι δε κατ’ έτος απολογισμοί του τυπώνονται σε χιλιάδες αντίτυπα, που διανέμονται στους προσκυνητές. Ωστόσο, τώρα η πολιτεία επιλέγει να αποδώσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση τα έσοδα ενός εκκλησιαστικού ιδρύματος. Πρόκειται δυστυχώς για μία προτεσταντική νοοτροπία για τη λειτουργία του Ιδρύματος», λέει, και απευθυνόμενος προς τους πιστούς τονίζει με νόημα: «Ο μητροπολίτης μνημονεύεται στις λειτουργίες του ναού…».