Μια ακόμα μάχη πρέπει να δώσουν όσοι πρόσφυγες επιβίωσαν του πολέμου. H πείνα και οι ασθένειες θερίζουν όλο και περισσότερους Αφγανούς στα στρατόπεδα προσφύγων. Σειρές φρεσκοσκαμμένοι τάφοι σημαδεύουν το πέρασμα του χρόνου στο στρατόπεδο προσφύγων του Μασλάχ στο δυτικό Αφγανιστάν, όπου παρά το τέλος του πολέμου και την άφιξη της ανθρωπιστικής βοήθειας, ο κόσμος παραμένει έρμαιο των ασθενειών και του λιμού. Κανείς δεν γνωρίζει πόσοι πρόσφυγες έχουν καταφύγει σ’ αυτή την πολίχνη, με τα καλύβια λάσπης που αναδύθηκε ξαφνικά στην έρημο 15 περίπου χιλιόμετρα από το Χεράτ.
Οταν όλα ελέγχονταν από τους Ταλιμπάν, οι καταγραφές προσφύγων σε αυτό το στρατόπεδο του OHE γίνονταν με τέτοιο τρόπο από το καθεστώς των Παστούν ώστε να διοχετεύονται όσο το δυνατόν περισσότεροι δυστυχισμένοι στο στρατό τους. Οι εθελοντές της Διεθνούς Οργάνωσης Μετανάστευσης (IOM) υπολογίζουν ότι στο στρατόπεδο ζουν περισσότεροι από 100 χιλιάδες πρόσφυγες, ενώ άλλες πηγές πιστεύουν ότι ο αριθμός τους είναι πολύ υψηλότερος και ότι τις δυο τελευταίες εβδομάδες έφτασαν τουλάχιστον τους 15 χιλιάδες.
Είκοσι θάνατοι την ημέρα
Ο Νασίρ Αχμάντ, επιμελητής της κλινικής που έστησαν οι «Ιατροί χωρίς Σύνορα» επισημαίνει ότι κανείς δεν γνωρίζει πόσοι πεθαίνουν. O ίδιος πιστεύει ότι τουλάχιστον 20 άτομα, στην πλειοψηφία τους παιδιά, πεθαίνουν καθημερινά εξαιτίας διάρροιας ή νόσων του αναπνευστικού. Τόσα παιδιά, εξάλλου γεννιούνται καθημερινά στο στρατόπεδο.
Το συσσίτιο κάθε οικογένειας, που διανέμεται από το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων μόνο στους καταγεγραμμένους πρόσφυγες περιλαμβάνει 50 κιλά αλεύρι κάθε μήνα. Πολλές οικογένειες αναγκάζονται να πάνε ώς τη Χεράτ για να πουλήσουν το μισό τους αλεύρι και να αγοράσουν ζάχαρη, λάδι, τσάϊ και καύσιμα.
Οι καταγραφές έχουν σταματήσει εδώ και ένα μήνα όταν μέσα στη σύγχυση που προκάλεσαν οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί, στρατιώτες Ταλιμπάν με πέντε άρματα μάχης κατέφυγαν στο στρατόπεδο. Οσοι ήλθαν προσφάτως και δεν κατεγράφησαν δεν λαμβάνουν τίποτα. H IOM, η μοναδική οργάνωση που εξακολούθησε τη λειτουργία της κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών, ελπίζω ότι θα αρχίσει σύντομα να καταγράφει τους πρόσφυγες. Προς το παρόν, όμως, μόνο οι Αφγανοί που εργάζονται για λογαριασμό της πιστεύουν ότι η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο.
Θερίζει η ασιτία
Η Σιομπάν Αϊζλ των Ιατρών χωρίς Σύνορα διαφωνεί. Είναι από τους λιγοστούς αλλοδαπούς εθελοντές που επέστρεψαν στο Χεράτ, και επισημαίνει ότι στις κλινικές προσκομίζονται όλο και περισσότεροι ασθενείς που πάσχουν από ασιτία. H ειρωνεία είναι ότι τόσο η IOM όσο και άλλες υπηρεσίες του OHE έχουν σημαντικά αποθέματα στη Χεράτ που οι Ταλιμπάν δεν έκλεψαν, ενώ όλο και περισσότερα φορτηγά διασχίζουν τα σύνορα με το Ιράν, μεταφέροντας νέες προμήθειες. Ομως το φαγητό που διανέμεται ποτέ δεν είναι αρκετό. Το Μασλάχ, το μεγαλύτερο από τα έξι στρατόπεδα προσφύγων γύρω από τη Χεράτ, δημιουργήθηκε πέρσι σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της μαζικής εξόδου εξαιτίας της απελπιστικής ξηρασίας από το βόρειο και κεντρικό Αφγανιστάν. Περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες είναι Παστούν σαν τους Ταλιμπάν. Οι πιο πολλοί από αυτούς που έφτασαν προσφάτως προσπαθούσαν να σωθούν από τον πόλεμο καθώς προέλαυναν οι δυνάμεις της Βόρειας Συμμαχίας. Καθημερινά στρατιώτες της Βόρειας Συμμαχίας «χτενίζουν» το στρατόπεδο ψάχνοντας για μαχητές Ταλιμπάν και τον οπλισμό τους, φοβούμενοι μήπως το Μασλάχ μεταβληθεί σε βάση αντίστασης.
Μετά από έξι χρόνια εξουσίας των Ταλιμπάν στην Χεράτ, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων δεν είναι Παστούν, όλα έχουν αλλάξει υπέρ των Τατζίκων της Βόρειας Συμμαχίας. Οι Παστούν είναι αυτοί που ζητούν τη διεθνή προστασία του στρατοπέδου.
Γυναίκες και παιδιά
Σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις το 20% του πληθυσμού των στρατοπέδων είναι παιδιά μικρότερα των πέντε ετών ενώ οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες. Πολλοί νεαροί Παστούν οπισθοχώρησαν με τους Ταλιμπάν προς το νότο ώστε να υπερασπισθούν το τελευταίο φρούριο των Ταλιμπάν, το Κανταχάρ.
Ενώ οι Παστούν στο στρατόπεδο ζουν μέσα στο φόβο, οι Αφγανοί που εργάζονται στις ανθρωπιστικές οργανώσεις ανακουφίστηκαν από την αποχώρηση των Ταλιμπάν. H θρησκευτική αστυνομία ή άπληστοι αξιωματούχοι που απαιτούσαν ένα γερό μερίδιο των εφοδίων, δεν επεμβαίνουν πια στην εργασία τους.
1. Θα εγκαταλείψει πεζός το Αφγανιστάν: Θα μπορούσε να διαφύγει μέσω των συνόρων με το Πακιστάν, στην αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ. Εκεί, όμως, ο Λάντεν δεν θα διέθετε μεγάλη ποικιλία κρησφύγετων. Αλλες όμορες χώρες του Αφγανιστάν δεν επιθυμούν την παρουσία του Λάντεν στο έδαφός τους.