Σε ιδιαίτερα θερμή ατμόσφαιρα, δίπλα στο τζάκι του οβάλ γραφείου του Λευκού Οίκου, άρχισε χθες η τριήμερη σύνοδος κορυφής των δύο μεγάλων αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας (τότε ΕΣΣΔ). Η εξεύρεση βιώσιμης πολιτικής λύσης στο Αφγανιστάν κατά τη μετα-Ταλιμπάν εποχή, η γεφύρωση των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών στο θέμα της αμερικανικής αντιπυραυλικής άμυνας και η επίτευξη ιστορικής συμφωνίας για μια δραματική μείωση των πυρηνικών τους οπλοστασίων αποτελούν τα βασικά ζητούμενα της τέταρτης συνάντησης μεταξύ του Τζορτζ Μπους και του Βλαντιμίρ Πούτιν σε λιγότερο από ένα χρόνο. Και μόνο η ατζέντα αυτής της συνάντησης αντανακλά τη θεαματική βελτίωση των σχέσεων Ουάσιγκτον-Κρεμλίνου τους τελευταίους δύο μήνες, μια εξέλιξη στην οποία καταλυτικό ρόλο έπαιξαν τα τρομοκρατικά πλήγματα της 11ης Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, οι δύο ηγέτες αναμένονταν να καταλήξουν, αργά χθες το βράδυ (ελληνική ώρα) σε συμφωνία για τη μείωση των πυρηνικών κεφαλών τους (περίπου 7.000 για τις ΗΠΑ και 6.000 για τη Ρωσία) κατά τα δύο τρίτα του σημερινού αριθμού τους. Μια τέτοια εξέλιξη θα ικανοποιούσε ένα πάγιο αίτημα της Μόσχας, που επείγεται να απελευθερώσει πόρους για τη χειμαζόμενη ρωσική οικονομία. Σε αντάλλαγμα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν αναμένεται να ρίξει νερό στο κρασί του σχετικά με την αμερικανική αντιπυραυλική άμυνα (NMD), η ανάπτυξη της οποίας εμποδίζεται από την αμερικανοσοβιετική συνθήκη ΑΒΜ του 1972 για την απαγόρευση των αντιβαλλιστικών συστημάτων.
Συγκεκριμένα, ο Ρώσος πρόεδρος αναμένεται να άρει τις αντιρρήσεις του για τις πρώτες αμερικανικές δοκιμές γύρω από τη NMD, στον βαθμό που οι Αμερικανοί θα προσφέρουν κάποιου είδους εμπιστευτική στρατιωτική πληροφόρηση στη Μόσχα και θα αφήσουν ανοιχτό το παράθυρο για τη συμμετοχή της Ρωσίας στο εν λόγω εγχείρημα. Η στροφή -επί το διαλλακτικότερον- στην πολιτική της Μόσχας έναντι της NMD, άφησε «στα κρύα του λουτρού» άλλες πυρηνικές δυνάμεις, όπως τη Γαλλία και την Κίνα, οι οποίες, από διαφορετική σκοπιά η κάθε μία, επίσης αντιτίθενται στο αμερικανικό σχέδιο.
Για το Αφγανιστάν
Ενα άλλο θέμα που θα κυριαρχήσει στη συνάντηση κορυφής των δύο ανδρών είναι η πολιτική κατάσταση στο Αφγανιστάν, που εξελίσσεται πλέον με κινηματογραφικές ταχύτητες μετά την άλωση της Καμπούλ από τη Βόρεια Συμμαχία. Η αμερικανική κυβέρνηση εν μέρει, λόγω και των πιέσεων του Πακιστάν, είχε ταχθεί εναντίον της εισβολής της Βόρειας Συμμαχίας στην αφγανική πρωτεύουσα αλλά και υπέρ της συμμετοχής κάποιων «μετριοπαθών Ταλιμπάν» και άλλων εκπροσώπων της φυλής των Παστούν στη νέα κυβέρνηση της χώρας. Αντιθέτως, η Ρωσία, ο κυριότερος υποστηρικτής της Βόρειας Συμμαχίας, όπως και το Ιράν δεν συζητούν καν το ενδεχόμενο αυτό. Οι συνομιλίες Μπους-Πούτιν θα συνεχισθούν σήμερα στον Λευκό Οίκο και θα ολοκληρωθούν αύριο στο ράντσο του Αμερικανού προέδρου, στο Κρόφορντ του Τέξας. Ο πρώην κυβερνήτης της πολιτείας έχει ετοιμάσει κλασική ατμόσφαιρα… Φαρ Ουέστ στον εξ Ανατολών ορμώμενο προσκεκλημένο του, καθώς το πρόγραμμα προβλέπει παραδοσιακό μπάρμπεκιου και μουσική «κάντρι». Χαρακτηριστική, πάντως, της εντελώς νέας δυναμικής που διαμορφώνεται στις αμερικανορωσικές σχέσεις είναι η τοποθέτηση του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ επί κυβέρνησης πατρός Μπους, Τζέιμς Μπέικερ -ενός προσώπου με ισχυρή επιρροή και στη σημερινή κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών- υπέρ της συμμετοχής της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ. Μια πρόταση που μόνο ως ανέκδοτο θα ακουγόταν μέχρι πρόσφατα..
Για αήθεις εκτελέσεις αιχμαλώτων και λεηλασίες στην κυριευμένη πόλη του Μαζάρ κάνει λόγο και δημοσίευμα της εφημερίδας New York Times. Στρατιώτες της Συμμαχίας, που είχαν την αμέριστη στήριξη των ΗΠΑ, γράφει η εφημερίδα, κατάκλεβαν πτώματα και υπόγεια των Ταλιμπάν, αρπάζοντας παπούτσια, σακιά με ζάχαρη, φακούς τσέπης και ό,τι άλλο έβρισκαν.