Αναγνωρίζοντας ότι δεν βρισκόμαστε πλέον μακριά από την εξάντληση της φέρουσας ικανότητας αρκετών περιοχών στην Ελλάδα –και όχι μόνο!–, ο Δήμος Ηρακλείου στην Κρήτη αναλαμβάνει ενεργό δράση σε ό,τι αφορά το θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων. Αντί για μεμονωμένες κινήσεις «εντυπωσιασμού», επιλέγει τον συστηματικό και προσεκτικό σχεδιασμό προγραμμάτων. Η προώθηση της διαλογής στην πηγή, η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, αλλά και η αύξηση της κομποστοποίησης αναδεικνύονται πρωταρχικοί στόχοι στη διαχείριση των οργανικών αποβλήτων από το Ηράκλειο.
Από τα πλέον πρωτοποριακά προγράμματα στην Ευρώπη, το «A2U FOOD – Τίποτα δεν πάει χαμένο, όλοι βγαίνουμε ωφελημένοι!», με επίσημο τίτλο: «Αποφευκτέα και μη τροφικά υπολείμματα: Μια ολιστική προσέγγιση διαχείρισης για αστικές περιοχές». «Η πρόταση υπεβλήθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του προγράμματος “Αστικές καινοτόμες δράσεις”, με συνολική χρηματοδότηση ύψους 50 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ). Κατατέθηκαν 312 προτάσεις από ολόκληρη την Ευρώπη, εγκρίθηκαν 16 και ο Δήμος Ηρακλείου ήταν 2ος στη σχετική κατάταξη!», αναφέρει σχετικά ο κ. Χάρης Μαμουλάκης, πολιτικός μηχανικός, αντιδήμαρχος καθαριότητας και ανακύκλωσης του Δήμου Ηρακλείου, πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ). Σε ό,τι αφορά, δε, τα πολλαπλά οφέλη του A2U FOOD, περιβαλλοντικά αλλά και κοινωνικά, ο ίδιος προσθέτει: «Οι δράσεις του προγράμματος συνδέουν την κυκλική οικονομία με την αλληλεγγύη και την κοινωνική συνυπευθυνότητα».
Συγκεκριμένα, «αξιοποιούμε το περίσσευμα τροφής των χώρων μαζικής εστίασης ως πρώτη ύλη για την παρασκευή φαγητού και τη διάθεσή του μέσα από το Εναλλακτικό Εστιατόριο του Δήμου Ηρακλείου. Να διευκρινιστεί ότι πρόκειται για το φαγητό που μένει αδιάθετο και άθικτο στις κουζίνες των εστιατορίων, όχι για εκείνο που έχει σερβιριστεί. Ενισχύουμε την κομποστοποίηση, πέραν των δράσεων που έχουν ήδη δρομολογηθεί στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων, με την τοποθέτηση ειδικών κομποστοποιητών γειτονιάς για τα υπολείμματα των χώρων μαζικής εστίασης, τη δική μας παραγωγή σακουλών κομποστοποίησης από τα τροφικά υπολείμματα των χώρων μαζικής εστίασης – διαθέτουμε τις σακούλες αυτές στους δημότες, που συμμετέχουν στα αντίστοιχα πρόγραμμα κομποστοποίησης. Επιπλέον, δημιουργούμε την “έξυπνη κάρτα”, η οποία συνδέεται με την κάρτα αγορών του σούπερ μάρκετ κάθε καταναλωτή και μέσω της οποίας πληροφορούμε τον δημότη για το ποια τρόφιμα που έχει στο ψυγείο του πλησιάζουν στη λήξη τους, αλλά και για το πώς μπορεί να τα μαγειρέψει, προτείνοντάς του διάφορες συνταγές», εξηγεί ο κ. Μαμουλάκης. Οσο για τη φιλοσοφία που ακολουθεί ο δήμος; Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΣΔΑΚ, «τα απορρίμματα δεν είναι “σκουπίδια”. Εχουν αξία και όφελος για τον πολίτη, την πόλη, το περιβάλλον γενικότερα. Η προώθηση της κυκλικής οικονομίας και της ανάπτυξης μεθόδων διαλογής στην πηγή, η γενικότερη φιλοσοφία του “τίποτα δεν πάει χαμένο”, αρχίζει και βρίσκει πεδία υλοποίησης και στο Ηράκλειο.
Στόχος, να μειώσουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμά μας. Και με όλα όσα έχουμε κάνει, ή ξεκινάμε να υλοποιούμε με τον δήμαρχο Βασίλη Λαμπρινό και τους συνεργάτες της Δημοτικής Αρχής, φέρνουμε τον Δήμο Ηρακλείου στην κορυφή της Ευρώπης. Συνεχίζουμε την προσπάθεια και με οδηγό το ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων που έχουμε εκπονήσει, αισιοδοξούμε για θεαματικά αποτελέσματα στην κυκλική οικονομία των απορριμμάτων. Είναι υποχρέωσή μας, αφού όπως είναι γνωστό, τη γη δεν την έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας αλλά την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας».
Ειδικοί κομποστοποιητές
Στο πλαίσιο της στρατηγικής του Δήμου Ηρακλείου για τη βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης των απορριμμάτων, υιοθετούνται τα ακόλουθα προγράμματα: Το AQUA –Συστήματα Αυτόνομης Οικιακής Κομποστοποίησης σε Αστικό Περιβάλλον–, το οποίο προβλέπει την τοποθέτηση ειδικών κομποστοποιητών σε σημεία του αστικού ιστού. Οι κάτοικοι θα προμηθευτούν από τον δήμο μία ειδική κάρτα χρήσης του κομποστοποιητή και ένα συγκεκριμένο αριθμό ειδικών σακουλών, για τα οργανικά τους απορρίμματα, το βάρος των οποίων θα καταγράφεται στην κάρτα. Με βάση αυτόν τον υπολογισμό, θα προκύπτει η έκπτωση που τους αναλογεί στα δημοτικά τέλη. Το WIN-POL (Waste Management Intelligent Systems and Policies): Αφορά τον σχεδιασμό νέων πολιτικών διαχείρισης των αποβλήτων, με χρήση ευφυούς εξοπλισμού. Το Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας, μία συνεργασία του Δήμου Ηρακλείου και του ΕΣΔΑΚ, που συνδυάζει την περιβαλλοντική εκπαίδευση με την αναψυχή. Το ΕΣΔΑΚ, αυτόνομο ρομποτικό σύστημα για ανακύκλωση αστικών απορριμμάτων. Τέλος, το LIFE-F4F-Food for Feed – Τροφή από τρόφιμα, για παραγωγή ζωοτροφών από τα υπολείμματα τροφίμων των χώρων μαζικής εστίασης.