Πότε τα παιδιά μάσαγαν τα λόγια τους; Για το ποδόσφαιρο της σχολικής αυλής και της αλάνας ο λόγος. Ρατσισμός-τσικό για το καλό της ομάδας. Ο μπουνταλάς κι αργόσυρτος, το μαμόθρεφτο, στελνόταν αμελλητί και με καζούρα στα δοκάρια· αυτά ορίζονταν από σχολικές τσάντες ή πέτρες, το δε αόρατο οριζόντιο ανεβοκατέβαινε ανάλογα με το δίκιο του ισχυρού. Σε κάθε γειτονιά διέπρεπαν Δομάζοι, Κούδες και Παπαϊωάννου τσέπης, ενώ άλλοι επέλεγαν πιο λαμπερή, διεθνή, καριέρα υποδυόμενοι τον Πελέ, τον Κρόιφ, τον Μπεκενμπάουερ. Η φανέλα με το Νο 1 άξιζε όσο το ξέφτι. Στον κόσμο των μεγάλων χρυσάφι.
Οταν η μοναξιά του ενός γίνεται πολύτιμος σύντροφος για τους άλλους. Μαζί, φορτίο βαρύ το μη δικαίωμα συμμετοχής στο λάθος. Μετά γνώσεως και πείρας το συνόψισε νηφάλια ο ημέτερος Γιάννης Διακογιάννης: «Οι μεγάλες ομάδες πατάνε σε έναν σπουδαίο τερματοφύλακα». Καλόγλωσσος ή βοθρόστομος, δεσποτικός ή αλληλέγγυος, ένας πληθωρικός ακρίτας των μετόπισθεν δίνει αέρα σιγουριάς στους συμπαίκτες του απαλλάσσοντάς τους από τον φόβο πισώπλατης ακούσιας, συναδελφικής μαχαιριάς και ίσως αδόκητης ήττας.
Προσοχή! Αν και ευσεβής πόθος του γράφοντος, η παρακάτω συνέντευξη δεν έγινε ποτέ. Ωστόσο με κίνητρο αγαθό, σεβασμό,συγγνωστή φαντασία και υλικό βασισμένο σε αληθή γεγονότα την παραθέτω. Διαβάστε υπεύθυνα.
– Κύριε Γκόρντον Μπανκς πώς γίνατε τερματοφύλακας;
– Επαιζα με τα γειτονόπουλα και με ανακάλυψε ένας προπονητής τοπικής ομάδας στο Σέφιλντ. Από μικρός δούλευα σε ανθρακωρυχείο και τουβλάς σε οικοδομές. Εχτισα πολύ γερό κορμί, ήμουν σαν λάστιχο ευλύγιστος, και βέβαια προπόνηση χωρίς ωράριο. Τα πολύ δύσκολα πρώτα χρόνια και λόγω του πατέρα μου, με έκαναν μαχητή.
– Το χειρότερο της ζωής σας;
– Η τυφλή δολοφονία του μικρού αδελφού μου από μέλη συμμορίας. Κάθε φορά που έμπαινα στο γήπεδο έβλεπα την εικόνα του, τα έδινα όλα και γι’ αυτόν.
– Τσέστερφιλντ, Λέστερ και Στόουκ Σίτι, μικρομεσαίες ομάδες. Γιατί δεν κάνατε άλμα σε σύλλογο τρανό;
– Δενόμουν πολύ με συμπαίκτες, φιλάθλους, εάν μετακόμιζα συνεχώς για πιο πολλά λεφτά θα πρόδιδα αυτούς που με εμπιστεύονταν. Αλλωστε, ήμουν βασικός και, ελπίζω να μην παρεξηγηθώ, αναντικατάστατος στην εθνική Αγγλίας. Υψιστη τιμή να υπερασπίζεσαι την ποδοσφαιρική εστία της χώρας σου, όλων τα μάτια να κρέμονται από τις εξόδους και τα πλονζόν σου (χαμόγελο).
– Κύριε Μπανκς ήσασταν ο καλύτερος Νο 1 της εποχής σας;
– Για πολλούς και για όλους τους συμπατριώτες μου, ναι. Για εμένα όχι. Ο κορυφαίος των κορυφαίων ήταν ο Λεβ Γιασίν της τότε ΕΣΣΔ. Ο τερματοφύλακας του αιώνα. Συμπέσαμε αγωνιστικά χρονικά. Θαυμάσιος άνθρωπος, τον συμπαθούσα και γι’ αυτό. Παιδί πράμα δούλευε σε εργοστάσιο. Λυπήθηκα πολύ όταν πέθανε, χρόνια τώρα, ούτε θυμάμαι πότε. (Θλίψη στο πρόσωπό του).
– Και το αμφισβητούμενο γκολ του αιώνα; Παγκόσμιο Κύπελλο 1966, στο σπίτι σας στο Γουέμπλεϊ, τελικός Αγγλία – Γερμανία. Πέρασε ή όχι τη γραμμή η μπάλα στο σουτ του Τζεφ Χαρστ για να γίνει το 3-2, με τελικό 4-2, στην παράταση;
– Μα τι ρωτάτε; Ημουν στην απέναντι πλευρά του γηπέδου. Οταν ο Μπόμπι Μουρ και ο Μπόμπι Τσάρλτον σου λένε «Μπάνκσι πέρασε, το πήραμε», αρκεί, αυτοί οι τύποι ποτέ δεν θα έλεγαν ψέματα. Νομίζω αποφάσισε και η τεχνολογία για την αλήθεια.
– Μεξικό, 1970. Εχω δει αμέτρητες φορές, όπως εκατομμύρια φίλαθλοι, την απόκρουση του αιώνα από εσάς στην κεφαλιά του Πελέ (ωστόσο Βραζιλία – Αγγλία 1-0). Το ανεξήγητο δεν περιγράφεται. Πώς; Πώς;
– Ηλπιζα εσείς να μη με ρωτήσετε, όλοι ίδιοι είστε. Οταν πεθάνω θα ησυχάσω από τη βαρετή ερώτηση (γέλιο). Τέλος πάντων, αυτό δεν το έχω ξαναπεί, μιας και κάθε φορά απαντώ διαφορετικά. Γι’ αυτό το κλάσμα δευτερολέπτου, δεν ήμουν εγώ, ένα αόρατο χέρι με εκτίναξε στη γωνιά, δεν ξέρω αν ο Θεός ανακατεύεται και σε αυτά, κι ενώ εκείνος (σ.σ.: ο Πελέ) προσγειωνόταν από το άλμα του φωνάζοντας γκόλ!, «πάγωσε».
– Το μεγαλύτερο προσόν σας;
– Η διαίσθηση. Διάβαζα τις επόμενες κινήσεις των αντιπάλων.
– Οι πίκρες σας;
– Το τροχαίο που μου στέρησε την όραση από το ένα μάτι και ουσιαστικά με αποστράτευσε στα 34, και το ότι δεν αποταμίευα. Πούλησα ιερά ποδοσφαιρικά μου κειμήλια για να αγοράσω σπίτι στα παιδιά μου (συγκίνηση).
– Οι κορυφαίες εθνικές ομάδες όλων των εποχών;
– Η Βραζιλία του 1970, η Ουγγαρία αρχές δεκαετίας του ’50, η Ολλανδία του 1974. Στο βάθρο στριμώχνεται και η Αγγλία του 1966.
– Ο αγώνας του αιώνα;
– Ο ημιτελικός στο Μεξικό, Ιταλία – Γερμανία 4-3.
– Εάν δεν γινόσασταν τερματοφύλακας τι δουλειά θα κάνατε;
– Μμμμμ. Ακροβάτης, φύλακας, μπορεί και μέντιουμ (γέλια).
– Κύριε Μπανκς σας ευχαριστώ πολύ.
– Και εγώ.
Καλή κουβέντα δεν έβγαινε από το στόμα του Πελέ. Τη 12η Φεβρουαρίου έκανε εξαίρεση: Ηταν ένας ζεστός και ευγενικός άνθρωπος, γίναμε φίλοι, με έκανε να πιστέψω, εκείνο το κλάσμα δευτερολέπτου, ότι το αδύνατο γίνεται πράξη στη ζωή, είπε για τον Γκόρντον.
Και όταν η 4η Βιομηχανική Επανάσταση, η τεχνητή νοημοσύνη, κατισχύσουν πλήρως, οι άνθρωποι του μέλλοντος, βλέποντας στα ιστορικά ντοκουμέντα την απόκρουση του αιώνα θα αναρωτιούνται: Από τι υλικό ήταν φτιαγμένος τούτος ο θνητός, ο πιο γρήγορος από ανοιγόκλεισμα ματιού; Μήπως ήταν φάντασμα;