Η νέα δικαστική χρονιά, που ξεκινάει σε λίγες ημέρες, φαίνεται πως θα καθοριστεί πρωτίστως από την προεκλογική περίοδο, καθώς η Δικαιοσύνη, εκούσα άκουσα, θα κληθεί να διαχειριστεί υποθέσεις με εμφανές πολιτικό πρόσημο, οι οποίες και θα αποτελέσουν θέματα αιχμής στην πολιτική αντιπαράθεση και στην ένταση που πάντα επικρατεί ενόψει των εκλογών. Δικαστικοί παράγοντες με εμπειρία ετών εκφράζουν ήδη προβληματισμούς και διατυπώνουν την ανησυχία τους για το κλίμα όξυνσης και σκληρών αντιπαραθέσεων, το οποίο θα μεταφερθεί στη Δικαιοσύνη, για υποθέσεις που αποτελούν κρίσιμα εργαλεία στη φαρέτρα της κυβέρνησης, που έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον της από την πρώτη στιγμή σε θέματα διαφθοράς και διαπλοκής.
Η αναφορά άλλωστε του ίδιου του πρωθυπουργού από την Ιθάκη σε θέματα διαφθοράς και διαπλοκής, όταν μίλησε με αφορμή τη λήξη των προγραμμάτων στήριξης της ελληνικής οικονομίας, αλλά και η ύπαρξη ανοικτών φακέλων σε σειρά υποθέσεων όπου ελέγχονται καταχρήσεις δημοσίου χρήματος, μεγάλες συμβάσεις κ.λπ., παραπέμπουν σε ένα καυτό δικαστικό χειμώνα, με γερή πρόγευση μέσα στο φθινόπωρο, καθώς απολογείται στο τέλος του μήνα ο πρώην υπουργός Γιάννος Παπαντωνίου.
Σκληρή αντιπαράθεση
Το γεγονός ότι στην πολιτική αντιπαράθεση θα κυριαρχήσουν υποθέσεις σκανδάλων και διασπάθισης δημοσίου χρήματος εισάγει τη Δικαιοσύνη εκ των πραγμάτων στο πεδίο της πολιτικής, όπου οι αντιπαλότητες σε προεκλογικές περιόδους είναι σκληρές και πολλές φορές εκδηλώνονται με ασύμμετρο τρόπο. Η ρευστότητα της προεκλογικής περιόδου, που δημιουργεί, όπως είναι φυσικό, νέο τοπίο και μέσα στο δικαστικό σώμα, καθιστά την κατάσταση, όπως επισημαίνουν γνώστες των δικαστικών εξελίξεων, απρόβλεπτη και σε κάθε περίπτωση αρκετά σύνθετη.
Ολες οι πληροφορίες πάντως κατατείνουν στο ότι ένα από τα θέματα που θα κυριαρχήσουν κατά τη μακρά προεκλογική περίοδο θα είναι η ανοικτή έρευνα για την υπόθεση της Novartis, στην οποία η κυβέρνηση έχει επενδύσει πολλά, αλλά, μέχρι τώρα τουλάχιστον, οι προσδοκίες της δεν φαίνεται να έχουν δικαιωθεί.
Η δικογραφία που έφθασε στη Βουλή για δέκα πολιτικούς και ό,τι ακολούθησε, καθώς δεν θεωρήθηκαν τα στοιχεία ικανοποιητικά και επαρκή, ούτε είχαν στήριξη σε αδιάσειστα δεδομένα –οι καταθέσεις μόνον τριών προστατευόμενων μαρτύρων συνέθεταν το σκηνικό των κατηγοριών–, είχαν ως αποτέλεσμα να επιστρέψει η υπόθεση στη Δικαιοσύνη και στα χέρια της Εισαγγελίας Διαφθοράς.
Ομως το γεγονός ότι η έρευνα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και δεκάδες αιτήματα δικαστικής συνδρομής για άνοιγμα λογαριασμών έχουν υποβληθεί, ενδέχεται ανά πάσα στιγμή να δρομολογηθούν εξελίξεις, έτσι ώστε η υπόθεση Novartis να θεωρείται από πολλούς υπόθεση αιχμής στην προεκλογική περίοδο.
Βεβαίως, μετά τα όσα έως τώρα έχουν γίνει με τις καταθέσεις των ανώνυμων μαρτύρων και την έλλειψη αδιάσειστων στοιχείων, που προκάλεσαν εντονότατες αντιδράσεις από τους θιγόμενους πολιτικούς και την αξιωματική αντιπολίτευση, οι δικαστικές αρχές εμφανίζονται επιφυλακτικές και επιζητούν την ανεύρεση στοιχείων που θα στηρίζονται σε δεδομένα για να προχωρήσουν σε κινήσεις σε ό,τι αφορά την εμπλοκή πολιτικών στη συγκεκριμένη υπόθεση αλλά και σε άλλες.
Στην προκειμένη περίπτωση, φαίνεται ότι ισχύει η λαϊκή ρήση «όποιος καεί στον χυλό φυσάει και το γιαούρτι», για αυτό και η έρευνα για τη Novartis «κινείται μεν, αλλά με άλλες προϋποθέσεις».
Πάντως, δημοσιεύματα μερίδας του Τύπου, που προεξοφλούν διώξεις πολιτικών και σημαντικά ευρήματα εις βάρος τους, δεν επιβεβαιώνονται σε αυτό το στάδιο από δικαστικές πηγές, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται η ανεύρεση επιβαρυντικών στοιχείων από ανοίγματα λογαριασμών, για τους οποίους ήδη η εισαγγελική έρευνα έχει προχωρήσει σε αιτήματα και στις απαραίτητες κινήσεις.
Πέραν όμως της υπόθεσης Novartis, δεκάδες ακόμα υποθέσεις και εισαγγελικές έρευνες θα τροφοδοτήσουν την πολιτική αντιπαράθεση με προεξάρχουσα την έρευνα για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι αλλά και εκείνη που αφορά τις πλημμύρες στη Μάνδρα Αττικής και βρίσκεται προς το τέλος της. Η διερεύνηση σειράς παραλείψεων και στις δύο αυτές τραγωδίες από πλευράς αρμοδίων παραγόντων και οι αιτιάσεις που προβάλλουν συγγενείς θυμάτων, επιζώντες των βιβλικών καταστροφών αλλά και σύσσωμη η αντιπολίτευση, για ευθύνες που διόγκωσαν τα τραγικά αποτελέσματα καταστροφών, φέρνουν και τις δύο αυτές έρευνες στο επίκεντρο του πολιτικού ενδιαφέροντος.
Στη Βουλή η δικογραφία
Μάλιστα, το γεγονός ότι για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι η τραγική μητέρα Βαρβάρα Φύτρου, που έχασε τα παιδιά και τον σύζυγό της, έχει στραφεί ευθέως και κατά δύο τότε υπουργών, των Πάνου Σκουρλέτη και Νίκου Τόσκα, έχει οδηγήσει τη σχετική δικογραφία στη Βουλή και ενδέχεται να προκαλέσει αιτήματα από πλευράς αντιπολίτευσης και για κοινοβουλευτική διερεύνηση της υπόθεσης σε ό,τι αφορά ευθύνες και κυβερνητικών παραγόντων.
Ομως η απόδοση ευθυνών, αν προκύψουν από τη συνεχιζόμενη εισαγγελική έρευνα για την καταστροφή στο Μάτι και την εκατόμβη των νεκρών, στην περιφερειάρχη Ρένα Δούρου ή σε ηγετικά στελέχη του κρατικού μηχανισμού, όπως ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας και οι επικεφαλής Πυροσβεστικής και ΕΛ.ΑΣ., είναι βέβαιο πως θα προσδώσει ευθέως πολιτικά χαρακτηριστικά στην υπόθεση και θα πυροδοτήσει οξείες πολιτικές αντιπαραθέσεις. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με την έρευνα για τις φονικές πλημμύρες στη Μάνδρα, όπου επίσης διερευνώνται ευθύνες της κ. Δούρου, δημάρχων της περιοχής και στελεχών του κρατικού μηχανισμού, έρευνα που τείνει να ολοκληρωθέι και προς το τέλος Σεπτεμβρίου αναμένεται, εκτός απροόπτου, να ασκηθούν ποινικές διώξεις.
Θερμός χειμώνας στα δικαστήρια
Οι φάκελοι που ήδη είναι ανοικτοί στη Δικαιοσύνη δεν εξαντλούνται μόνο στις γνωστές υποθέσεις που αναφέρονται στις διπλανές στήλες, καθώς δεκάδες είναι οι δικογραφίες για μεγάλες συμβάσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων στις αρχές του 2000, για άλλες συμβάσεις του Δημοσίου, για το ΚΕΕΛΠΝΟ και τις χρηματοδοτήσεις του, για το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος για την Τράπεζα Πειραιώς κ.λπ.
Την ίδια ώρα, εκτιμάται ότι πολλοί άλλοι φάκελοι θα ανοίξουν από καταγγελίες προς τις δικαστικές αρχές για πεπραγμένα προηγούμενων κυβερνήσεων αλλά και της παρούσης, καθώς και η αξιωματική αντιπολίτευση φαίνεται ότι σκοπεύει να απαντήσει με καταγγελίες στις καταγγελίες της κυβέρνησης που παραπέμπουν σε διαφθορά στα χρόνια της ευημερίας ή και κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Πέραν όμως από αυτές τις έρευνες της Δικαιοσύνης, υποθέσεις που ήδη εκκρεμούν, όπως εκείνη με τον τέως επικεφαλής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής Ανδρέα Γεωργίου, συνεχίζουν να απασχολούν τις δικαστικές αρχές, προκαλώντας το έντονο ενδιαφέρον Ευρωπαίων εταίρων αλλά και ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης, που φθάνουν να μιλούν για ρήγματα στο κράτος δικαίου στη χώρα μας και για ποινικοποίηση ενεργειών που πλήττουν την ανεξαρτησία των Αρχών.
Μέσα σε αυτό το τεταμένο κλίμα των προεκλογικών εντάσεων και οξύτατων πολιτικών αντιπαραθέσεων, η συντριπτική πλειονότητα των δικαστικών και των εισαγγελέων προσδοκά να επικρατήσουν συνθήκες τέτοιες που να επιτρέψουν στη Δικαιοσύνη να χειριστεί με νηφαλιότητα υποθέσεις με πολιτικό πρόσημο, προκειμένου να εξασφαλιστούν η νομιμότητα και η ισότητα ευκαιριών κατά τη μακρά προεκλογική περίοδο και βεβαίως να διαφυλαχθεί η αξιοπιστία της Δικαιοσύνης.