«Η μητέρα μου έχει ζήσει πολλές διαφορετικές ζωές», έλεγε ο γνωστός δημοσιογράφος του CNN Aντερσον Κούπερ, για τη μητέρα του Γκλόρια Βάντερμπιλτ, το 2016. Hταν η χρονιά που μητέρα και γιος είχαν αποφασίσει να μοιραστούν μεγάλα κομμάτια της ζωής τους με το παγκόσμιο κοινό μέσα από ένα βιβλίο και ένα ντοκιμαντέρ. Το πρώτο, «The Rainbow comes and goes: A Mother and Son On Life, Love, and Loss», ήταν βασισμένο σε μια μεταξύ τους ηλεκτρονική αλληλογραφία η οποία είχε ξεκινήσει όταν εκείνη ήταν 91 ετών, ενώ το «Nothing Left Unsaid: Gloria Vanderbilt & Anderson Cooper», ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε η Λίζα Γκάρμπους, ήταν κατά κάποιον τρόπο η συνέχεια της καταγραφής της οικογενειακής μνήμης.
Μητέρα τεσσάρων αγοριών, σύζυγος (με τέσσερις γάμους), σχεδιάστρια μόδας, συγγραφέας, καλλιτέχνις και ηθοποιός, η Βάντερμπιλτ πέθανε στις 15 Ιουνίου στα 95 της χρόνια, στο σπίτι της σε έναν ήσυχο δρόμο του Upper East Side της Νέας Υόρκης.
Μία από τους επονομαζόμενους «κύκνους» του Τρούμαν Καπότε –των επίλεκτων «it girls» στη Νέα Υόρκη της εποχής- η Βάντερμπιλτ γεννήθηκε το 1924. Ηταν μόλις 10 ετών όταν το όνομά της έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του σε τίτλους εφημερίδων. Κάποιοι από αυτούς αναφέρονταν σε αυτήν ως το «poor little rich girl», το φτωχό, μικρό πλούσιο κορίτσι που σε αυτήν την τρυφερή ηλικία γινόταν μάρτυρας σε μια πολύκροτη δίκη με στόχο την επιμέλειά της. Η δικαστική μάχη δινόταν ανάμεσα στη μητέρα της Γκλόρια Μόργκαν Βάντερμπιλτ και στη θεία και αδερφή του πατέρα της, την Γκέρτρουντ Βάντερμπιλτ Γουίτνεϊ. Η τελευταία κατηγορούσε την πρώτη ως ακατάλληλη μητέρα και ζητούσε να αναλάβει την επιμέλεια της μικρής Γκλόρια, μαζί με τον έλεγχο του trust fund, του αποταμιευτικού λογαριασμού που είχε ανοίξει για εκείνη ο πατέρας της, ο Ρέτζιναλντ Κλέιπουλ Βάντερμπιλτ. Δισέγγονος του πατριάρχη της δυναστείας Βάντερμπιλτ, Κορνίλιους Βάντερμπιλτ, o Ρέτζιναλντ Κλέιπουλ είχε πεθάνει το 1925. Η μικρή Γκλόρια μιλούσε στο δικαστήριο κεκλεισμένων των θυρών, ενώ μια οικιακή βοηθός υποστήριζε ότι η μητέρα της διατηρούσε ομοφυλοφιλικό δεσμό με μέλος της βρετανικής βασιλικής οικογένειας – στο μεταξύ, η δίδυμη αδελφή της μητέρας της, Τέλμα, διατηρούσε δεσμό με τον τότε πρίγκιπα της Ουαλίας Εδουάρδο, πριν εκείνος γνωρίσει την Γουόλις Σίμπσον. Τελικά, τη δίκη κέρδισε η Γκέρτρουντ και η μικρή Γκλόρια μετακόμισε στη μεγάλη κατοικία της στο Λονγκ Αϊλαντ.
Μεγαλώνοντας, η Βάντερμπιλντ στράφηκε αρχικά στη ζωγραφική. Παρακολούθησε μαθήματα στο Art Students League of New York και ασχολήθηκε και με τον σχεδιασμό υφασμάτων. Λίγο αργότερα, οι προσπάθειές της συγκεντρώθηκαν στην υποκριτική. Σπούδασε στο Neighborhood Playhouse της Νέας Υόρκης και το 1954 έκανε το ντεμπούτο της στη σκηνή του Pocono Playhouse, στο Μάουντενχοουμ της Πενσυλβανίας, πριν εμφανισθεί στο Μπρόντγουεϊ και τηλεοπτικές σειρές.
Το 1974, ο Πολ Μακάρτνεϊ τραγουδούσε το εμπνευσμένο από εκείνη τραγούδι «Mrs. Vandebilt», όμως το ραντεβού με τη πραγματική αναγνώριση θα ερχόταν όταν το όνομα της Βάντερμπιλτ θα έμπαινε στο υπαρκτό λεξικό της μόδας. Το 1976, η Βάντερμπιλτ συνεργαζόταν ήδη με την εταιρεία κατασκευής ρούχων Murjani, όταν αποφάσισαν από κοινού να τοποθετήσουν το όνομά της σε μια συλλογή με τζιν παντελόνια. Η αποκάλυψή τους έγινε τελικά το 1977, με μια δυναμική τηλεοπτική διαφημιστική καμπάνια, στην οποία πρωταγωνιστούσε η ίδια. Σύμφωνα με την εταιρεία, την ημέρα που η διαφήμιση προβλήθηκε για πρώτη φορά πωλήθηκαν και τα 150.000 παντελόνια που είχαν παραχθεί. Τα νέα τζιν είχαν το «δημοκρατικό» στοιχείο του ντένιμ αλλά και το γκλάμουρ «άγγιγμα» της σχεδιάστριάς τους. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές τις εποχής, το 1979 η συλλογή ντένιμ της Βάντερμπιλτ ήταν το νούμερο 1 best-seller στην κατηγορία της, πιο πάνω και από την αντίστοιχη συλλογή του ανερχόμενου τότε Κάλβιν Κλάιν.
Την περίοδο της τεράστιας δημιουργικής της επιτυχίας, η Βάντερμπιλτ πώλησε τα δικαιώματα του ονόματός της στον όμιλο Murjani και αποφάσισε να δρομολογήσει την επανεκκίνηση της δικής της εταιρείας, της GV Ltd, μέσα από συλλογές ρούχων, αξεσουάρ και λικέρ, μεταξύ άλλων. Τη δεκαετία του 1980, ο κολοσσός L’Oreal ξεκίνησε την παραγωγή αρωμάτων Gloria Vanderbilt, ενώ την ίδια εποχή η ίδια μπήκε σε νέο δικαστικό αγώνα απέναντι στους πρώην συνεργάτες της στην GV Ltd. Το δικαστήριο τη δικαίωσε, όμως η Βάντερμπιλτ είχε ανακαλύψει, κάπως αργά, ότι είχε υπέρογκες ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές.
Η Βάντερμπιλντ βίωσε πλούσια προσωπική ζωή. «Καμιά φορά, όταν δεν μπορώ να κοιμηθώ, μετράω εραστές, όχι πρόβατα», έγραφε στον γιο της Αντερσον, σε μέιλ της. Στο «μέτρημα» θα έβρισκε κανείς τον Φρανκ Σινάτρα, τον Μάρλον Μπράντο και τον Χάουαρντ Χιούζ, μεταξύ άλλων. Ο τρίτος σύζυγος της ήταν ο σκηνοθέτης Σίντνεϊ Λιούμετ, ενώ η μεγάλη της αγάπη ήταν ο τελευταίος σύζυγος της, Γουάιατ Κούπερ. Ο πατέρας του Αντερσον και του μεγαλύτερου αδερφού του Κάρτερ, Γουάιατ Κούπερ, πέθανε στα 50 του το 1978. Δέκα χρόνια αργότερα, η Βάντερμπιλτ έζησε την μεγαλύτερη τραγωδία της ζωής της, όταν είδε τον Κάρτερ να πηδάει από το μπαλκόνι του σπιτιού τους στο Μανχάταν, ενώ εκείνη τον εκλιπαρούσε να μην το κάνει.
Τα τελευταία χρόνια, στο εκλεκτικό, πολύχρωμο διαμέρισμά της στο Upper East Side, το οποίο βρισκόταν σε διαρκή διακοσμητική εγρήγορση, η Βάντερμπιλτ ανακάλυπτε το Instagram, μέσω του οποίου προωθούσε τα έργα της αλλά και διατηρούσε τον προσωπικό της λογαριασμό.
Στην κάμερα του CNN, δύο ημέρες μετά τον θάνατό της, ο Αντερσον Κούπερ μίλησε για την «εξαιρετική γυναίκα που αγαπούσε τη ζωή την οποία έζησε με τους δικούς της όρους. Ηταν ζωγράφος, συγγραφέας και σχεδιάστρια, αλλά και μια ξεχωριστή μητέρα, σύζυγος και φίλη. Ηταν 95 ετών, αλλά, αν ρωτούσατε οποιονδήποτε δικό της άνθρωπο, θα σας έλεγε ότι ήταν ο νεότερος άνθρωπος που γνώριζε, η πιο κουλ και η πιο μοντέρνα».