ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ. Στα 130 χρόνια του το διασημότερο ίσως έργο του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, τα «Ηλιοτρόπια», τα οποία φιλοτεχνήθηκαν από τον Ολλανδό ζωγράφο στη νότια Γαλλία το 1889, έχουν γίνει τόσο εύθραυστα που θα πρέπει να σταματήσουν να ταξιδεύουν ανά τον κόσμο και οφείλουν να παραμείνουν στη μόνιμη στέγη τους, στο Μουσείο Βαν Γκογκ στο Αμστερνταμ. Αυτό είναι το κύριο εύρημα των ειδικών που εδώ και έξι εβδομάδες εξετάζουν το έργο και πραγματοποιούν μια αποτίμηση και αποκατάσταση των «Ηλιοτροπίων». «Η βάση και τα στρώματα των χρωμάτων είναι σταθερά, αλλά ευαίσθητα σε κραδασμούς και αλλαγές στην υγρασία του αέρα και τη θερμοκρασία», εξηγεί ο διευθυντής του μουσείου, Αξελ Ρούγκερ. «Είναι επομένως σημαντικό, το έργο να μετακινηθεί το λιγότερο δυνατό και να εκτίθεται από εδώ και στο εξής σε σταθερό περιβάλλον», προσθέτει.
Εκτός από μια μικρή αποκατάσταση του έργου, η ομάδα των ειδικών αποκάλυψε λεπτομέρειες για τα υλικά που χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης, αλλά και την ακριβή υφή του λινού υφάσματος, από το οποίο αποτελείτο ο καμβάς. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους είναι πλέον πεπεισμένοι ότι ο Βαν Γκογκ, ο οποίος φιλοτέχνησε το έργο το 1889, είχε ως βάση ένα πιο πρώιμο έργο με ηλιοτρόπια, που ζωγράφισε ένα χρόνο νωρίτερα και το οποίο σήμερα εκτίθεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. Στο πλαίσιο της αποκατάστασης ένα στρώμα από κερί αναμένεται να απομακρυνθεί, αλλά μια σειρά από άλλα γυαλιστικά που είχαν εφαρμοστεί στη διάρκεια των ετών και σήμερα είναι βρώμικα ή έχουν αποχρωματιστεί, δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθούν επειδή έχουν συγχωνευθεί με την μπογιά από κάτω. Τα «Ηλιοτρόπια» θα αρχίσουν να εκτίθενται εκ νέου στο Μουσείο Βαν Γκογκ του Αμστερνταμ στις 22 Φεβρουαρίου υπό έναν νέο, πιο μαλακό φωτισμό. Τα «Ηλιοτρόπια» είναι μια σειρά από έργα με τα ομώνυμα λουλούδια, τα οποία στην αρχή απεικονίζονται στο έδαφος, και φιλοτεχνήθηκαν στο Παρίσι ενώ στη δεύτερη φάση, ένα χρόνο αργότερα, στην πόλη Αρλ, εμφανίζονται να έχουν τοποθετηθεί ως μπουκέτο μέσα σε βάζο. Στο μυαλό του καλλιτέχνη και οι δύο σειρές συνδέονται με το όνομα του φίλου του, Πολ Γκογκέν, ο οποίος απέκτησε δύο εκδοχές από την πρώτη, την παρισινή σειρά.
Περίπου οκτώ μήνες αργότερα ο Βαν Γκογκ ήλπιζε ότι θα μπορούσε να εντυπωσιάσει τον Γκογκέν, στην Αρλ όπου έμεινε και επρόκειτο να φιλοξενήσει τον φίλο του. Τον Μάρτιο του 1987 ο Ιάπωνας μεγιστάνας Γιασούο Γκότο αγόρασε έναντι 39 εκατ. δολαρίων το έργο «Νεκρή φύση: βάζο με δεκαπέντε ηλιοτρόπια» σε δημοπρασία του οίκου Κρίστις στο Λονδίνο, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ για την αγορά τέχνης. Η τιμή αυτή ήταν τριπλάσια από τα 12 εκατ. δολάρια που είχαν διατεθεί για την αγορά έργου του Αντρέα Μαντένια, δύο χρόνια νωρίτερα. Αν και είναι ασαφές εάν ο Ιάπωνας επιχειρηματίας αγόρασε το έργο για τον ίδιο ή την εταιρεία του, αυτή τη στιγμή τα «Ηλιοτρόπια» βρίσκονται στο μουσείο σύγχρονης τέχνης του Τόκιο. Μετά την αγορά, πάντως, αμφισβητήθηκε η αυθεντικότητα του έργου, καθώς αναλυτές το απέδωσαν στον Εμίλ Σούφενεκερ, συλλέκτη έργων του Ολλανδού ζωγράφου, ο οποίος θεωρείται ύποπτος για απομιμήσεις των έργων του.