Καμένη γη. Μια έκφραση που αποκτά το πλήρες νόημά της περιδιαβάζοντας στον έρημο τόπο που πριν από τρεις βδομάδες ήταν για κατοίκους και παραθεριστές «ο παράδεισος». Μάτι, Κόκκινο Λιμανάκι, Αργυρά Ακτή, Ζούγκλα, το χώμα μαύρο από τη στάχτη, μαύροι οι κορμοί των δέντρων, μαύρα πολλά σπίτια, καταχνιά στους ελάχιστους ανθρώπους που κυκλοφορούν, ενώ ο αέρας μυρίζει ακόμα καμένο, η ατμόσφαιρα είναι επιβαρυμένη και το κεφάλι γίνεται «βαρύ», παρά τη μάσκα που είναι απαραίτητη. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, οι πυρόπληκτοι προσπαθούν να ανασυγκροτήσουν τη ζωή τους.
«Δεν είναι εύκολο να ξεκινήσεις ξανά, όταν μέσα σε μία ώρα έχασες το σπίτι σου. Πολύ περισσότερο για όσους έχασαν δικούς τους ανθρώπους», λέει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Αλιπραντής, που κατοικούσε στο Μάτι και το σπίτι του καταστράφηκε ολοσχερώς. Ο ίδιος διασώθηκε από τις φλόγες μέσω θαλάσσης, αφού βρήκε μια δίοδο μέσα από τους φράκτες που έκλειναν το πέρασμα στην παραλία. Το πρόβλημα στέγης το έλυσε μέσω φιλοξενίας, αλλά τα προβλήματα είναι πολλά. «Μέρες ολόκληρες προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τα γραφειοκρατικά εμπόδια. Για παράδειγμα, η ΔΕΗ ζητεί να καταθέσω αίτημα διακοπής της σύνδεσης, η οποία βεβαίως έχει διακοπεί στην πράξη και μου ζητάει να πάω στο Κορωπί! Ο ΟΤΕ θα μεταφέρει τη γραμμή στις 23 Αυγούστου, ένα μήνα μετά. Ενώ από το υπουργείο Περιβάλλοντος μου είπαν πως δεν βρίσκουν το Ε9 μου, το οποίο βεβαίως έχει κανονικά κατατεθεί και μου ζήτησαν να το στείλω με… φαξ»! Κωμικοτραγικές καταστάσεις, ειδικά όταν το περιεχόμενο του Ε9 έχει καεί…
Το ρολόι μοιάζει να έχει σταματήσει στο απόγευμα της 23ης Ιουλίου. Ελάχιστες εργασίες έχουν ξεκινήσει. «Ο Δήμος Μαραθώνα είναι εξαφανισμένος. Πώς θα καθαριστούν τα σπίτια; Πώς θα μετακινηθούν τα καμένα; Είναι βαριά και συχνά επικίνδυνα πράγματα. Δεν μπορεί ο κάθε πολίτης να αντιμετωπίσει το πρόβλημα μόνος του», λέει ο κ. Αλιπραντής.
«Η υλοτόμηση μέσα στους οικισμούς έχει αποδειχθεί δύσκολο έργο, καθώς τα καμένα δέντρα βρίσκονται πίσω από σπίτια, μέσα σε αυλές, δεν είναι εύκολη η πρόσβαση», λέει στην «Κ» ο κ. Βαγγέλης Μπουρνούς, δήμαρχος Ραφήνας. «Ακόμα και για τους έμπειρους συνεταιρισμούς υλοτόμων είναι ένα έργο πρωτόγνωρο και πολύπλοκο, που προχωρά πιο αργά απ’ ό,τι υπολογίζαμε. Το πλάνο είναι να έχει ολοκληρωθεί ο καθαρισμός των καμένων δέντρων μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, από 20 Αυγούστου θα εργάζονται στον χώρο 100 άτομα για υλοτόμηση», συμπληρώνει. Κρίσιμο πρόβλημα είναι πως ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει τα εξειδικευμένα συνεργεία για την απομάκρυνση των κατασκευών από αμίαντο (π.χ. στέγες ελενίτ), με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος για λανθασμένη προσπάθεια απομάκρυνσης· οι ίνες αμιάντου, έπειτα από θραύση του, είναι καρκινογόνες.
Πάνω από 500-600 κτίρια μόνο στην περιοχή του Δήμου Ραφήνας έχουν βγει κόκκινα ή κίτρινα από τα κλιμάκια του υπουργείου Υποδομών, που κυκλοφορούν στα καμένα με τα χαρακτηριστικά φωσφοριζέ γιλέκα και τις μάσκες. Εντύπωση μας προκάλεσε, πάντως, πως εμφανώς κατεστραμμένα σπίτια «χρωματίστηκαν» κίτρινα αντί για κόκκινα.
Εξασφάλιση σίτισης
Οι πυρόπληκτοι είναι συχνά με μια αίτηση στο ένα χέρι και με μία τσάντα με φαγητό στο άλλο. Η εξασφάλιση της σίτισης είναι κρίσιμο στοίχημα, καθώς πολλά νοικοκυριά δεν μπορούν να μαγειρέψουν σπίτι τους, είτε γιατί καταστράφηκε η οικοσκευή είτε γιατί δεν έχουν ρεύμα. Από το δημαρχείο Ραφήνας περίπου 700 άτομα λαμβάνουν μεσημεριανό και βραδινό καθημερινά, ενώ και στην Αργυρά Ακτή πραγματοποιεί διανομή συσσιτίου ο στρατός.
Εξω από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ραφήνας έχουν στήσει το περίπτερό τους οι Γιατροί του Κόσμου, ενώ μία ακόμα ομάδα τους εργάζεται στο Κέντρο Υγείας Ραφήνας. «Εξετάζουμε περίπου 20 άτομα την ημέρα, ενώ παρέχουμε υποστήριξη σε πολύ περισσότερους», λέει στην «Κ» ο κ. Νικήτας Κανάκης, ενώ βλέπουμε πολίτες να ζητούν υπηρεσίες από το προσωπικό των ΓτΚ. «Επισκεπτόμαστε και μερικούς ασθενείς στα σπίτια τους, συνήθως ηλικιωμένους. Υπάρχουν περιπτώσεις τραυματισμών από εγκαύματα, χρόνιες ασθένειες, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται περιπτώσεις βήχα και δύσπνοιας, αλλά κυριαρχούν οι ανάγκες ψυχολογικής υποστήριξης», συμπληρώνει ο κ. Κανάκης.
Αιτήσεις για επίδομα
Οι αιτήσεις για την έκτακτη βοήθεια πυροπλήκτων έφτασαν τις 3.667, ενώ ήδη 863 νοικοκυριά και 31 επιχειρήσεις έλαβαν το επίδομα 5.000 και 8.000 ευρώ αντιστοίχως. Προβλέπεται πως σε κάθε νοικοκυριό θα δοθεί επίδομα αποζημίωσης οικοσκευής (ύψους 5.866 ευρώ), καθώς και 586 ευρώ για τις άμεσες ανάγκες. Επίσης, ανακοινώθηκε και επίδομα τηλεπικοινωνιών ύψους 1.200 ευρώ.
«Το μεγάλο πρόβλημα για όσους κατοικούσαμε στις περιοχές που κάηκαν είναι εάν και πώς θα ξαναγυρίσουμε εκεί. Πέρα από το ψυχολογικό βάρος, δεν μπορούν οι γειτονιές αυτές να ξαναχτιστούν όπως ήταν. Τι θα γίνει με τις αυθαιρεσίες; Κάποιοι αντί για λυόμενο 50 τ.μ. έχτισαν βίλες 150 τ.μ. Και συνήθως αυτές δεν κάηκαν, καθώς ήταν οχυρωμένες», σημειώνει η κ. Ελευθερία Κ., κάτοικος στο Μάτι. «Το πιο ελπιδοφόρο αυτών των ημερών ήταν το κύμα γνήσιας αλληλεγγύης που ξεπήδησε. Ισως έτσι βρούμε έναν άλλο δρόμο», δίνει μια νότα αισιοδοξίας ο κ. Αλιπραντής.