Οπως κάθε χρόνο, η 8η Μαρτίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα των Γυναικών. Είναι μια σημαντική ημέρα εφόσον μπορούμε να επικαιροποιήσουμε την προάσπιση και την προώθηση αυτών των δικαιωμάτων και να επιβεβαιώσουμε και πάλι αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε για να συνεχίσουμε την πρόοδο προς μια αληθινή ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Αξίζει πρώτα να χαιρετίσουμε την πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια στον κόσμο, τόσο σε θέματα ίσης πρόσβασης των γυναικών στην απασχόληση και στην εκπαίδευση όσο και στα θέματα της καταπολέμησης των διακρίσεων και του σεξισμού. Ο ΟΗΕ, ο οποίος έχει θεσπίσει την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών ως Στόχο της Βιώσιμης Ανάπτυξης, κατέγραψε τις αδιαμφισβήτητες βελτιώσεις που έχουν σημειωθεί από το έτος 2000: πολύ περισσότερα κορίτσια πηγαίνουν στο σχολείο από ό,τι συνέβαινε πριν από 19 χρόνια και στις περισσότερες περιοχές του κόσμου έχει επιτευχθεί η ισότητα των φύλων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Ομως, αυτή η διαπίστωση δεν πρέπει να μας ενθαρρύνει ώστε να αποφύγουμε ορισμένα προβλήματα που επιμένουν. Η έλλειψη ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών παραμένει εμπόδιο για την ισότιμη και βιώσιμη ανάπτυξη του ανθρώπου, ενώ η ισότητα των φύλων έχει αναγνωριστεί από τη διεθνή κοινότητα ως αναπτυξιακός παράγοντας. Γενικότερα, οι γυναίκες όπως και τα κορίτσια είναι οι πρώτες που θίγονται από την πενία (70% των ατόμων που ζουν με ένα δολάριο την ημέρα είναι γυναίκες), από τις συγκρούσεις και από την κλιματική αλλαγή. Στις ανεπτυγμένες χώρες όπως η Γαλλία, ή άλλες χώρες στην Ευρώπη, η δημόσια συζήτηση για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και για τις διακρίσεις έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, ειδικότερα έπειτα από πληροφορίες που έφεραν στο φως την εμμονή σε απαράδεκτες σεξιστικές πρακτικές, οι οποίες δυστυχώς εξακολουθούν να είναι αρκετά διαδεδομένες.
Η απελευθέρωση του λόγου είναι καλή αλλά δείχνει ότι παραμένει ακόμα πολύς δρόμος μέχρι να φτάσουμε ώς την αληθινή ισότητα. Αν στα θέματα ισότητας η Γαλλία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μεταξύ του G20, κατέχοντας τη 12η θέση στην τελευταία αναφορά του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ορισμένες πτυχές επιδέχονται βελτίωση: 86% των γυναικών στη Γαλλία υπήρξαν θύματα σεξιστικών συμπεριφορών στη ζωή τους και σχεδόν ένα άτομο στα πέντε υπήρξε ήδη μάρτυρας διακρίσεων εναντίον των γυναικών. Ενώ έχουν ελάχιστη εκπροσώπηση σε ορισμένους επαγγελματικούς τομείς, πληρώνονται λιγότερο για τις ίδιες θέσεις και με τις ίδιες ικανότητες, οι γυναίκες αφιερώνουν επίσης 60% της εργασίας τους σε μη αμειβόμενες δραστηριότητες, όπως είναι τα οικιακά και τα γονικά καθήκοντα (από τα οποία καλύπτουν το 70%), ενώ οι άνδρες αφιερώνουν μόνο το 38%.
Πρέπει, λοιπόν, να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε εναντίον της κοινοτοπίας και της ατιμωρησίας για τις βιαιότητες και τις διακρίσεις σε όλους τους τομείς, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να υιοθετήσουμε τις συνθήκες μιας πραγματικής ισότητας των φύλων. Αυτό είναι το νόημα της δράσης που εφαρμόζει η γαλλική κυβέρνηση, όπως και οι ελληνικές αρχές με το σχέδιο εθνικής δράσης 2016-2020. Αυτή η δέσμευση αντικατοπτρίζει τις πολιτικές ευαισθητοποίησης και χρηματοδότησης που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση με σκοπό τη μείωση των μισθολογικών ανισοτήτων ή την καταπολέμηση της βιαιοπραγίας εναντίον των γυναικών.
Σε εθνικό επίπεδο, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας αποφάσισε να καταστήσει την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών μεγάλο θέμα της πενταετούς θητείας του. Η δέσμευση αυτή υλοποιήθηκε μέσα από μέτρα για την ενίσχυση της ισότητας σε κάθε μία από τις δημόσιες πολιτικές. Τα μέτρα παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο από την υφυπουργό Ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, αλλά επίσης ελέγχονται και από ενισχυμένη ισότητα στην εκπροσώπηση και στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, με μια κυβέρνηση που διαθέτει ισότιμη εκπροσώπηση και προσφέρει καλύτερη θέση στις γυναίκες μέσα στις Εθνοσυνελεύσεις μας (οι γυναίκες βουλευτές καταλαμβάνουν 39% των θέσεων και οι γυναίκες γερουσιαστές, 31%), όπως επίσης φροντίζει να κάνει και η Ελλάδα, για παράδειγμα με ελάχιστο όριο 30% γυναίκες στις λίστες των υποψηφίων για τις βουλευτικές εκλογές από το 2008 και το όριο που ανέβηκε στο 40% για τις υποψήφιες στις λίστες των επόμενων αυτοδιοικητικών εκλογών, του Μαΐου 2019.
Σε διεθνές επίπεδο, η Γαλλία εφαρμόζει από τον Μάρτιο του 2018 έως το 2022 μια στρατηγική συμβολής στη βελτίωση της κατάστασης των γυναικών ανά τον κόσμο, που αναπτύσσεται γύρω από τρία στοιχεία:
• Πρώτον μέσα από την υποδειγματικότητα: το υπουργείο Εξωτερικών προσπαθεί να ενισχύσει την ισότιμη εκπροσώπηση των ομάδων των διπλωματών και επικοινωνεί χωρίς στερεότυπα βασισμένα στο φύλο.
• Δεύτερον, εντάσσοντας τον στόχο του περιορισμού των έμφυλων ανισοτήτων στη δική της πολιτική διεθνούς αλληλεγγύης και ανάπτυξης. Ετσι, το ήμισυ των χρηματοδοτήσεων του γαλλικού γραφείου Ανάπτυξης θα κατευθύνεται στο εξής σε σχέδια που ενσωματώνουν αυτό το κριτήριο. Με αυτό τον σκοπό, το διπλωματικό μας δίκτυο υποστηρίζει όλους τους παράγοντες (για παράδειγμα τις ΜΚΟ) που εργάζονται υπέρ της μείωσης των ανισοτήτων.
• Τέλος, ενισχύοντας ευρύτερα την υποστήριξη της ισότητας σε όλους τους διπλωματικούς φορείς και στην εξωτερική μας πολιτική σε όλους τους τομείς. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του G7, του οποίου η Γαλλία έχει την προεδρία το 2019, η Γαλλία εργάζεται για την υλοποίηση τριών στόχων που σκοπεύει να παρουσιάσει επίσης στον ΟΗΕ: πρόκειται για την προστασία των γυναικών από τη βία, την πρόσβαση των κοριτσιών στην εκπαίδευση και τη γυναικεία επιχειρηματικότητα. Αυτό το τελευταίο θέμα είναι ένας μεγάλος άξονας για το μέλλον. Πέρυσι, είχα συγκεντρώσει στην πρεσβεία γυναίκες παράγοντες στον χώρο της καινοτομίας. Για να επιτύχουμε τη μείωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων και την υποεκπροσώπηση των γυναικών στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, στον κλάδο των μηχανικών, των μαθηματικών και του design, είμαι βέβαιος ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε τα ταλέντα και να αναδείξουμε τις επιτυχημένες σταδιοδρομίες.
Η μεγάλη στιγμή της 8ης Μαρτίου δεν πρέπει πάντως να κρύψει το γεγονός ότι η μάχη για την αληθινή ισότητα διεξάγεται στη διάρκεια και στην καθημερινότητα και όχι μόνον μία φορά το χρόνο. Επίσης, η πραγματική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν θα επέλθει παρά μόνο μέσα από συλλογικές δράσεις και κοινή συνειδητοποίηση στη Γαλλία, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και παντού στον κόσμο.
* Αρθρο του πρέσβη της Γαλλίας στην Ελλάδα κ. Christophe Chantepy, με την ευκαιρία της Ημέρας για τα Δικαιώματα των Γυναικών.