Για τις ριζικές αλλαγές στην οικονομία και την κοινωνία που θα επιφέρει η «βιομηχανική επανάσταση» των νέων τεχνολογιών, και την ανάγκη η Ελλάδα να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, μίλησε στην «Κ» o Αμίρ Ράπαπορτ, ιδρυτής της Cybertech, της εταιρείας που διοργανώνει το μεγαλύτερο συνέδριο ψηφιακών τεχνολογιών στον κόσμο εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών. «Ο κυβερνοχώρος είναι απειλή, αλλά είναι και μία πολύ μεγάλη ευκαιρία – για χώρες, επιχειρήσεις και ιδιώτες», εξηγεί ο κ. Ράπαπορτ, που βρέθηκε χθες στην Αθήνα. «Εχω την εντύπωση ότι στην Ελλάδα δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτή ούτε η απειλή ούτε η ευκαιρία».
Η κυβερνοεπανάσταση, εξηγεί, είναι το προϊόν της «τεράστιας αύξησης της υπολογιστικής ισχύος και της ραγδαίας εξάπλωσης της συνδεσιμότητας» και «θα αλλάξει τα πάντα στη ζωή μας». Κλάδοι όπως η υγεία, οι τράπεζες, οι μεταφορές, τονίζει, βρίσκονται στα πρόθυρα μεγάλων ανατροπών – και οι πιο έξυπνοι από τους σημερινούς παίκτες μελετούν τρόπους να ενσωματώσουν τις νέες τεχνολογίες για να μη συντριβούν από αυτές.
Το πρώτο συνέδριο Cybertech έλαβε χώρα τον Ιανουάριο του 2014 στο Τελ Αβίβ. «Ημαστε τυχεροί – το ξεκινήσαμε τη σωστή στιγμή, στο σωστό μέρος. Ηταν η εποχή που είχε αρχίσει ο κόσμος να συνειδητοποιεί τις προοπτικές του κυβερνοχώρου, και το Ισραήλ ήταν ήδη πολύ σημαντικός παίκτης στον χώρο αυτό», σημειώνει ο κ. Ράπαπορτ. Συγκεκριμένα, στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, όπως αναφέρει, ισραηλινές εταιρείες έφτασαν να απορροφούν το 20% των συνολικών ετήσιων επενδύσεων διεθνώς.
Ο πρωταγωνιστικός ρόλος του Ισραήλ στην τεχνολογία του κυβερνοχώρου ήταν λιγότερο οικονομική επιλογή και περισσότερο γεωστρατηγική ανάγκη, σύμφωνα με τον κ. Ράπαπορτ, που ήταν παλαιότερα στρατιωτικός ανταποκριτής και σήμερα είναι ερευνητής στο Begin-Sadat Strategic Studies Center. «Το 2004, όταν ιδρύθηκε η αρχή προστασίας του κυβερνοχώρου, υπαγόταν στη Shin Bet [την υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ]. Η μεγάλη αλλαγή έγινε το 2010, επί πρωθυπουργίας Νετανιάχου, ο οποίος έθεσε ως στόχο το Ισραήλ να γίνει μία από τις κορυφαίες πέντε χώρες στον κόσμο στις τεχνολογίες του κυβερνοχώρου. Την 1/1/2012 ξεκίνησε να λειτουργεί το Εθνικό Γραφείο για τον Κυβερνοχώρο, που υπάγεται απευθείας στο γραφείο του πρωθυπουργού, με αποστολή την άμυνα της χώρας αλλά και την ενίσχυση της ηγετικής της θέσης στις τεχνολογίες του κυβερνοχώρου. Ο επικεφαλής του Γραφείου διορίζεται από τον πρωθυπουργό, αλλά έχει σταθερή θητεία και δεν προβλέπεται να αλλάξει σε περίπτωση αλλαγής της κυβέρνησης».
Η προσήλωση αυτή δεν περιορίζεται στα υψηλά κλιμάκια της κυβέρνησης, σημειώνει ο κ. Ράπαπορτ. «Είναι σύνηθες στο Ισραήλ να βλέπεις παιδιά δημοτικού να μαθαίνουν για τον κυβερνοχώρο – προγραμματισμό, και όχι μόνο», εξηγεί. Το «κλειδί» για την ευρωστία του οικοσυστήματος, αναφέρει, είναι η πολύ στενή επαφή μεταξύ του τομέα άμυνας, των πανεπιστημίων και των επιχειρήσεων. Το τρίγωνο ενεργοποιείται με το τέλος του σχολείου: «Οι ελίτ μονάδες των ενόπλων δυνάμεων που ασχολούνται με την τεχνολογία έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν κάθε χρόνο τους πιο ιδιοφυείς τελειόφοιτους του λυκείου για την περίοδο της στρατιωτικής θητείας. Τα άτομα αυτά απολύονται από τον στρατό έχοντας εξοικειωθεί με τις πιο προηγμένες τεχνολογίες, και έχοντας δημιουργήσει ήδη τις πρώτες τους startups».
Tο επόμενο άλμα
Οπως τονίζει επανειλημμένως ο κ. Ράπαπορτ, βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή της νέας εποχής. «Σε δύο μήνες θα ανακοινωθεί το νέο πρωτόκολλο για τα δίκτυα 5G, που θα αποτελέσει τη βάση για το Διαδίκτυο των Πραγμάτων. Η συνδεσιμότητα θα αυξηθεί κατακόρυφα – θα υπάρχουν συσκευές που θα παρακολουθούν και θα καταγράφουν τα πάντα».
Ο Ισραηλινός αναλυτής, ωστόσο, δεν θεωρεί ότι οι τεχνολογικές αυτές εξελίξεις θα απειλήσουν την ατομική ελευθερία. «Οι κυβερνήσεις θα χάσουν την ισχύ τους απέναντι στους πολίτες. Ηδη έχουν χάσει τον έλεγχο της πληροφορίας. Με το blockchain μπορεί να χάσουν τον έλεγχο του χρήματος. Μακροπρόθεσμα, η τάση θα είναι η εξουσία να περάσει στους πολίτες».