ΝΤΑΒΟΣ-ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Στην ψηλότερη ευρωπαϊκή πόλη, χτισμένη σε ύψος 1.560 μέτρων, στην κορυφή των μαγευτικών ελβετικών Αλπεων, μαζεύτηκαν για άλλη μία φορά οι ισχυρότερες προσωπικότητες του κόσμου στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός.
Μεταξύ των παρευρισκομένων του φετινού συνεδρίου συμπεριλαμβάνονται η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο και ο δούκας του Κέμπριτζ πρίγκιπας Ουίλιαμ – ωστόσο το συνέδριο ενδέχεται να περάσει στην Ιστορία ως «το Νταβός των απόντων», χάρη στις απουσίες του Ντόναλντ Τραμπ, της Τερέζα Μέι και του Εμανουέλ Μακρόν.
Στην παγωμένη Promenade, τον κεντρικό δρόμο του Νταβός, μια πανδαισία εντυπωσιακών εκθεμάτων μαγνήτιζε το βλέμμα του επισκέπτη, καθώς μερικές από τις πιο συναρπαστικές εταιρείες του κόσμου, όπως η Google, η Facebook και η IBM, παρουσίασαν τα τελευταία τους καινοτόμα προϊόντα. Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη είχαν και αυτές στήσει τα μεγαλοπρεπή περίπτερά τους, προσφέροντας τοπικά εδέσματα και προσπαθώντας να πείσουν τους δισεκατομμυριούχους του Φόρουμ να επενδύσουν στις χώρες τους. Με πάνω από 30.000 συμμετέχοντες –αριθμό τριπλάσιο του μόνιμου πληθυσμού του ελβετικού χωριού–, στα στενά και χιονισμένα δρομάκια του Νταβός επικράτησε το απόλυτο χάος.
Οι εικόνες αυτές είναι εξαιρετικά χαρακτηριστικές για το ετήσιο συνέδριο της παγκόσμιας ελίτ: ένας συνδυασμός δυσπροσβάσιμων εκδηλώσεων, ανταγωνισμού για τις εντυπώσεις και συναντήσεις παγκόσμιων ηγετών που πραγματοποιούνται πίσω από κλειστές πόρτες. Παρ’ όλα αυτά, τη συνηθισμένη εικόνα του Νταβός κατάφερε να διαταράξει μια σειρά από ασυνήθιστα και πρωτότυπα στιγμιότυπα. Το καναδικό «Περίπτερο της Κάνναβης» κατάφερε να σπάσει τα ταμπού και να προσελκύσει εκατοντάδες επιφανείς επισκέπτες, εστιάζοντας στην ιαματική ιδιότητα της ουσίας και στο πολλά υποσχόμενο μέλλον της αγοράς.
Παράλληλα, μια σειρά από καλλιτέχνες συνέβαλαν στις συζητήσεις της παγκόσμιας ελίτ, με δεκάδες εκθέματα που προσέφεραν μια φρέσκια προοπτική στις δεκάδες προκλήσεις που θίγει το συνέδριο.
Τέλος, παρά τα εντυπωσιακά περίπτερα των μεγάλων εταιρειών, το ενδιαφέρον του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ κατάφερε να μονοπωλήσει ένας Ιταλός μπαρίστα, ο οποίος προσέφερε «τον πιο απολαυστικό καφέ στην ιστορία του Νταβός».
Ακολουθούν οι τρεις ιστορίες που φανερώνουν ένα εναλλακτικό πρόσωπο της ετήσιας συνάντησης της παγκόσμιας ελίτ.
Καλλιτέχνες στέλνουν το δικό τους μήνυμα
Το έργο Symbiosis της Αλις Ντάνσιθ οραματίζεται έναν κόσμο όπου η φύση, η τεχνολογία και η ανθρωπότητα συνυπάρχουν αρμονικά.
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ συγκεντρώνει κάθε χρόνο τους κορυφαίους ηγέτες από τους κλάδους της οικονομίας, της πολιτικής και της τεχνολογίας – ωστόσο από το ελβετικό χωριό δεν θα μπορούσε να λείπει και ο χώρος της τέχνης. Με την αμεσότητα και το κριτικό πνεύμα που επιτρέπει η καλλιτεχνική έκφραση, δεκάδες εκθέματα τοποθετήθηκαν στους παγωμένους δρόμους του Νταβός και συνέβαλαν με τον δικό τους τόπο στον διάλογο και στις δεκάδες θεματικές του φετινού συνεδρίου.
Ενα από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα ήταν το γιγαντιαίο περίπτερο του Cooper Hewitt Smithsonian Design Museum της Νέας Υόρκης, ενός από τα κορυφαία μουσεία του κόσμου που αφοσιώνεται στην ιστορία του ντιζάιν. Φέρνοντας μια ειδική εγκατάσταση της επιτυχημένης έκθεσης Access + Ability στο συνέδριο, το μουσείο παρουσίασε τις τελευταίες εξελίξεις στον προσβάσιμο σχεδιασμό με στόχο να εμπνεύσει τους επισκέπτες να αναθεωρήσουν τις έννοιες της τέχνης και του ντιζάιν. Μεταξύ των εκθεμάτων βρισκόταν μια «έξυπνη» συσκευή που φοριέται σαν περικάρπιο και η οποία μετατρέπει τους ήχους της μουσικής σε απτικές αισθήσεις, και μια αναπηρική καρέκλα η οποία είναι σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να κινείται ομαλά ακόμη και πάνω σε βραχώδες έδαφος. «Θέλαμε να δείξουμε στους ηγέτες του κόσμου πως ο σχεδιασμός με ενσυναίσθηση μπορεί να οδηγήσει στην υπέρβαση του αποκλεισμού και της ανισότητας στην κοινωνία», δήλωσε περήφανα η διευθύντρια του μουσείου, Κάρολιν Μπάουμαν.
Εικονική πραγματικότητα
Δίπλα από το περίπτερο του Facebook, σε ένα ξύλινο μπαλκόνι που ατενίζει τη χιονισμένη κοιλάδα του Νταβός, συναντούσε κανείς ένα ακόμη έργο που έκοβε την ανάσα. Ο λόγος για το «Symbiosis» της Βρετανίδας καλλιτέχνιδος Αλις Ντάνσιθ, το οποίο παρουσίαζε τέσσερις οθόνες εικονικής πραγματικότητας που έμοιαζαν με κρυστάλλους και μιμούνταν τις βουνοκορφές των ελβετικών Αλπεων. «Οι κρύσταλλοι αυξάνονται συνδυαστικά για να σχηματίσουν όμορφα και μοναδικά μοτίβα, θυμίζοντάς μας παράλληλα τις απεριόριστες δυνατότητες της ανθρώπινης συνεργατικότητας», ανέφερε στο υπόμνημα η καλλιτέχνις, προσθέτοντας πως το φουτουριστικό έργο της οραματίζεται ένα μέλλον όπου η ανθρωπότητα, η τεχνολογία και ο φυσικός κόσμος συνυπάρχουν αρμονικά.
Πέρα από τα αισιόδοξα καλλιτεχνικά εκθέματα, στον δεύτερο όροφο του Hotel Europe, το οποίο φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις του Φόρουμ, βρισκόταν μια έκθεση με σαφώς πιο καυστικά μηνύματα. Φωτογραφίες με σκηνές φτώχειας και πολέμου από διάφορες γωνιές του πλανήτη είχαν τοποθετηθεί στους τοίχους, ενώ στην είσοδο βρίσκονταν πέντε ζωγραφικοί πίνακες που ασκούσαν κριτική στην αχαλίνωτη ανάπτυξη και στον καπιταλισμό.
Από την άλλη, ακριβώς το αντίθετο μήνυμα συναντούσε κανείς στο επίσημο περίπτερο του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας. Ο χώρος προσέφερε στους επισκέπτες την ευκαιρία να βυθιστούν στη σύγχρονη τέχνη της Σαουδικής Αραβίας μέσω μιας περιοδείας εικονικής πραγματικότητας του έργου τεσσάρων νέων καλλιτεχνών. «Η τέχνη, η έκφραση και η ευημερία ανθεί στο βασίλειό μας» έγραφε το υπόμνημα – δίχως ωστόσο να πείθει τους περισσότερους επισκέπτες του περιπτέρου.
Εντονο ενδιαφέρον για την κάνναβη
Το περίπτερο Κάνναβης του Καναδά βρισκόταν σε περίοπτη θέση στον κεντρικό δρόμο Promenade του Νταβός.
Στη μέση της πολυσύχναστης Promenade, του κεντρικού δρόμου του Νταβός, όπου κράτη και επιχειρήσεις βάζουν τα δυνατά τους για να κλέψουν τις εντυπώσεις με τα εκθέματά τους, φέτος συναντούσε κανείς ένα μυστηριώδες, αδιαφανές γυάλινο κτίριο με μια μικρή πόρτα. Μια πινακίδα πλαισίωνε την είσοδο του περιπτέρου, με τον τίτλο: «Το Καναδικό Σπίτι της Κάνναβης». Με την ταχέως αναπτυσσόμενη νομιμοποίηση της κάνναβης σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, και με ολοένα και περισσότερους γιατρούς να επαινούν τις ιατρικές εφαρμογές της, το πρωτότυπο περίπτερο μάζεψε τους κορυφαίους εκπροσώπους της βιομηχανίας για να συζητήσουν και να προβλέψουν το μέλλον του συναρπαστικού αυτού κλάδου της οικονομίας. Παρότι αρχικά οι περισσότεροι επισκέπτες του Φόρουμ στέκονταν μπροστά από την είσοδο με νευρικότητα και αμηχανία, σταδιακά το ταμπού ξεπεράστηκε και την τρίτη μέρα του συνεδρίου το Καναδικό Σπίτι της Κάνναβης έσφυζε από κόσμο.
Ο Καναδάς έγινε φέτος η πρώτη χώρα από το G20 που νομιμοποίησε την κάνναβη για ψυχαγωγικούς σκοπούς, ωστόσο στο πλαίσιο του Φόρουμ οι συζητήσεις περιστράφηκαν γύρω από την ιατρική χρήση της ουσίας. Αλλωστε, η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει καταλήξει στο ότι η κάνναβη που περιορίζεται στην ουσία της κανναβιδιόλης (CBD), όχι μόνο δεν βλάπτει την υγεία, αλλά αντιθέτως καταπολεμά την ψύχωση, την κατάθλιψη, τη φλεγμονή και το άγχος.
Εξω από το περίπτερο, η ελβετική εταιρεία Hempfy προσπαθούσε να σπάσει και αυτή με τον τρόπο της τους ηθικούς φραγμούς, προσφέροντας στην παγκόσμια ελίτ ποτά με βότανα κάνναβης. Παρότι τα αναψυκτικά δεν περιείχαν την ψυχοτρόπο ουσία τετραϋδροκανναβινόλη, η οποία ευθύνεται για την ευφορία που προκαλεί η κάνναβη, προσέφεραν μια αίσθηση μυοχαλάρωσης στους επισκέπτες, οι οποίοι προχωρούσαν με ενδιαφέρον προς τον καναδικό χώρο.
Οι συζητήσεις για το μέλλον της βιομηχανίας της κάνναβης κορυφώθηκαν την Πέμπτη, με μια συναρπαστική συζήτηση μεταξύ του πρώην στελέχους του επιτελείου του Τραμπ, Αντονι Σκαραμούτσι, και του πρώην πρωθυπουργού του Ισραήλ και θερμού υποστηρικτή της νομιμοποίησης, Εχούντ Μπάρακ. «Το Ισραήλ είναι έτοιμο και σκοπεύει να νομιμοποιήσει την κάνναβη ιατρικής χρήσης την ερχόμενη εβδομάδα, και έχει ήδη τις υποδομές για να παράγει και να εξάγει δεκάδες τόνους της ουσίας σε ενδιαφερόμενες χώρες», ανέφερε ο κ. Μπάρακ.
Ο Σκαραμούτσι, με τη σειρά του, ανέφερε πως το μόνο εμπόδιο στην ομοσπονδιακή νομιμοποίηση της ουσίας στις ΗΠΑ είναι το ισχυρό λόμπι των Ευαγγελικών, ωστόσο εκτίμησε πως «το τρένο έχει ήδη αναχωρήσει» και πως στα επόμενα χρόνια η ουσία θα νομιμοποιηθεί ακόμη και για ψυχαγωγική χρήση. «Ισως λοιπόν η χώρα σας να είναι λίγο πιο χαρούμενη στο μέλλον», αστειεύτηκε ο Ισραηλινός πρώην πρωθυπουργός, ενώ το κοινό του Καναδικού Σπιτιού της Κάνναβης ξέσπασε σε γέλια και χειροκροτήματα.
Ο καφές που έκλεψε τις εντυπώσεις
Ο Φράνκο έχει γυρίσει τον κόσμο με την HSBC, προσφέροντας τον εκλεκτό καφέ του σε εκατοντάδες συνέδρια.
Παρότι τα περίπτερα της Google, του ΟΗΕ και της Wall Street Journal προσείλκυσαν εκατοντάδες επισκέπτες στο φετινό Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, τελικά τη μάχη για τη μεγαλύτερη προσέλευση κατάφερε να κερδίσει ο χώρος της HSBC. Μια εντυπωσιακή ουρά δημιουργήθηκε έξω από το περίπτερο της διεθνούς τράπεζας από την πρώτη κιόλας ημέρα, ενώ κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ο κόσμος συνέχισε να αυξάνεται με εντυπωσιακό ρυθμό.
Αιτία της μαζικής προσέλευσης, ωστόσο, δεν ήταν η έκθεση της τράπεζας ούτε οι συζητήσεις που φιλοξένησε. Ο μεγάλος μαγνήτης του φετινού Φόρουμ ήταν ο 40χρονος Φράνκο από την Ιταλία, ο μπαρίστα του περιπτέρου της HSBC, ο οποίος κατά κοινή ομολογία της παγκόσμιας ελίτ προσέφερε «τον πιο εκλεκτό και νόστιμο καφέ» στην ιστορία του Νταβός.
Ο Φράνκο κατάγεται από ένα μικρό χωριό της νότιας Ιταλίας και τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζει στην πόλη του Νταντί στη δυτική Σκωτία. Ωστόσο, χάρη στο ταλέντο του στην προετοιμασία του καφέ, έχει καταφέρει να ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο, συνοδεύοντας τη μεγάλη τράπεζα σε δεκάδες συνέδρια στα οποία συμμετέχει.
Συγκίνηση, ενθουσιασμός
«Με τιμά η εμπιστοσύνη που μου έδειξε η HSBC, καθώς έχω ταξιδέψει από την Αυστραλία μέχρι το Μεξικό κάνοντας αυτό που αγαπώ περισσότερο», αναφέρει με ευγνωμοσύνη ο 40χρονος Ιταλός, ενώ δηλώνει συγκινημένος με την ιδιαίτερη επιτυχία που είχε ο καφές του στο φετινό συνέδριο του Νταβός. «Το καλύτερο πράγμα που θα μπορούσα να φέρω στο συνέδριο των ισχυρών είναι η χαρά και η απόλαυση που προσφέρει ένας σωστός ιταλικός καπουτσίνο», προσθέτει με ενθουσιασμό. «Ελπίζω πως θα κάνει τις συζητήσεις τους πιο ζωηρές και ουσιαστικές».
Ακόμη και οι πιο εκλεκτοί και επιτυχημένοι επισκέπτες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ έμειναν έκπληκτοι από την ποιότητα του καφέ που προσέφερε ο Φράνκο. Την Πέμπτη το μεσημέρι, το περίπτερο της HSBC επισκέφθηκαν ο Βρετανός παρουσιαστής και φυσιολάτρης Ντέιβιντ Ατενμπορο μαζί με τον διάσημο ηθοποιό του Χόλιγουντ και ακτιβιστή Ματ Ντέιμον, για να συζητήσουν ιδιαιτέρως τη συνεργασία τους για μια καμπάνια για την προστασία του περιβάλλοντος και των θαλασσών. Προτού ξεκινήσουν την κουβέντα τους, οι δύο επιφανείς άνδρες παρήγγειλαν ένα καφέ από το μπαρ του περιπτέρου. Με το που κατάπιε την πρώτη γουλιά του καφέ, ο Ματ Ντέιμον αναφώνησε ενθουσιασμένος: «Αυτός είναι πραγματικά ο καλύτερος καφές που έχω δοκιμάσει στη ζωή μου!». Ο Ιταλός μπαρίστα χαμογέλασε πλατιά με περηφάνια.
Το γεγονός πως ο Φράνκο και ο εκλεκτός καφές του κέρδισαν την καρδιά του φετινού Νταβός είναι σαφώς αξιοπερίεργο και συναρπαστικό – ταυτόχρονα, όμως, έχει και μιαν ιδιαίτερη βαρύτητα που σχετίζεται με τη θεματική του φετινού Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Οι ηγέτες του κόσμου, μεταξύ άλλων, συζήτησαν εκτενώς για την πρόκληση της μάχης μεταξύ μηχανών και ανθρωπότητας, καθώς η τεχνολογία αυξάνεται ταχύτατα. Ο Φράνκο, μαζί με την αγαπημένη του μηχανή του καφέ που κουβαλάει σε όλον τον κόσμο, απέδειξε πως η λύση πιθανότατα κρύβεται στη συνεργασία των δύο.