Η απαισιοδοξία στη Μέση Ανατολή έχει γίνει κλισέ. Από την ιντιφάντα με τις πέτρες ώς την ένοπλη εξέγερση και από την κατεδάφιση σπιτιών με μπουλντόζες ώς την πολιτική των δολοφονιών, από τις βόμβες αυτοκτονίας ώς την εισβολή των τανκς δεν φαίνεται καμία διέξοδος. Ισως η μόνη κορυφαία προσωπικότητα που έχει κάνει προτάσεις για την έξοδο απ’ αυτήν την κρίση είναι ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Σλόμο Μπεν Αμί.
Η πρωτοβουλία Αμί
Ο Μπεν Αμί, που θεωρείται επόμενος ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, περιοδεύει στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και ζητεί υποστήριξη για την ειρηνευτική του πρωτοβουλία, η οποία βασίζεται στο θλιβερό συμπέρασμα ότι οι δύο πλευρές δεν είναι σε θέση να βρουν λύση από μόνες τους. Ο Μπεν Αμί θεωρεί ότι αυτό που χρειάζεται τώρα είναι το ακριβώς αντίθετο του Οσλο: ο διεθνής παράγοντας να μπει στη Μέση Ανατολή και να καθήσει εκεί όσο χρειαστεί. Μια διάσκεψη, στην οποία δεν θα συμμετέχουν μόνον οι ΗΠΑ αλλά όλοι οι ενδιαφερόμενοι παράγοντες (η Ρωσία, η Ευρωπαϊκή Ενωση, τα μετριοπαθή αραβικά κράτη) θα κατέληγε σε μία συμφωνία για την τήρηση της οποίας θα φρόντιζε η παρουσία μιας πολυεθνικής δύναμης στο έδαφος. Πρόκειται για μια ριζοσπαστική πρόταση, δεδομένης της παραδοσιακής εχθρότητας του Ισραήλ προς κάθε εξωτερική στρατιωτική παρουσία.
Υπάρχει ένας επιπλέον παράγοντας που πείθει τον Μπεν Αμί ότι αυτό το σχέδιο θα επιτύχει εκεί όπου τα άλλα απέτυχαν: η προσωπικότητα του Γιάσερ Αραφάτ. Παρακολουθώντας τον προσεκτικά ατέλειωτες ημέρες στο Καμπ Ντέιβιντ, ο Μπεν Αμί τιμά τον Αραφάτ ως έναν ηγέτη που κατάφερε να φέρει ένα εθνικό κίνημα από τα περιθώρια στο επίκεντρο της διεθνούς σκηνής. Ομως είναι πεπεισμένος ότι ο Αραφάτ δεν θα κάνει το τελικό βήμα. «Προτιμά να γίνει Νάσερ παρά Σαντάτ», λέει ο Μπεν Αμί.
Το μόνο που μπορεί να πιέσει τον Αραφάτ στην τελική συμφωνία είναι η διεθνής υποστήριξη – ιδίως μάλιστα των αραβικών κρατών. Η λύση θα βασίζεται στις «παραμέτρους Κλίντον», που αποτελούν μια πιο καλά επεξεργασμένη εκδοχή της συμφωνίας «γη με αντάλλαγμα την ασφάλεια». Το σχέδιο υπάρχει, όμως ο Αριέλ Σαρόν δεν φαίνεται διατεθειμένος να το ακολουθήσει. Αυτό που πρώτα χρειάζεται είναι μια αλλαγή στην ισραηλινή κυβέρνηση. Για αρχή, οι Εργατικοί θα μπορούσαν να κάνουν κάτι που δεν θα άρεσε καθόλου στον νυν υπουργό Εξωτερικών Σιμόν Πέρες: να αποσυρθούν από την κυβέρνηση συνασπισμού και να περάσουν επισήμως στην αντιπολίτευση.
Ο πρωθυπουργός Σαρόν ανακοίνωσε ότι οι προσωρινές καταλήψεις παλαιστινιακών εδαφών ήταν επιτυχείς. 42 ένοπλοι Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, ενώ άλλοι 15 εξοντώθηκαν στο πλαίσιο αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων, όπως ανακοίνωσε το γενικό επιτελείο στο Τελ Αβίβ.