Κυρώσεις εναντίον του Ιρανού υπουργού Εξωτερικών, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ, επέβαλε η Ουάσιγκτον, μία ημέρα μετά την εμφατική άρνηση της Γερμανίας να συνεισφέρει στην πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ για διασφάλιση της ασφαλούς ναυσιπλοΐας στα Στενά του Ορμούζ.
Σε άρθρο της, την Πέμπτη, η εφημερίδα New York Times χαρακτήριζε «ασυνήθιστη» την επιβολή κυρώσεων εναντίον του επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας, διακόπτοντας με τον τρόπο αυτό τον μοναδικό δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν. Aνώτατα στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ χαρακτήριζαν τον σπουδαγμένο στις ΗΠΑ Ζαρίφ «προπαγανδιστικό βραχίονα» του ύπατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Η πρωτοβουλία αυτή της Ουάσιγκτον, όμως, αναστέλλει κάθε ενδεχόμενη διπλωματική προσέγγιση με στόχο την αποκλιμάκωση της κρίσης στον Περσικό, ενισχύοντας παράλληλα τους σκληροπυρηνικούς, όπως το επίλεκτο σώμα των Φρουρών της Επανάστασης.
Από τη μεριά του, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Στίβεν Μνούτσιν είπε πως οι κυρώσεις εις βάρος του Ζαρίφ θα λειτουργήσουν ως μήνυμα προς το Ιράν: «Ο Ζαρίφ εφαρμόζει τη ριψοκίνδυνη πολιτική του ύπατου ηγέτη του Ιράν και είναι ο εκπρόσωπος του καθεστώτος προς το εξωτερικό». Ο Ιρανός υπουργός έσπευσε να απαντήσει μέσω Twitter: «Η αλήθεια είναι, άραγε, τόσο οδυνηρή; Οι κυρώσεις δεν επηρεάζουν εμένα και την οικογένειά μου, καθώς δεν διαθέτουμε περιουσία εκτός του Ιράν. Σας ευχαριστώ που με θεωρείτε τόσο μεγάλη απειλή για την πολιτική σας».
Τα συγκεχυμένα μηνύματα που στέλνει η κυβέρνηση Τραμπ σε ό,τι αφορά την ιρανική κρίση βρίσκονται πίσω από τη διστακτική στάση συμμάχων του ΝΑΤΟ, όπως είναι η Γαλλία και η Γερμανία, οι οποίες αρνούνται να εμπλακούν στρατιωτικά στον Περσικό Κόλπο. Μόνον η Βρετανία, η οποία ανακοίνωσε την αποστολή μικρής ναυτικής δύναμης στην περιοχή των Στενών του Ορμούζ, μοιάζει πρόθυμη να ακολουθήσει τον Λευκό Οίκο. Στα μέσα Ιουνίου, ο πρόεδρος Τραμπ είχε εγκρίνει –προτού υπαναχωρήσει– την πραγματοποίηση στοχευμένων αεροπορικών πληγμάτων κατά του Ιράν σε αντίποινα για την κατάρριψη μη επανδρωμένου κατασκοπευτικού αεροσκάφους των ΗΠΑ. Ενα μήνα αργότερα, ο Αμερικανός πρόεδρος απέφυγε να ανεβάσει τους τόνους μετά τη δέσμευση δεξαμενοπλοίου υπό βρετανική σημαία στον Κόλπο. Οταν μάλιστα το Ιράν προχώρησε την περασμένη εβδομάδα σε δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου μέσου βεληνεκούς, στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ υποβάθμισαν το γεγονός.
Την ώρα που η αμερικανική κυβέρνηση επιβάλλει κυρώσεις στον Ζαρίφ, εγκρίνει την εξαίρεση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων για ιρανικές εταιρίες, ακόμη και όταν αυτές έχουν σχέσεις με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Την εξαίρεση των επιχειρήσεων αυτών από τις κυρώσεις για χρονικό διάστημα 90 ημερών ανακοίνωσε ο ίδιος ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Μπόλτον, παρά τη διαφωνία των «ιεράκων» του Κογκρέσου. Μόνον ο γερουσιαστής Ραντ Πολ, γνωστός για τη στήριξή του για διπλωματική λύση με το Ιράν, εξέφρασε τη διαφωνία του για τις κυρώσεις εναντίον του Ζαρίφ.
Η στάση της Γερμανίας
Η επαμφοτερίζουσα στάση της Ουάσιγκτον, με τον Αμερικανό πρόεδρο να ταλαντεύεται μεταξύ των εκκλήσεων για λήψη σκληρών στρατιωτικών μέτρων και της έμφυτης πεποίθησής του πως όλα μπορούν να λυθούν μέσω της ευφυούς διαπραγμάτευσης, έχει αποθαρρύνει τα ευρωπαϊκά κράτη. Με αυστηρές δηλώσεις ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας ξεκαθάρισε ότι το Βερολίνο δεν πρόκειται να συνεισφέρει πολεμικά πλοία για περιπολίες στα ύδατα των Στενών του Ορμούζ. Μιλώντας σε γερμανικά μέσα ενημέρωσης, ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Βερολίνο άσκησε αυστηρή κριτική στη γερμανική κυβέρνηση, υπενθυμίζοντας ότι το Βερολίνο συνεχίζει να υστερεί σε ό,τι αφορά τη συνεισφορά του στον προϋπολογισμό του ΝΑΤΟ.
Ανάλογη στάση υιοθέτησε και η Νορβηγία, η κυβέρνηση της οποίας εξετάζει εναλλακτικές λύσεις για να καλύψει τα κενά ασφαλείας στον Περσικό Κόλπο. Τους τελευταίους μήνες, έξι δεξαμενόπλοια υπέστησαν δολιοφθορά, με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να κατηγορούν την Τεχεράνη για τις επιθέσεις αυτές, ενώ σε αντίποινα Βρετανοί κομάντος εισέβαλαν σε ιρανικό δεξαμενόπλοιο στο Γιβραλτάρ στις 4 Ιουλίου, δεσμεύοντας το σκάφος για παραβίαση των κυρώσεων κατά του Ιράν.
Οι αμερικανικές προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο που παρουσιάζουν για τη ναυσιπλοΐα οι ενέργειες των Φρουρών της Επανάστασης διαψεύδονται, όμως, από τη διάταξη δυνάμεων στην περιοχή του Περσικού Κόλπου. Η ανάπτυξη αεροπλανοφόρου και του στόλου συνοδείας του από τις ΗΠΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τις ισχνές ναυτικές δυνάμεις που διαθέτει το Ιράν στον Περσικό. Παρότι Αμερικανοί αναλυτές υπερεκτιμούν συστηματικά τις ικανότητες του ιρανικού ναυτικού, η πραγματικότητα δείχνει ότι η Τεχεράνη είναι ικανή μόνο να παρενοχλεί πλοία του αμερικανικού στόλου, καθώς το Ιράν δεν έχει κανένα συμφέρον να επαναλάβει τις τακτικές της δεκαετίας του 1980, όταν Ιράκ και Ιράν είχαν εμπλακεί στον «πόλεμο των δεξαμενοπλοίων».