Μια πεταλούδα που έφερε τον κατακλυσμό…

Μια πεταλούδα που έφερε τον κατακλυσμό…

3' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ενα μήνα μετά την έναρξη των αμερικανικών βομβαρδισμών στο Αφγανιστάν, η Ουάσιγκτον διατηρεί ακέραια την αισιοδοξία της. Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε είναι πολύ μικρό για να κριθεί η αποτελεσματικότητα της στρατιωτικής εκστρατείας, διατείνεται το επιτελείο Μπους. Εκλαϊκευτές του αμερικανικού Πενταγώνου, όπως ο Τόμας Φρίντμαν, δεν διστάζουν να παραφράσουν αγριότατα τους στίχους του Τζον Λένον, αναφωνώντας «Give war a chance» -δώστε μια ευκαιρία στον… πόλεμο! Από την πλευρά του, ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ διαβεβαιώνει ότι έχει επέλθει σημαντική ζημιά στη στρατιωτική υποδομή των Ταλιμπάν και ότι το αίσιο τέλος είναι ήδη ορατό στον ορίζοντα.

«Μεγάλο» κατόρθωμα

Η αλήθεια είναι ότι ελάχιστοι, ακόμη και μεταξύ των πεπεισμένων οπαδών του πολέμου, συμμερίζονται τη ρόδινη οπτική της αμερικανικής κυβέρνησης. Στον πόλεμο του Κόλπου ο Σαντάμ Χουσεΐν συνθηκολόγησε μέσα σε ενάμιση μήνα, ενώ οκτώ χρόνια αργότερα χρειάστηκαν δυόμισι μήνες για να παραδεχθεί άνευ όρων την ήττα του ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Και στις δύο περιπτώσεις, οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους είχαν να αντιμετωπίσουν κράτη με ισχυρούς στρατούς και σοβαρές υποδομές. Στην περίπτωση του Αφγανιστάν, το να επαίρεται η αμερικανική υπερδύναμη ότι μετά από 31 ημερόνυχτα βομβαρδισμών και 2.000 πτήσεις υπερσύγχρονων βομβαρδιστικών κατάφερε να «εξασθενήσει σημαντικά» τα «ξυπόλυτα τάγματα» μιας χώρας, που βρίσκεται στη Λίθινη Εποχή, δεν ακούγεται δα σαν μεγάλο πολεμικό κατόρθωμα.

Το χειρότερο, για τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ότι ο χρόνος φαίνεται να κυλάει σε βάρος τους στο δεύτερο μεγάλο μέτωπο της αναμέτρησης, το πολιτικό. Μπορεί οι αντιδράσεις του εξτρεμιστικού Ισλάμ να παραμένουν ελεγχόμενες, αλλά κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί τι θα συμβεί αύριο σε χώρες-κλειδιά του μουσουλμανικού κόσμου, όπως το Πακιστάν, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος. «Τα Τ-shirts με τη φιγούρα του Μπιν Λάντεν κάνουν θραύση στις τάξεις εκείνων που θεωρούν τους εαυτούς τους θύματα της διεθνούς τάξης πραγμάτων… στις κοινότητες των Αλγερινών, στα προάστια του Παρισιού ή στις εργατικές συνοικίες του Κέϊπ Τάουν», έγραφαν προχθές οι New York Times. Στην Αγγλία, το 97% των Βρετανών μουσουλμάνων τάσσεται εναντίον του πολέμου, το 40% ταυτίζεται με τον Μπιν Λάντεν, ενώ δύο χιλιάδες από αυτούς πήγαν να πολεμήσουν, στο Αφγανιστάν, τους Αμερικανούς αλλά και τους Βρετανούς συμπολίτες τους. Στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης η υποστήριξη στον αμερικανικό πόλεμο διαβρώνεται σταθερά, όπως αναγνώρισε ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Τζεφ Χουν.

Το βασικό πρόβλημα των Αμερικανών δεν είναι να καταλάβουν την Καμπούλ -αυτό θα μπορούσαν να το είχαν ήδη πετύχει, με λιγότερα ή περισσότερα θύματα. Το βασικό είναι ότι δεν έχουν πετύχει ρήγματα στο εσωτερικό των Ταλιμπάν και γενικότερα στην πλειοψηφούσα φυλή των Παστούν, ώστε να εγκαταστήσουν κυβέρνηση ικανή να εξασφαλίσει σταθερότητα στο μεταπολεμικό Αφγανιστάν και να ικανοποιεί δύο στρατηγικής σημασίας -όσο και ευάλωττους- συμμάχους των ΗΠΑ, το Πακιστάν και τη Σαουδική Αραβία.

Οπως έγραφε χθες η γαλλική «Μοντ», η αντίδραση των Αμερικανών στην αποτελμάτωση της κατάστασης συνίσταται στην εντατικοποίηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων με την ελπίδα η στρατιωτική εξασθένιση του καθεστώτος να επιφέρει, σε δεύτερο χρόνο, και την πολιτική του αποσάρθρωση. Ενα παιχνίδι εξαιρετικά υψηλού κινδύνου, πολύ περισσότερο που με την πάροδο του χρόνου φαίνεται να κερδίζουν έδαφος οι πιο τυχοδιωκτικές- επιθετικές τάσεις μεταξύ των αμερικανικών ελίτ. «Προκειμένου να έχουμε μια κεντρική κυβέρνηση του Αφγανιστάν που υποστηρίζει την τρομοκρατία, ας μην έχουμε καμιά κεντρική κυβέρνηση», έγραφε ο γνωστός αθρογράφος της «Ουάσιγκτον Ποστ», Τζιμ Χόγκλαντ, υπονοώντας τον άτυπο ή και ανοιχτό διαμελισμό της χώρας. Από την πλευρά του, ο Γουίλιαμ Σαφάϊρ, των New York Times, προτείνει όχι μόνο τη διεύρυνση του πολέμου με επόμενο στόχο το Ιράκ, αλλά και τον διαμελισμό του τελευταίου προς όφελος της Τουρκίας.

Τρομοκρατία των πλουσίων

Μπορεί παρόμοια σενάρια να φαίνονται παρατραβηγμένα, αλλά η γενική τάση δεν παύει να δικαιώνει τις παρατηρήσεις του Γάλλου φιλοσόφου, Ζαν Μποντριγιάρ: «Η επίθεση στο Μανχάταν ανταποκρίνεται στα πρότυπα των Μαθηματικών του Χάους: Μια αρχική ώθηση προκαλεί ανυπολόγιστες συνέπειες, όπως μια πεταλούδα που προκαλεί κατακλυσμό στην άλλη γωνία της γης… Η τρομοκρατία των καμικάζι ήταν μια τρομοκρατία των φτωχών, ενώ αυτή εδώ (ο πόλεμος) είναι η τρομοκρατία των πλουσίων». Ενας ιδιόμορφος, μακρόχρονος «Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος» με στόχο τη δημιουργία ελεγχόμενων προτεκτοράτων- χθες στο Ανατολικό Τιμόρ, σήμερα στο Αφγανιστάν, αύριο στο Ιράκ και πάει λέγοντας. Με άλλα λόγια, στις τεράστιες ζώνες της τριτοκοσμικής εξαθλίωσης που απειλούν με κοινωνικές εξεγέρσεις, μεταναστευτικά κύματα απίστευτης έκτασης και πρακτικές απελπισμένης αντίστασης τις μητροπόλεις του βιομηχανικού Βορρά.

Το παλιό δόγμα του Κλαούζεβιτς, ότι ο πόλεμος είναι συνέχιση μιας πολιτικής με άλλα μέσα, δεν ισχύει πια, λέει ο Μποντριγιάρ. «Αυτός ο πόλεμος είναι η συνέχιση της έλλειψης πολιτικής με άλλα μέσα»…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή