ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

Στη μόνιμη έκθεση θα παρουσιάζεται η ζωή και το έργο του ποιητή, μέσα από επιλεγμένα εμβληματικά, για κάθε ενότητα, ποιήματα.

«Το ταξίδι έγινε το 1984», μας λέει η Έρη Ρίτσου στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής για τη μοναδική φορά που ταξίδεψε μαζί με τον πατέρα της, τον ποιητή Γιάννη Ρίτσο, και τον Μίκη Θεοδωράκη.

Από την πρώτη κιόλας εγγραφή του, ο «Επιτάφιος» του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου προκάλεσε. Ηταν τον Αύγουστο του 1960 όταν κυκλοφόρησε στη Fidelity η άποψη του Μάνου Χατζιδάκι με τη Νάνα Μούσχουρη και ένα μήνα αργότερα στην Columbia, με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση όπως ήθελε ο Θεοδωράκης.  Οι δύο εκδοχές αναστάτωσαν, προκάλεσαν αρθρογραφία, αντιδράσεις, […]

Ασπρόμαυρη φωτογραφία, αργό τράβελινγκ στο εσωτερικό ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού, στους άδειους τοίχους και στα παράθυρα. «Ενα πρωί με νησιά και με μαρμάρινα λιοντάρια ο τόπος τούτος», ακούγεται η φωνή του Κωνσταντίνου Βήτα διαβάζοντας ένα απόσπασμα από το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου «Ορίζοντας».

Η ενδελεχής μελέτη τῆς ποίησης τοῦ Γιάννη Ρίτσου (1909-1990) ὑπαγορεύει την ιστορική προσέγγιση ώς συγκεφαλαίωση τῶν καθοριστικῶν διαστάσεων τῆς ποιητικῆς του σὲ συνάρτηση μὲ τὶς βασικὲς περιόδους τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἐξέλιξης τοῦ ἔργου του μὲ στόχο νὰ ἐπισημανθοῦν οἱ κύριες κατευθύνσεις κάθε περιόδου.

Η ελληνική γλώσσα, στις ποικίλες φάσεις της, καλλιεργεί την ποίηση επί τρεις χιλιετίες. Μπορούμε να καυχιόμαστε γι’ αυτό, αρκεί ο ύμνος της ποιήσεως να μην καταντάει ύπνος εξ οιήσεως. Γιατί αυτοκαταστρεφόμαστε πνευματικά, όταν επιτρέπουμε στην καύχηση να παίρνει τη μορφή του αυτοβαυκαλισμού. 

Εκείνα τα χρόνια, κάθε κορίτσι «της καλής κοινωνίας» όφειλε να προετοιμαστεί ώστε να αναλάβει αποκλειστικά τα καθήκοντα της συζύγου και μητέρας.

Η Έρη Ρίτσου με μία ανάρτηση της στον προσωπικό της λογαριασμό στο facebook, ανατρέχει πίσω στο 1970 και αποκαλύπτει μία άγνωστη ιστορία.
 

Ο Γιάννης Ρίτσος έγραφε από παιδί. Τα ποιήματα ήταν ο «άρτος ο επιούσιος», η καθημερινή του τροφή – «επιούσιον ποίημα» έλεγε. Έγραψε πάνω από 150 ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, 9 πεζογραφήματα, 4 θεατρικά, μελέτες για ομοτέχνους του. Και μαζί, μεταφράσεις, χρονογραφήματα και άλλα δημοσιεύματα. 

Οι Ελληνες όχι μόνο γράφουν ποίηση, αλλά αγοράζουν και διαβάζουν ποίηση. Μερικά στοιχεία από τους εκδοτικούς οίκους είναι ενδεικτικά για την απήχηση των στίχων που διαμόρφωσαν το ελληνικό αναγνωστικό κοινό τον 20ό αιώνα και συνεχίζουν και στον 21ο αιώνα.

ον Γιάννη [Ρίτσο] τον γνώρισα το ’38 στην Αθήνα, όταν βρισκόταν σε ένδεια. Ζούσε σε μια ντοστογιεφσκική σοφίτα, στην οδό Β. Ουγκώ, με μοναδική επίπλωση ένα σιδερένιο κρεβάτι κι ένα μπαούλο. Τότε δούλευε ως χορευτής στο Εθνικό Θέατρο.

Η πρώτη δημόσια παρουσίαση του «Επιτάφιου» του Γιάννη Ρίτσου δεν ήταν το 1961. Ηταν πολλά χρόνια νωρίτερα. Ηταν μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, όταν οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ γιόρτασαν με μια μεγάλη γιορτή, σ’ ένα κέντρο της οδού Αμερικής, που είχε το όνομα  «Μαξίμ».