Η Ορθόδοξη Εκκλησία –όπως τη συναποτελούν τα Πατριαρχεία και οι Αυτοκέφαλες Εκκλησίες της– επιχειρεί να μετρήσει το μέγεθος και τις πιθανές απολήξεις της έντασης, που εκδηλώθηκε μετά την απόφαση της Ρωσικής Εκκλησίας να σταματήσει ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος να μνημονεύει κατά τη θεία λειτουργία τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο και να συλλειτουργεί μαζί του. Ο λόγος είναι η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να ξεκινήσει τις διαδικασίες παραχώρησης του αυτοκεφάλου στην Ουκρανική Εκκλησία· απόφαση στην οποία αντιδρά η Μόσχα. Μάλιστα, χθες, οι δύο έξαρχοι του Οικουμενικού Πατριαρχείου που έχουν αναλάβει να προετοιμάσουν την παραχώρηση του αυτοκέφαλου συναντήθηκαν με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο. Μία κίνηση που ερμηνεύεται ως μήνυμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου ότι δεν κάνει πίσω.
Η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου θα συνεδριάσει στις 9 με 11 Οκτωβρίου, για να συζητήσει τα επόμενά της βήματα μετά την απόφαση του Πατριαρχείου Μόσχας. Εκκλησιαστικές πηγές ανέφεραν, χθες στην «Κ» ότι έως τότε δεν είναι εύκολο να εκδοθεί ο Τόμος Αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Εκκλησίας. Αυτό το χρονικό διάστημα θα επιχειρηθεί να διαγνωστούν οι προθέσεις των εμπλεκόμενων εκκλησιαστικών πλευρών, χωρίς να λείψει και το πολιτικό-διπλωματικό παρασκήνιο. Η Ουκρανία, άλλωστε, είναι πεδίο όχι μόνο θρησκευτικής αλλά και γεωπολιτικής διαμάχης. Καθώς θεωρείται ότι το αντικείμενο της κόντρας δεν σχετίζεται με δογματικά ζητήματα, δεν κρίνεται πιθανό ένα σχίσμα μεταξύ των Εκκλησιών. Αλλωστε και το 1993-1996, όταν είχε κατατεθεί αίτημα από την Εσθονική Εκκλησία για την αυτονόμησή της από το Πατριαρχείο Μόσχας, το οποίο έγινε δεκτό από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και πάλι η Μόσχα έπαψε να μνημονεύει τον Οικουμενικό Πατριάρχη αλλά για τρεις μήνες.