ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Ισραήλ παραδίδουν οι γερμανικές αρχές 5.000 έγγραφα που είχαν φυλαχθεί από τον έμπιστο φίλο του Φραντς Κάφκα, Μαξ Μπροντ. Πρόκειται για έναν θησαυρό, η σουρεαλιστική τύχη του οποίου θα μπορούσε να έχει αποτελέσει αντικείμενο βιβλίου του Κάφκα. Τα αρχεία που εκχωρήθηκαν χθες στο Ισραήλ περιλαμβάνουν μία χειρόγραφη καρτ ποστάλ του Κάφκα από το 1910 και προσωπικά έγγραφα που είχε διασώσει ο Μπροντ, τα οποία συνιστούν ένα παράθυρο στην ευρωπαϊκή λογοτεχνική σκηνή των αρχών του 20ού αιώνα.
Ο Μπροντ είχε συγκεντρώσει συνολικά 40.000 έγγραφα, χειρόγραφα, αλληλογραφία, σημειωματάρια και τώρα όλα αυτά θα ενοποιηθούν και θα ανήκουν στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Ισραήλ. Είχαν καταλήξει σε θυρίδες στην Ελβετία και στο Τελ Αβίβ, σε ένα διαμέρισμα στο Ισραήλ και σε μία αποθήκη στο Βισμπάντεν της Γερμανίας. Ως γνωστόν ο Κάφκα, Εβραίος της Βοημίας από την Πράγα, είχε εμπιστευθεί το αρχείο του στον Μπροντ λίγο πριν πεθάνει και του είχε ζητήσει να το κάψει. Αντ’ αυτού, εκείνος δημοσιοποίησε το μεγαλύτερο κομμάτι, συμπεριλαμβανομένης της «Δίκης» και του «Πύργου». Μετά τη ναζιστική κατοχή στη Σουδητία της Τσεχοσλοβακίας, ο Μπροντ διέφυγε με ολόκληρη τη συλλογή στην Παλαιστίνη. Οταν πέθανε, άφησε τα πάντα στη γραμματέα του και της ζήτησε να μεταφέρει τα έγγραφα σε κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα. Εκείνη όμως τα κράτησε για 40 χρόνια, πούλησε μερικά, όπως π.χ. το χειρόγραφο της «Δίκης», το οποίο πωλήθηκε το 1988 προς 1,8 εκατ. δολάρια σε δημοπρασία. Οταν πέθανε το 2008, το αρχείο κατέληξε στις κόρες της, οι οποίες έδωσαν δικαστική μάχη να το κρατήσουν μέχρι την οριστική ετυμηγορία του Ισραηλινού Ανώτατου Δικαστηρίου το 2016, που δικαίωσε την Εθνική Βιβλιοθήκη της χώρας και το επιχείρημα ότι πρόκειται για πολιτιστικό κεφάλαιο το οποίο ανήκει στον εβραϊκό λαό.
Τον περασμένο μήνα, η Εθνική Βιβλιοθήκη του Ισραήλ κέρδισε άλλη μία υπόθεση με την Ελβετία, που έκρινε ότι οι θυρίδες πρέπει να ανοίξουν και να μεταφερθούν στην Ιερουσαλήμ. Το κομμάτι του αρχείου του που κατέληξε στη Γερμανία έπεσε στα χέρια Ισραηλινού εμπόρου έργων τέχνης, ο οποίος επιχείρησε να το πουλήσει στο γερμανικό λογοτεχνικό αρχείο του Μάρμπαχ, που είχε άλλωστε αγοράσει και το χειρόγραφο της «Δίκης». Το αρχείο ενημέρωσε, όμως, την Ισραηλινή Βιβλιοθήκη και πλέον όλα τα έγγραφα συγκεντρώθηκαν εκεί.