Από μία κλωστή κρεμόταν μέχρι προχθές η συμφωνία Ε.Ε. – Λονδίνου για το Brexit, καθώς η τύχη της, αλλά και αυτή της ίδιας της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον, ήταν άμεσα συνδεδεμένη με το πράσινο φως της Βουλής των Κοινοτήτων. Αγώνα δρόμου και προσθαφαιρέσεων έδωσε από την Πέμπτη ο Τζόνσον, ο οποίος επιδόθηκε σε εκστρατεία γοητείας για να πείσει τις δεξαμενές βουλευτών – επίδοξων υποστηρικτών του ότι πρέπει να του δώσουν την ψήφο τους.
Με δεδομένο ότι ο εταίρος του πρωθυπουργού, το βορειοϊρλανδικό DUP, διεμήνυσε εξαρχής ότι δεν μπορεί να συναινέσει στη συμφωνία, το ενδιαφέρον τού πρωθυπουργού στράφηκε κυρίως στους αντάρτες του κόμματός του, τους οποίους διέγραψε όταν υπερψήφισαν νομοσχέδιο που εμποδίζει την έξοδο από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία και κάποιους Εργατικούς βουλευτές. Νωρίτερα φέτος, όταν η προκάτοχος του Τζόνσον, Τερέζα Μέι, παρουσίασε το δικό της σχέδιο συμφωνίας στους βουλευτές, συνολικά εννέα βουλευτές εκτός των Τόρις, πέντε Εργατικοί και τέσσερις ανεξάρτητοι, το υπερψήφισαν.
Σε μία προσπάθεια να κερδίσει τις ψήφους Εργατικών βουλευτών, ο Τζόνσον προέβη την ύστατη στιγμή σε υποχωρήσεις για τα εργασιακά δικαιώματα και άλλους τομείς που είναι κρίσιμοι για το κόμμα της αντιπολίτευσης. Σε περίπτωση ήττας στη Βουλή, η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στη χώρα θεωρείται μονόδρομος και οι Εργατικοί δύσκολα μπορούν να εμποδίσουν αυτήν την προοπτική, υπό τον όρο φυσικά ότι έχει διασφαλιστεί η παράταση. Με τις κάλπες να στήνονται, ο πρωθυπουργός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ως προεκλογική του σημαία τη συμφωνία που πρέπει να περάσει από τη Βουλή και να διευρύνει την πλειοψηφία του στο σώμα μετά την αναμέτρηση.
Αλλωστε, όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, εμφανίζουν τους Συντηρητικούς να επικρατούν των Εργατικών με σημαντική διαφορά, ενώ η δημοτικότητά του Τζόνσον ενισχύθηκε μετά την επίτευξη συμφωνίας που διέψευσε ότι μοναδική φιλοδοξία του είναι η έξοδος με κάθε κόστος από την Ε.Ε.
Η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ προειδοποίησε στο παρά πέντε ότι ενδεχόμενη απόρριψη της συμφωνίας από το Σώμα, θα σημάνει αυτόματα νέα παράταση από τις Βρυξέλλες προκειμένου να αποφευχθεί ένα άτακτο Brexit. Η χθεσινή έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής, η πρώτη που πραγματοποιείται Σάββατο μετά τον πόλεμο των Φόκλαντ το 1982, παρουσιάστηκε σαν οριακή στιγμή για τη χώρα και τον πρωθυπουργό, καθώς ο Τζόνσον γνώριζε πως είναι η ύστατη ευκαιρία του να περάσει τη συμφωνία από το Σώμα πριν από την καταληκτική ημερομηνία της 31ης Οκτωβρίου.
Το κείμενο της Μέι
Πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι ελάχιστες διαφορές έχουν υπάρξει στο κείμενο της συμφωνίας σε σχέση με εκείνη που είχε επιτευχθεί ανάμεσα στην Ε.Ε. και στην Τερέζα Μέι. Σύμφωνα με έρευνα της εφημερίδας Guardian, λιγότερο από το 5% της αρχικής συμφωνίας έγινε αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης, παρόλο που η πρωτότυπη απερρίφθη από τη Βουλή τρεις φορές.
Πέρα από το μισητό για το Λονδίνο backstop, την παροχή εγγυήσεων προκειμένου να αποφευχθεί ένα σκληρό σύνορο στο νησί της Ιρλανδίας, μεταξύ Βορείου Ιρλανδίας και Ιρλανδίας, όλα τα άλλα σημεία της συμφωνίας παραμένουν ίδια. Αυτό περιλαμβάνει και 20 σελίδες της μελλοντικής οικονομικής συνδρομής του Ηνωμένου Βασιλείου στον κοινοτικό προϋπολογισμό καθώς και 19 σελίδες δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Το νέο κείμενο της συμφωνίας αποχώρησης περιέχει μία νέα λύση για το θέμα των ιρλανδικών συνόρων, αντικαθιστώντας το backstop με μία δέσμευση ότι η Βόρειος Ιρλανδία θα παραμείνει εναρμονισμένη με την Ευρωπαϊκή Ενωση ακόμη και μετά το Brexit.
Οι σημαντικότερες αλλαγές αφορούν την τελωνειακή ένωση και τη διακίνηση αγαθών. Ο ηγέτης του Κόμματος του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ, έσπευσε να διοργανώσει συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Ουέστμινστερ την Παρασκευή το βράδυ για να αποκηρύξει ως προδότη τον Τζόνσον καθώς και τις υποχωρήσεις στις οποίες προέβη και να υπεραμυνθεί ενός ξεκάθαρου Brexit, χωρίς συμφωνία. Από την αρχή της διαδικασίας ο Φάρατζ είχε φροντίσει να εκμεταλλευθεί τη δυσαρέσκεια για τη στρατηγική και της Μέι και του Τζόνσον αλλά και της αδυναμίας να επιτευχθεί πλειοψηφία στη Βουλή, γι’ αυτό άλλωστε βασικός στόχος του Βρετανού πρωθυπουργού ήταν να επανασυσπειρώσει την ψήφο των υποστηρικτών του Brexit.
Ετσι, ενώ ο σατανικός σύμβουλός του, ο επονομαζόμενος και Ρασπούτιν του Λονδίνου, Ντομινίκ Κάμινγκς, δεν είχε πρόβλημα να οδηγηθεί η χώρα σ’ ένα άτακτο Brexit, ο ίδιος ο Τζόνσον πείστηκε ότι μια τέτοια εναλλακτική είναι υπερβολικά ριψοκίνδυνη και ετοιμάστηκε για υποχωρήσεις. Και η βασικότερη από αυτές ήταν το ζήτημα που η Μέι είχε αφήσει να εννοηθεί ότι ουδείς πρωθυπουργός μπορεί να «καταπιεί»: οι τελωνειακοί έλεγχοι στην ιρλανδική θάλασσα.
Το σχόλιο του Μακρόν
Πάντως, αν αναλογιστεί κανείς ότι πριν από μία εβδομάδα η συμφωνία εθεωρείτο σχεδόν αδύνατη μετά το τηλεφώνημα του Τζόνσον με τη Μέρκελ και πως μέσα σε λίγες μέρες ο Βρετανός πρωθυπουργός απέτρεψε τα χειρότερα, θα πρέπει να του αναγνωρίσει κανείς ότι υπερέβη τον (νάρκισσο, καιροσκόπο) εαυτό του. «Μπορεί να είναι ένας εκκεντρικός χαρακτήρας ορισμένες φορές, όλοι μας είμαστε όμως κατά καιρούς. Εχει νεύρα, αλλά είναι ηγέτης με στρατηγικό όραμα. Οσοι δεν τον έπαιρναν αρχικά στα σοβαρά, έσφαλαν», είπε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος παραδέχθηκε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά τη Σύνοδο Κορυφής ότι πολλοί υποτίμησαν τον Βρετανό πρωθυπουργό.
Επόμενος στόχος του Τζόνσον θα πρέπει να είναι η εξαργύρωση του πολιτικού κεφαλαίου, που συγκέντρωσε τα τελευταία 24ωρα με μία νέα προσφυγή στις κάλπες και η εδραίωση μιας άνετης πλειοψηφίας στη Βουλή, που θα του εξασφαλίσει μια νέα απρόσκοπτη πρωθυπουργική θητεία. Μην ξεχνάμε ότι μέχρι σήμερα ο Τζόνσον είναι μη εκλεγμένος πρωθυπουργός, που εκλήθη να αναπληρώσει το κενό εξουσίας μετά την παραίτηση της Μέι.